Οἱ Μυροφόρες φθάνουν στὸν κενὸ τάφο

Ετικέτες

Ἀνάσταση, Ἰερουσαλήμ, σταύρωση, Μυροφόρες, Χριστός, εὐαγγελιστές, κενός τάφος

Χριστὸς ἀνέστη!

Σύμφωνα μὲ τὴν ἐπικρατοῦσα στὸν ἰουδαϊσμὸ συνήθεια κατὰ τὴν ἐποχὴ τοῦ Χριστοῦ ἕνα νεκρὸ σῶμα ἔπρεπε νὰ ἀλειφθεῖ μὲ πολύτιμα μύρα ὥστε νὰ εἶναι ἕτοιμο γιὰ νὰ παραδοθεῖ στὴ φθορὰ τοῦ θανάτου. Ἀπὸ αὐτὴ τὴν πρακτικὴ δὲν ἐξαιρέθηκε οὔτε τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ ὁμάδα μυροφόρων γυναικῶν ἐπισκέφθηκε τὸν τάφο γιὰ νὰ πράξει τὸ καθῆκον κάθε εὐσεβοῦς Ἰουδαίου ἀπέναντι σὲ ἕναν νεκρό.

Κανονικὰ οἱ τιμὲς αὐτὲς ἀποδιδόταν κατὰ τὴ στιγμὴ τῆς ταφῆς καὶ ἔπειτα ὁ τάφος σφραγιζόταν. Στὴν περίπτωση τοῦ Κυρίου δὲν ἔγινε ἡ ἐπάλειψη κατὰ τὴ στιγμὴ τῆς ταφῆς, καθὼς ἡ ὥρα εἶχε παρέλθει καὶ λόγῳ τῆς αὐστηρῆς ἀργίας τοῦ Σαββάτου, ποὺ εἶχε ξεκινήσει κατὰ τὴν ὥρα τῆς ἀποκαθηλώσεως (ἡ ὁποία προφανῶς ἔγινε νωρὶς τὰ ξημερώματα τοῦ Σαββάτου), δὲν ἦταν δυνατὸ νὰ ἀγοράσουν τὰ ἀπαραίτητα οὔτε νὰ παραμείνουν στὴν περιοχὴ τῆς ταφῆς ποὺ ἦταν ἔξω ἀπὸ τὶς πύλες τῆς Ἰερουσαλήμ.

Ἕνας ἀπὸ τοὺς πολλοὺς καὶ αὐστηροὺς περιορισμοὺς ποὺ ἴσχυαν κατὰ τὸ Σάββατο ἦταν ἡ ἀπαγόρευση νὰ βαδίσουν περισσότερο ἀπὸ «Σαββάτου ὁδὸν» ποὺ σύμφωνα μὲ τὴ μία σχολὴ ἑρμηνευτῶν τοῦ νόμου ἦταν χίλια (περίπου 500 μέτρα) καὶ σύμφωνα μὲ τὴν ἄλλη δύο χιλιάδες βήματα (περίπου 1.000 μέτρα). Γι᾿ αὐτὸ οἱ μυροφόρες κατόρθωσαν νὰ ἀγοράσουν τὰ μύρα, ἀλλὰ δὲν εἶχαν τὴ δυνατότητα νὰ ἐπισκεφθοῦν τὸν τάφο καί, φυσικά, δὲν ἐπιτρεπόταν νὰ κυλίσουν τὸν λίθο ποὺ κάλυπτε τὴ θύρα τοῦ μνημείου.

Ἐνδιαφέρον παρουσιάζουν τὰ βιβλικὰ χωρία, τὰ ὁποῖα χρησιμοποιοῦν τὸ ρωμαϊκὸ σύστημα χρονολόγησης καὶ δέχονται ὅτι τὸ Σάββατο ἔληγε τὰ ξημερώματα τῆς ἑπομένης ἡμέρας: τῆς μίας τῶν Σαββάτων, δηλαδὴ τῆς πρώτης μετὰ τὸ Σάββατο. Στὸ χωρίο Ματθαίου 28:1 παραδείγματος χάριν διαβάζουμε «ὀψὲ δὲ σαββάτων, τῇ ἐπιφωσκούσῃ εἰς μίαν σαββάτων». Αὐτὸ πρέπει νὰ ἀποδοθεῖ «πολὺ ἀργὰ τὸ Σάββατο, ἐνῶ χάραζε ἡ πρώτη ἡμέρα μετὰ τὸ Σάββατο», δηλώνοντας ὅτι μέχρι τὰ ξημερώματα τοῦ Σαββάτου ἴσχυε τὸ Σάββατο καὶ ἡ ἑπόμενη ἡμέρα ξεκινοῦσε μὲ τὴν πρώτη ὑποψία τῆς ἀνατολῆς τοῦ ἡλίου.

Ὁ μόνος ποὺ φαίνεται νὰ μένει πιστὸς στὸ ἰουδαϊκὸ σύστημα χρονολόγησης τῶν τμημάτων τῆς ἡμέρας εἶναι ὁ εὐαγγελιστὴς Μᾶρκος. Τὸ χωρίο Μάρκου 16:1 δηλώνει ὅτι ἀγόρασαν ἀρώματα μόλις πέρασε ἡ ἀργία τοῦ Σαββάτου (ἀργὰ τὸ ἀπόγευμα τοῦ Σαββάτου) καὶ τὸ πρωῒ τῆς μίας τῶν σαββάτων, τῆς ἑπομένης ἡμέρας μετὰ τὸ Σάββατο, ὅταν εἶχε λήξει ἡ ἀργία τοῦ Σαββάτου ἐπισκέφθηκαν τὸ μνῆμα τοῦ Κυρίου: «καὶ διαγενομένου τοῦ Σαββάτου Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ Μαρία ἡ τοῦ Ἰακώβου καὶ Σαλώμη ἠγόρασαν ἀρώματα ἵνα ἐλθοῦσαι ἀλείψωσιν αὐτόν. καὶ λίαν πρωῒ τῇ μιᾷ τῶν σαββάτων ἔρχονται ἐπὶ τὸ μνημεῖο ἀνατείλαντος τοῦ ἡλίου». Προφανῶς ξεκίνησαν ἀξημέρωτα ἀπὸ τὶς κατοικίες τους καὶ μόλις βγῆκαν ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη ἄρχιζε νὰ ἀχνοφαίνεται ἡ αὐγή. Πιθανότατα αὐτὸ συμβαίνει διότι εἶναι ὁ μόνος ποὺ περιγράφει μία πράξη ποὺ ἔγινε ἀπὸ τὶς Μυροφόρες ἐντὸς τῆς πόλεως. Ἡ ἐνέργεια αὐτή, ἡ ἀγορὰ ἀρωμάτων, πραγματοποιήθηκε σύμφωνα μὲ τὸ ἰουδαϊκὸ τυπικὸ τῆς ἀργίας τοῦ Σαββάτου.

Βέβαια, μὲ μία λίγο διαφορετικὴ ἑρμηνεία θὰ μποροῦσε καὶ αὐτὴ ἡ ἀναφορὰ τοῦ εὐαγγελιστοῦ Μάρκου νὰ ταιριάζει μὲ τὸ ρωμαϊκὸ σύστημα χρονολόγησης ἐὰν δεχθοῦμε ὅτι τὸ «διαγενομένου τοῦ Σαββάτου» ἀναφέρεται στὸ πρωὶ τοῦ Σαββάτου (ὅπως στοὺς ἄλλους εὐαγγελιστὲς) καὶ κατὰ συνέπεια οἱ Μυροφόρες ἀγόρασαν τὰ ἀρώματα λίγο πρὶν τὰ ξημερώματα (προφανῶς τὰ καταστήματα ἦταν ἀπὸ πολὺ νωρὶς ἀνοικτὰ στὴν Ἰερουσαλὴμ γιὰ νὰ ἐξυπηρετήσουν τὶς δεκάδες χιλιάδες τῶν ἐπισκεπτῶν τοῦ Πάσχα) καὶ μὲ τὴν ἀνατολὴ τοῦ ἡλίου ἔφτασαν στὸ μνημεῖο.

Ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς σημειώνει ὅτι ἡ ἀποκαθήλωση ἔγινε πολὺ ἀργὰ τὴν Παρασκευή, ἐνῶ ξημέρωνε τὸ Σάββατο, ὅμως πρὶν ἀνατείλει ὁ ἥλιος, ὁ ὁποῖος θὰ δήλωνε τὴν ἔναρξη τοῦ Σαββάτου (Λκ. 23:54) «καὶ ἡμέρα ἦν παρασκευῆς καὶ σάββατον ἐπέφωσκεν». Συνεπῶς, ὁ εὐαγγελιστὴς δὲν θεωρεῖ ὅτι ἡ ἀργία τοῦ Σαββάτου εἶχε ξεκινήσει τὸ ἀπόγευμα τῆς Παρασκευῆς, ἀλλὰ μὲ τὴν ἀνατολὴ τὸ πρωὶ τοῦ Σαββάτου.

Οἱ μυροφόρες γυναῖκες ἑτοίμασαν τὰ ἀρώματα γιὰ νὰ ὁλοκληρώσουν τὴ νεκρικὴ φροντίδα τοῦ σώματος τοῦ Κυρίου καὶ ἐπισκέφθηκαν τὸ μνῆμα ἀμέσως μόλις τελείωσε ἡ ἀργία του Σαββάτου, πολὺ νωρὶς τὸ πρωὶ τὴν ὥρα ποὺ χάραζε ἡ ἑπόμενη ἡμέρα ἀπὸ τὸ Σάββατο (ἡ Κυριακὴ): «τὸ μὲν σάββατον ἡσύχασαν κατὰ τὴν ἐντολήν, τῇ δὲ μιᾷ τῶν σαββάτων ὄρθρου βαθέως ἐπὶ τὸ μνῆμα ἦλθον» (Λκ. 23:56-24:1).

Ἀντιστοίχως, ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης τονίζει καὶ αὐτὸς ὅτι ἡ Ἁγία Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ «ἔρχεται πρωῒ σκοτίας ἔτι οὔσης εἰς τὸ μνημεῖον καὶ βλέπει τὸν λίθον ἠρμένον ἐκ τοῦ μνημείου» (Ἰωάννου 20:1) ἔφθασε στὸν τάφο πολὺ πρωΐ. Μάλιστα, σημειώνει ὅτι ἦταν ἀκόμη σκοτάδι.

Ἀπὸ τὴ μελέτη αὐτῶν τῶν χωρίων διαπιστώνουμε ὅτι οἱ μυροφόρες ἔφθασαν στὸν τάφο πολὺ νωρὶς τὸ πρωὶ τῆς Κυριακῆς, μόλις ἡ μετακίνησή τους ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη ἦταν ἐπιτρεπτή. Τὸ σύστημα αὐτὸ ἦταν σύμφωνο μὲ τὸ ρωμαϊκὸ ἡμερήσιο πρόγραμμα ποὺ δεχόταν ὅτι ἡ 1^η ὥρα τῆς ἡμέρας ξεκινοῦσε μὲ τὴν ἀνατολὴ τοῦ ἡλίου. Σύμφωνα μὲ αὐτὸ τὸ σύστημα ἡ κάθε ἡμέρα χωριζόταν σὲ 12 ὧρες τῆς ἡμέρας καὶ 12 ὧρες τῆς νύκτας. Ἀνάλογα μὲ τὴν ἐποχὴ τοῦ χρόνου καὶ τὴν περιοχὴ τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας ποὺ γινόταν ἡ μέτρηση ὑπῆρχαν σημαντικὲς διαφορές.

Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ὁρίζουν τὸν χρόνο οἱ εὐαγγελιστὲς στὶς διηγήσεις τοῦ πάθους καὶ τῆς σταυρώσεως:

α) «ἀπὸ δὲ ἕκτης ὥρας σκότος ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης. περὶ δὲ τὴν ἐνάτην ὥραν ἀνεβόησεν ο Ἰησοῦς φωνῇ μεγάλῃ λέγων …». Σὲ μετάφραση τὸ χωρίο αὐτὸ ἔχει ὡς ἐξῆς: «ἀπὸ τὶς 12 τὸ μεσημέρι μέχρι τὶς 3.00 μ.μ. ἔγινε σκοτάδι σὲ ὁλόκληρη τὴ γῆ. Γύρω στὶς 3.00 μ.μ. ὁ Ἰησοῦς κραύγασε μὲ δυνατὴ φωνὴ …» (Ματθαίου 27:45-46).

β) ἀκριβῶς τὸ ἴδιο εἶναι τὸ χωρίο 15:33-34 τοῦ εὐαγγελιστοῦ Μάρκου

γ) καὶ τὸ χωρίο 23:44 τοῦ εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ, τὸ ὁποῖο ὅμως δὲν ἀναφέρει τὴν ὥρα ποὺ ἐξέπνευσε ὁ Κύριος.

δ) Ἀνάλογο προσδιορισμὸ ἔχει καὶ ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης: «ἦν δὲ παρασκευὴ τοῦ πάσχα, ὥρα ἦν ὡς ἕκτη. καὶ λέγει [ὁ Πιλᾶτος] τοῖς Ἰουδαίοις…» (Ἰωάννου 19:14) μὲ τὴ διαφορὰ ὅτι δίνει μόνο τὸ ἀρχικὸ χρονικὸ ὅριο καὶ ξεκινᾶ ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ τελείωσε ἡ δίκη τοῦ Ἰησοῦ ἐνώπιον τοῦ Πιλάτου, γύρω στὶς 12.00 τὸ μεσημέρι.

Σύμφωνα μὲ αὐτὸ τὸ σύστημα προσδιορισμοῦ τοῦ χρόνου τῆς ἡμέρας, ποὺ σημειωτέον ἦταν σὲ χρήση καὶ στὸ Βυζάντιο, φαίνεται ὅτι οἱ μυροφόρες ξεκίνησαν ἀπὸ τὶς κατοικίες τους μετὰ τὴν 11^η ὥρα τῆς νυκτὸς καὶ ἔφτασαν στὸ μνημεῖο κατὰ τὴν 1^η ὥρα τῆς ἡμέρας ἢ πρὸς τὸ τέλος τῆς 11^ης ὥρας τῆς νυκτός, δηλαδὴ ὅσο νωρίτερα τοὺς ἐπιτρεπόταν νὰ πᾶνε στὸν τάφο.

Καθοριστικὸ ρόλο στὴν ἀπόφαση τῶν Μυροφόρων νὰ ἐπισκεφθοῦν νωρὶς τὸ πρωί, καὶ ὄχι τὸ ἀπόγευμα τοῦ Σαββάτου, τὸν τάφο τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ καὶ στὴν χρήση ἀπὸ τοὺς εὐαγγελιστὲς τοῦ ρωμαϊκοῦ ἡμερησίου προγράμματος ἔπαιξε προφανῶς τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ τόπος τῆς Σταυρώσεως καὶ τὸ μνημεῖο τοῦ Κυρίου ἦταν ἔξω ἀπὸ τὶς πύλες τῆς Ἰερουσαλήμ. Τὸ βράδυ, μὲ τὴ δύση τοῦ ἡλίου, ὅπως σὲ ὅλες τὶς πόλεις τοῦ ἀρχαίου κόσμου, οἱ πύλες ἔκλειναν καὶ ἄνοιγαν καὶ πάλι μὲ τὴν ἀνατολή. Μάλιστα, ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες ποὺ χιλιάδες προσκυνητὲς καὶ ὁ ρωμαῖος ἐπίτροπος Πόντιος Πιλᾶτος ἦταν στὴν πόλη τὰ μέτρα ἀσφαλείας θὰ ἦταν αὐστηρότερα καὶ οἱ φρουροὶ πιὸ προσεκτικοί. Ἐπειδὴ ἡ Ἀποκαθήλωση καὶ ἡ γρήγορη ταφὴ ἔγιναν μὲ ἄδεια τοῦ Πιλάτου κατέστη δυνατὸ ὅσοι συμμετεῖχαν σὲ αὐτὲς τὶς ἐνέργειες νὰ παραμείνουν ἔξω ἀπὸ τὶς πύλες μετὰ τὴ δύση. Ἔτσι, τὸ πρόγραμμα μετακινήσεων τῶν μαθητῶν καὶ τῶν Μυροφόρων, ὅπως τὸ καταγράφουν οἱ εὐαγγελιστές, ἔπρεπε νὰ καθοριστεῖ βάσει τῶν ρωμαϊκῶν καὶ ὄχι βάσει τῶν ἰουδαϊκῶν μεθόδων μέτρησης τοῦ χρόνου.

Advertisements

Πέθανε ο Χριστός επάνω στο σταυρό; Η μαρτυρία των ευαγγελίων.

Ετικέτες

σταύρωση, φραγγέλιο, Πιλάτος, Σταυρός, Χριστός

Στο διαδίκτυο, ο προσεκτικός αναγνώστης, μπορεί να εντοπίσει διάφορα κείμενα, τα οποία ασχολούνται με το γεγονός της σταυρώσεως, προσπαθώντας να αποδείξουν ότι ο Χριστός δεν πέθανε επάνω στο σταυρό, αλλά ότι ναρκώθηκε και μετά από λίγες ώρες ανένηψε με τη βοήθεια των φίλων και μαθητών του.

Ας δούμε τρία από τα επιχειρήματα που συνήθως προβάλλονται ως αποδεικτικά του ότι ο Χριστός δεν πέθανε στο σταυρό λίγο πιο προσεκτικά για να εντοπίσουμε τις αδυναμίες τους:

 Α. Ο Χριστός ναρκώθηκε με σφουγγάρι που περιείχε ναρκωτικές ουσίες δίνοντας έτσι την εικόνα του νεκρού, ενώ στην πραγματικότητα δεν ήταν. Ως ενισχυτικό της άποψης αυτής προσάγεται το χωρίο Ιωάννη 19:29-30, σύμφωνα με το οποίο διψώντας ο Χριστός πάνω στο σταυρό κάποιος, που ήταν συνεννοημένος από πριν, του προσέφερε να πιεί όξος με ένα σφουγγάρι που στερέωσε πρόχειρα σε ένα καλάμι. Μόλις έγινε αυτό είπε «τετέλεσται» και αμέσως πέθανε. Οι υποστηρικτές αυτής της ερμηνείας θεωρούν ότι εκείνη τη στιγμή, ενώ βρισκόταν πάνω στο σταυρό, ναρκώθηκε ο Χριστός δίνοντας την εικόνα του πεθαμένου, αν και δεν ήταν.

Για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους πρέπει να διευκρινίσουμε ότι πριν ξεκινήσει η διαδικασία της σταυρικής έκτέλεσης όντως έδιναν στον κατάδικο ναρκωτικές ουσίες για να καταστείλουν τις αντιδράσεις του και να εξελιχθεί πιο εύκολα η σταύρωση. Εξάλλου, ο σταυρωμένος, μετά από κάποιες ώρες συνερχόταν και ζούσε το βασανιστικό και πολύωρο μαρτύριο του σταυρού.

Στο Χριστό προσέφεραν τέτοιο μείγμα; Βεβαίως, αλλά σύμφωνα με τη μαρτυρία των ευαγγελιστών Ματθαίου και Μάρκου δεν δέχθηκε να το πιει:

α) «ἔδωκαν αὐτῷ πιεῖν οἶνον μετὰ χολῆς μεμιγμένον· καὶ γευσάμενος οὐκ ἠθέλησεν πιεῖν» Ματθαίου 27:34.

β) «καὶ ἐδίδουν αὐτῷ ἐσμυρνισμένον οἶνον· ὃς δὲ οὐκ ἔλαβεν» Μάρκου 15:23

Οι δύο αυτοί ευαγγελιστές αναφέρουν και το περιστατικό της προσφοράς όξους στο Χριστό λίγο πριν πεθάνει. Έχουμε, λοιπόν, τις εξής αναφορές:

α) όταν κάποιος από αυτούς που παρακολουθούσαν την εκτέλεση άκουσε το Χριστό να φωνάζει τον Πατέρα Του με απόγνωση, έτρεξε και παίρνοντας κάποιο από τα σφουγγάρια που, ίσως είχαν οι στρατιώτες για τη νάρκωση του καταδίκου, το βούτηξε στο ξύδι και του το προσέφερε: «λαβὼν σπόγγον πλήσας τε ὄξους καὶ περιθεὶς καλάμῳ ἐπότιζεν αὐτόν» Ματθαίου 27:48. Δεν μας πληροφορεί ο ευαγγελιστής αν ανταποκρίθηκε ο Ιησούς σε αυτή την πράξη, η οποία μάλλον είχε ως κίνητρο τον επιπλέον βασανισμό και τον εμπαιγμό του Χριστού, καθώς συνοδεύεται από την ειρωνεία «ἄφες ἴδωμεν εἴ ἔρχεται Ἠλίας σώσων αὐτῷ».

β) με το ίδιο ακριβώς τρόπο περιγράφει και ο ευαγγελιστής Μάρκος το περιστατικό: «δραμὼν δε τις γεμίσας σπόγγον ὄξους περιθεὶς καλάμῳ ἐπότιζεν αὐτὸν λέγων· ἄφετε ἴδωμεν εἰ ἔρχεται Ἠλίας καθελεῖν αὐτόν». Η μοναδική διαφορά είναι ότι σε αυτή την περιγραφή αυτός που προσφέρει το όξος είναι το ίδιο πρόσωπο που ειρωνεύεται το Χριστό.

Ο ευαγγελιστής Λουκάς δεν αναφέρει την άρνηση του Χριστού να πιεί την αρχικά προσφερόμενη ναρκωτική ουσία, αλλά μόνο τον εμπαιγμό εκ μέρους των στρατιωτών με την προσφορά όξους: «ἐνέπαιξαν αὐτῷ καὶ οἱ στρατιῶται προσερχόμενοι, ὄξος προσφέροντες αὐτῷ» (Λκ 23:36)

Ούτε ο ευαγγελιστής Ιωάννης αναφέρει την άρνηση του Χριστού να πιεί προ της σταυρώσεως την ναρκωτική ουσία. Παραθέτει μόνο την προσφορά του όξους και σημειώνει ότι αυτό έγινε μόνο μετά το «διψῶ» που φώναξε ο Χριστός: «σκεῦος ἔκειτο ὄξους μεστόν· σπόγγον οὗν μεστὸν τοῦ ὄξους ὑσσώπῳ περιθέντες προσήνεγκαν αὐτοῦ τῷ στόματι. ὅτε οὗν ἔλαβε τὸ ὄξος εἶπεν· . . .» (Ιω. 19:29-30).

Από τις παραπάνω παρατηρήσεις μπορούμε να οδηγηθούμε στα εξής συμπεράσματα:

1. Σαφώς διαχωρίζεται η ναρκωτική ουσία που δινόταν στους καταδίκους, από το όξος που προσεφέρθη στον Ιησού κατά τη διάρκεια του εμπαιγμού Του.

2. Περιγράφεται, κατά το δυνατό, η ναρκωτική ουσία ως «οἶνος μετὰ χολῆς μεμιγμένος» ή ως «ἐσμυρνισμένος οἶνος».

3. Το όξος, που Του προσφέρεται λίγο πριν από το τέλος, χαρακτηρίζεται μόνο έτσι, χωρίς κανέναν άλλο προσδιορισμό.

4. Ο Χριστός αρνήθηκε να πιεί τον «ἐσμυρνισμένον οἶνον». Αυτό διαπιστώνεται εύκολα και από τη δυνατότητα που είχε να ομιλεί πάνω στο σταυρό και, μάλιστα, να απευθύνεται στους παρακειμένους και να τους δίνει οδηγίες (Παναγία και άγ. Ιωάννη), αλλά και από όλους τους λόγους που απηύθυνε επάνω από το σταυρό.

5. Το ίδιο το χωρίο 19:30 του ευαγγ. Ιωάννη, το οποίο προσάγεται ως επιχείρημα υπέρ της απόψεως ότι ο Χριστός ναρκώθηκε επάνω στο σταυρό, δηλώνει ότι κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να συμβεί, καθώς ο Χριστός λέγει το «τετέλεσται», έχοντας συνείδηση του τι συνέβαινε, ενώ ο ναρκωμένος δεν γνωρίζει πότε ακριβώς θα χάσει τις αισθήσεις του, και στη συνέχεια γέρνει το κεφάλι παραδίδοντας το πνεύμα.

6. Οι δύο ευαγγελιστές αναφέρουν την αρχική άρνηση και οι τέσσερεις τον σπόγγο με το όξος. Σε περίπτωση που επρόκειτο για προσπάθεια νάρκωσης του Χριστού, βρίσκω ότι θα ήταν πιο λογικό να παραλειφθεί το περιστατικό με το όξος και όχι να προβάλλεται και από τους τέσσερεις ευαγγελιστές.

 Β. Αν και η σταύρωση ήταν ένας τρόπος εκτέλεσης που ολοκληρωνόταν μετά πολλές ώρες ή μετά από μέρες με το θάνατο του καταδίκου από ασφυξία, ο Χριστός πέθανε πολύ σύντομα.

Πράγματι ο Χριστός πέθανε μετά από τρεις περίπου ώρες στο σταυρό. Η παραμονή Του επάνω στο σταυρό προτού παραδώσει το πνεύμα, ήταν από ώρας 6^ης έως ώρας 9^ης, δηλαδή από τις 12 το μεσημέρι μέχρι τις 3 το απόγευμα (Μτθ. 27:45, Μρκ. 15:33, Λκ. 23:44).

Εύλογο είναι να αναρωτηθούμε γιατί ο Χριστός πέθανε τόσο γρήγορα επάνω στο σταυρό. Πρώτα από όλα ο Χριστός δεν ήταν κάποιος σκληροτράχηλος στρατιώτης ή ληστής ή δούλος. Η αντοχή Του ήταν περιορισμένη. Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι το τελευταίο εικοσιτετράωρο ήταν ιδιαίτερα δύσκολο γι’ Αυτόν. Αμέσως μετά το Μυστικό Δείπνο, έχουμε την μετάβαση στο όρος των Ελαιών την προσευχή και τη σύλληψη. Οι συνθήκες της συλλήψεως ήταν σκληρές, καθώς ο κατάδικος προπηλακιζόνταν με σκαιότητα. Πέρασε όλο το βράδυ άυπνος, συρόμενος από κριτήριο σε κριτήριο. Οι μετακινήσεις του εκείνο το βράδυ, μέσα στην Αγία Πόλη, ήταν 5-6 χιλιόμετρα, τα οποία διήνυσε συρόμενος και δερόμενος.

Η μαστίγωση είχε απίστευτη σκληρότητα. Διαβάσαμε σε κάποιο κείμενο στο διαδίκτυο, ότι η μαστίγωση ήταν μία τυπική διαδικασία για τους Ιουδαίους και εκτελούνταν από ιερέα με 39 κτυπήματα. Πράγματι υπάρχει και αυτή η μαστίγωση που εφαρμόστηκε στον απ. Παύλο και διασώζεται στην καθομιλουμένη μας γλώσσα με τη φράση «έλαβε τεσσαράκοντα παρά μία». Είναι ξεκάθαρο ότι η μαστίγωση που προηγήθηκε της σταυρώσεως δεν ανήκε σε αυτή την κατηγορία. Τη διατάζει ο Πιλάτος και την εκτελούν οι στρατιώτες του ρωμαϊκού στρατού. Ας δούμε τις σχετικές αναφορές:

α) «τότε οἱ στρατιῶται τοῦ ἡγεμόνος παραλαβόντες τὸς Ἰησοῦν εἰς τὸ πραιτώριον συνήγαγον ἐπ’ αὐτὸν ὅλην τὴν σπείραν» (Μτθ. 27:27).

β) «ὁ δὲ Πιλᾶτος . . . παρέδωκεν τὸν Ἰησοῦν φραγγελώσας ἵνα σταυρωθῇ. Οἱ δὲ στρατιῶται ἀπήγαγον αὐτὸν ἔσω τῆς αὐλῆς, ὅ ἐστιν πραιτώριον, καὶ συγκαλοῦσιν ὅλην τὴν σπεῖραν» (Μρκ. 15:15-16).

γ) «ἐξουθενήσας δὲ αὐτὸν ὁ Ἡρώδης σὺν τοῖς στρατεύμασιν αὐτοῦ καὶ ἐμπαίξας περιβαλὼν ἐσθῆτα λαμπρὰν ἀνέπεμψεν αὐτὸν τῷ Πιλάτῳ» (Λκ. 23:11).

δ) «τότε οὗν ἔλαβεν ὁ Πιλᾶτος τὸν Ἰησοῦν καὶ ἐμαστίγωσεν» (Ιω. 19:1).

Με τη βοήθεια των παραπάνω αναφορών μπορούμε να προχωρήσουμε στις εξής διαπιστώσεις:

1. Η μαστίγωση δεν έγινε από τους Ιουδαίους ιερείς.

2. Στις τρεις περιπτώσεις την αναθέτει ο Πιλάτος στους στρατιώτες του και στη μία την αναλαμβάνουν οι στρατιώτες του Ηρώδη Αντίπα, ο οποίος ήταν υποτελής βασιλιάς της Ρώμης.

3. Δεν έγινε με τάξη, αλλά ο Χριστός παραδόθηκε σαν παιχνίδι στα χέρια των στρατιωτών, οι οποίοι έπεσαν όλοι επάνω Του. «Συνήγαγον ἐπ’ αὐτὸν ὅλην τὴν σπείραν» όπως παρατηρούν οι ευαγγελιστές. Αυτό σημαίνει ότι τον παρέλαβε ένας λόχος στρατιωτών και μόνο όταν όλοι αυτοί κουράστηκαν από τη «διασκέδαση» τον επέστρεψαν στον Πιλάτο.

4. Δεν επρόκειτο για απλή μαστίγωση, αλλά «συμπληρώθηκε» από ειρωνείες, κτυπήματα με καλάμι, χρήση του ακάνθινου στεφανιού.

5. Το όργανο της μαστίγωσης ήταν το «φραγγέλιο». Ας μην πηγαίνει ο νους μας σε ένα ραβδί ή σε ένα σχοινί με το οποίο χτυπούσαν τον κρατούμενο. Πρόκειται για ένα όργανο από πολλά πλεγμένα κομμάτια δέρματος, στην άκρη των οποίων ήταν προσαρμοσμένα μεταλλικά αντικείμενα (σφαιρίδια, κομμάτια μετάλλου, λεπίδες) ή οστάρια. Κατά τη χρήση το «φραγγέλιο» ξέσκιζε τον μαστιγούμενο, μέχρι του σημείου που φαίνονταν τα οστά του.

Αυτές οι διαπιστώσεις μας οδοηγούν στα εξής συμπεράσματα σχετικά με το αν ήταν δυνατό ο Χριστός να πεθάνει τόσο σύντομα επάνω στο σταυρό:

1) Η μαστίγωση και το ακάνθινο στεφάνι πρέπει να Του είχαν προκαλέσει φοβερή απώλεια αίματος.

2) Τελικά, δεν μπόρεσε να σηκώσει το σταυρό και αναγκάστηκαν, ακόμη και οι εκτελεστές της σταύρωσης, να το παραδεχθούν και να αναθέσουν αυτό το καθήκον στον Σίμωνα από την Κυρήνη παρά την πρακτική να μεταφέρει ο κατάδικος το σταυρό στον τόπο της εκτέλεσης.

3) Δεν μαρτυρείται μαστίγωση για τους άλλους σταυρωμένους, οι οποίοι θα είχαν περάσει το προηγούμενο βράδυ στη φυλακή περιμένοντας το τέλος.

Είναι προφανές, καθώς ο θάνατος στο σταυρό προκαλούνταν από ασφυξία, ότι ο Χριστός, όταν προσηλώθηκε στο σταυρό δεν θα είχε πλέον τη δύναμη να αγωνιστεί να στηριχθεί στα πόδια Του. Αντιθέτως, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ακόμη και αυτές οι τρεις ώρες, μάλλον πρέπει να θεωρηθούν πολλές.

 Γ. Δεν Του έσπασαν τα πόδια για να μπορέσουν να τον επαναφέρουν αργότερα χωρίς να έχει κάποιο πρόβλημα.

Μετά το θάνατο του Χριστού στο σταυρό, καθώς οι ώρες περνούσαν και πλησίαζε το Σάββατο, το οποίο θα εμολύνετο από τα νεκρά σώματα σε κοινή θέα, οι ευσεβείς Ιουδαίοι ζήτησαν να κατεβούν τα σώματα από τους σταυρούς. Για το λόγο αυτό οι στρατιώτες ανέλαβαν να ελέγξουν την κατάσταση των τριών σταυρωθέντων. Στους μεν δύο που εμφανῶς ζοῦσαν έσπασαν τα πόδια για να επιταχύνουν το θάνατο, ενώ στην περίπτωση του Χριστού, ο οποίος φαινόταν ήδη νεκρός, χρειάζονταν να βεβαιωθούν. Το καθήκον αυτό ανέλαβε ένας από τους στρατιώτες, ο οποίος καταφέροντας ένα ισχυρό πλήγμα στο πλευρό του Χριστού δεν είδε κάποια αντίδραση από τον ίδιο, αλλά μόνο υγρό, το οποίο είχε συγκεντρωθεί στους πνεύμονες και στη θωρακική κοιλότητα και μετά το χτύπημα της λόγχης χύθηκε στο έδαφος. Αν το πλήγμα του στρατιώτη δεν ήταν ισχυρό, αλλά απλό τσίμπημα, όπως υποστηρίζουν κάποιοι, δε θα είχε προκαλέσει την εκροή του υγρού και ο αυτόπτης μάρτυρας Ιωάννης δεν θα μπορούσε να παραθέσει τη μαρτυρία του (19:34-35).

Επιπλέον, δεν πρέπει να λησμονούμε, ότι ο θάνατος του Χριστού αναφέρθηκε στον Πιλάτο, στα πλαίσια επίσημης ενημέρωσης, από έμπειρους στρατιώτες, οι οποίοι δεν θα μπορούσαν να βεβαιώσουν ψευδώς, ένα θάνατο ο οποίος δεν είχε συμβεί. Στο απόσπασμα δεν μετείχε μόνο ο στρατιώτης που λόγχισε το Χριστό, ο οποίος κατά τη θεωρία κάποιων συμμετείχε στη συνομωσία, αλλά και άλλοι στρατιώτες, πιθανότατα με αξιωματικό επικεφαλής, οι οποίοι έπρεπε όλοι να είναι ενήμεροι για να μπορούν να συγκαλύψουν την περίπτωση του να είναι ο ένας από τους σταυρωμένους απλώς αναίσθητος και όχι νεκρός.

Αντιλαμβανόμαστε ότι όλα αυτά δεν ήταν δυνατό να συμβούν. Για λίγους θανάτους από την αρχαιότητα μπορούμε να είμαστε τόσο βέβαιοι όσο για το θάνατο του Ιησού. Εξάλλου για ποιο λόγο κάποιοι θα μπορούσαν να σχεδιάσουν αυτή την απάτη; Μήπως αυτά που έζησαν οι χριστιανοί μετά την Ανάσταση ήταν ζηλευτά και ευχάριστα; Το αντίθετο! Διωγμοί, φυλακίσεις, μαρτύριο, θάνατος. Θα ήταν δυνατό όλα αυτά να στηριχθούν επάνω σε μία απάτη;

Υπάρχουν πολλά ακόμη που θα μπορούσαμε να πούμε σχετικά για τη σταύρωση, όπως για μαρτυρίες μη χριστιανών συγγραφέων, οι οποίοι αναφέρουν το σκοτάδι που ξαφνικά απλώθηκε στη γη. Πέρα από αυτά, όμως, είναι ξεκάθαρο ότι η μαρτυρία των ευαγγελίων δείχνει ότι ο Χριστός ετελειώθη επάνω στο σταυρό χωρίς καμία αμφιβολία. Εξάλλου αυτό που ενδιαφέρει κυρίως, σε μία τέτοιου είδους ανάρτηση, είναι να δώσουμε κάποια εναύσματα για να δούμε το Πάθος μέσα από μία οπτική η οποία σεβόμενη την παράδοση της Εκκλησίας μάς βοηθά να κατανοήσουμε τη σκληρότητα της σταύρωσης και τη σημασία της θυσίας του Χριστού για τη σωτηρία μας.

Καλή Ανάσταση!

Πότε έγινε η Σταύρωση του Κυρίου;

Ετικέτες

14η Νισάν, πασχαλινό δείπνο, σταύρωση, σέδερ, Αμνός, Ανάσταση, Ευαγγελιστές, Ιωάννης, Λουκάς, Μάρκος, Ματθαίος, Πανάγιος Τάφος, Πεσάχ, Συνοπτικοί, Χριστός

Μελετώντας τις ευαγγελικές περικοπές που σχετίζονται με το γεγονός του Μυστικού Δείπνου και της Σταυρώσεως διαπιστώνουμε ότι κατά τους Συνοπτικούς το βραδινὸ γεύμα της Πέμπτης ήταν το πασχαλινό γεύμα (π.χ. Ματθαίου 26:17-19, Μάρκου 14:12-16, Λουκά 22:7-13), ενώ κατά τον ευαγγελιστή Ιωάννη το πρωί της Παρασκευής, που πήγαν τον Ιησού μπροστά στον Πιλάτο οι ευσεβείς Ιουδαίοι δεν μπήκαν στον περίβολο του Πραιτωρίου για να μην μολυνθούν, αλλά να μπορέσουν να φάγουν το πασχαλινό γεύμα (Ιωάννη 18:28).

Κατά καιρούς έχουν προταθεί διάφορες λύσεις σχετικά με το ποια μέρα έγιναν αυτά τα δύο γεγονότα, οι οποίες ξεκινούν από την Τετάρτη 12 Νισάν. Η επίλυση του προβλήματος είναι δύσκολη, καθώς τα αστρονομικά δεδομένα δεν έχουν παραδοθεί με μεγάλη ακρίβεια. Παραδείγματος χάριν για να ορισθεί η αρχή ενός νέου σεληνιακού μήνα έπρεπε να γίνει ορατή η νέα σελήνη. Αν όμως υπήρχε συννεφιά ήταν πιθανό να χαθεί η μέρα και η έναρξη να μετατεθεί την επομένη. Ας δούμε όμως πρώτα πως γιόρταζαν το Πάσχα οι Ιουδαίοι.

Η εορτή γιορτάσθηκε για πρώτη φορά την παραμονή της φυγής τους από την Αίγυπτο. Η ανάμνηση αυτού του γεγονότος παραμένει ισχυρή στον σχετικό εορτασμό μέχρι σήμερα. Το εβραϊκό Πάσχα διαρκεί 8 ημέρες. Λέγεται και γιορτή των αζύμων, γιατί όλες τις ημέρες που διαρκούσε δεν έτρωγαν ψωμί που είχε φουσκώσει με μαγιά ή προζύμη. Μάλιστα, πριν την έναρξη της εορτής έκαιγαν όποια περισεύματα τέτοιων συστατικών υπήρχαν σε κάθε σπίτι. Το άζυμο ψωμί, το οποίο στα εβραϊκά λέγεται «ματσά» μοιάζει με κράκερς και μπορεί να παρασκευαστεί είτε στο σπίτι είτε να αγοραστεί έτοιμο.

Η πρώτη ημέρα της εορτής είναι πάντα η 14^η του μηνός Νισάν. Καθώς χρησιμοποιείται το σεληνιακό ημερολόγιο, η ημερομηνία της εορτής μετακινείται. Μάλιστα για να διορθώσουν κάπως το πρόβλημα αυτό και να διατηρείται η γιορτή πάντα μέσα στην άνοιξη, κάθε τρία χρόνια παρεμβάλλουν έναν ακόμη μήνα και καλύπτουν την διαφορά που έχει δημιουργηθεί σε σχέση με το ηλιακό ημερολόγιο. Έτσι η 14η Νισάν πέφτει ανάμεσα στα μέσα Μαρτίου και στα μέσα Απριλίου.

 

Το πασχαλινό δείπνο («σέδερ») περιλαμβάνει (μεταξύ άλλων) ψητό αρνί, πικρά χόρτα (βρασμένα), τα οποία θυμίζουν τα πικρά χρόνια της σκλαβιάς, ψητό αυγό που συμβολίζει τη γονιμότητα και φυσικά το ειδικό κόκκινο κρασί που αποτελεί και το κεντρικό σημείο του εορτασμού. Το Πάσχα παραμένει και σήμερα μία οικογενειακή εορτή και το τελετουργικό κατευθύνει ο πατέρας της οικογένειας.

Στην φωτογραφία που ακολουθεί βλέπουμε το ειδικό πιάτο στο οποίο είναι τοποθετημένες οι τροφές κατά την τάξη (κάτω από κάθε τροφή υπάρχει σχετική επιγραφή). Στο κέντρο διακρίνουμε την εβραϊκή επιγραφή «πεσάχ» (= Πάσχα) που παραπέμπει στον εβραϊκό πασχαλινό εορτασμό.

 

Στις 10 του μηνός Νισάν αγοράζουν τον πασχαλινό αμνό και τον σφαγιάζουν (ειδικοί σφαγείς, οι οποίοι ακολουθούν τις οδηγίες του Νόμου) νωρίς το απόγευμα της 13^ης Νισάν. Το πασχαλινό δείπνο ακολουθεί είτε το βράδυ της 14^ης είτε το βράδυ της 15^ης του μηνός.

 

Το έτος που έγινε η Σταύρωση του Κυρίου η 14^η Νισάν έπεσε Παρασκευή. Φαίνεται ότι οι τρεις συνοπτικοί ευαγγελιστές, ο Ματθαίος, ο Μάρκος και ο Λουκάς, χρησιμοποιούν έναν ελαφρώς διαφορετικό τρόπο υπολογισμού του χρόνου από τον ευαγγ. Ιωάννη. Ο παραδοσιακός τρόπος ήταν από το απόγευμα της μίας ημέρας μέχρι το απόγευμα της άλλης. Αυτόν τον τρόπο χρησιμοποιεί ο ευαγγελιστής Ιωάννης. Οι άλλοι τρεις ευαγγελιστές φαίνεται ότι υπολογίζουν από την ανατολή του ήλιου μέχρι την επόμενη ανατολή. Με αυτόν τον τρόπο φαίνεται ότι υπολόγιζε τις ημέρες και ο όμιλος του Χριστού και των μαθητών (έχει υποστηριχθεί ότι αυτό το σύστημα κυριαρχούσε στη Γαλιλαία που ήταν ο τόπος όπου κυρίως έδρασε ο Χριστός). Μεγάλο σχετικό ενδιαφέρον έχουν οι αναφορές στην επίσκεψη των μυροφόρων στον τάφο του Χριστού. Από αυτές φαίνεται γι’ αυτές η ημέρα άλλαζε με την ανατολή της επομένης. Διαφορετικά θα είχαν επισκεφθεί τον τάφο αργά το απόγευμα του Σαββάτου, όταν θα είχε λήξει η αργία της ημέρας. Αντιθέτως, μόλις άρχισε να χαράζει και έληξε η αργία, οι γυναίκες έσπευσαν στο μνήμα για να ολοκληρώσουν τη διαδικασία της ταφής, κατά τα ιουδαϊκά έθιμα και να εκφράσουν το σεβασμό και την αγάπη τους προς το νεκρό.

 

Γνωρίζοντας ότι η 14^η Νισάν τη χρονιά που σταυρώθηκε ο Χριστός έπεσε ημέρα Παρασκευή, μπορούμε να υπολογίσουμε ακριβώς την ημερομηνία που συνέβη το γεγονός. Η 14^η Νισάν, κατά την περίοδο που ο Πιλάτος ήταν έπαρχος της Ιουδαίας (26-36 μ.Χ.) έπεσε ημέρα Παρασκευή τρεις φορές: 14 Απριλίου του 27, 7 Απριλίου του 30 και 3 Απριλίου του έτους 33. Από αυτές, κατ᾿ εκτίμηση, μάλλον πρέπει να επιλέξουμε την 7^η Απριλίου του 30. Συνεπώς η Ανάσταση έγινε κατά τη νύχτα 8^ης προς 9^η Απριλίου του έτους 30. Στο σημείο αυτό πρέπει να πούμε ότι οι Ιουδαίοι υπολόγιζαν τον χρόνο μετρώντας και τμήματα του χρόνου ακόμη και αν αυτά δεν είχαν ολοκληρωθεί. Στην περίπτωση του Χριστού η Παρασκευή μετράται ως η πρώτη ημέρα, παρά το γεγονός ότι έμεινε στον τάφο μόνο ένα μέρος της, το Σάββατο είναι ούτως ή άλλως ολόκληρο (δεύτερη ημέρα) και η Κυριακή, παρα τό ότι η Ανάσταση έγινε λίγες ώρες μετά την έναρξή της, προσμετράται ως η τρίτη ημέρα.

 

Ο άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος σε ομιλίες του στο ευαγγέλιο του ευαγγελιστή Ιωάννη, σημειώνει ότι ο Χριστός με τους μαθητές Του γιόρτασαν το Πάσχα μία ημέρα πριν από την εορτή των Ιουδαίων (δηλαδή το απόγευμα της 13^ης Νισάν), κρατώντας τη δική Του σφαγή για ανήμερα το Πάσχα (14^η Νισάν). Με αυτή την θεολογική ερμηνεία ξεπερνιέται το πρόβλημα του ποια σχέση με τον ιουδαϊκό εορτασμό είχε η θυσία του Χριστού. Το πασχαλινό σφάγιο είναι πλέον ο ίδιος ο Κύριος. Αυτή τη σύνδεση υιοθετεί και ο απ. Παύλος στην Αʹ προς Κορινθίους επιστολή του (κεφ. 5 στίχος 7) λέγοντας ότι το Πάσχα, αντί για άλλον αμνό, θυσιάσθηκε ο ίδιος ο Χριστός.

 

Κλείνοντας το σημείωμα αυτό θα θέλαμε να τονίσουμε ότι όσο ενδιαφέρουσες και αν είναι οι λεπτομέρειες για τη συνολική κατανόηση των γεγονότων της τελευταίας εβδομάδας του Χριστού και ο προσδιορισμός της ακριβούς ημερομηνίας της σταυρώσεως, η προσοχή μας δεν πρέπει να εστιάσει στα στοιχεία αυτά, αλλά στο ίδιο το γεγονός της σταυρώσεως και της σημασίας του για το ανθρώπινο γένος. Το γεγονός αυτό σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία αποτελεί κομβικό σημείο της ανθρώπινης ιστορίας, καθώς, σε συνδυασμό με την Ανάσταση που το ακολούθησε, μας ελευθέρωσε από τα δεσμά του θανάτου και μας οδήγησε στη σωτηρία.

 

Καλή Ανάσταση!

Τελικά, πώς μπορούμε να σωθούμε;

Ετικέτες

σταύρωση, χαρά, Ανάσταση, Μεγάλη Εβδομάδα, Χριστός, δυσκολίες, ερχόμενος ο Κύριος, μαρτύριο

 Μία ερώτηση που προκαλεί το ενδιαφέρον πολλών και θα έπρεπε να προκαλεί το ένδιαφέρον όλων μας είναι αυτή του τίτλου της σημερινής δημοσίευσης.

Για την Εκκλησία η απάντηση είναι πολύ απλή. Είναι δεδομένη και συχνά πυκνά αναφέρεται σε αυτήν προσεγγίζοντάς την από ποικίλες οπτικές γωνίες.

Την αφορμή γι᾿ αυτές τις σκέψεις μας έδωσε ένας ωραιότατος ύμνος του όρθρου της Μεγάλης Δευτέρας, ο οποίος ψάλλεται στους Ιερούς Ναούς μας το «εσπέρας της Κυριακής των Βαΐων», όπως λέμε.

Ο ύμνος αυτός ξεκινά με τη φράση «Ἐρχόμενος ὁ Κύριος πρὸς τὸ ἐκούσιον πάθος» και είναι ένα κόσμημα λεξιλογικού πλούτου, ποιητικής τέχνης, χριστοκεντρικής στάσης απέναντι στη ζωή.

 

Μια σύντομη παρουσίαση του ύμνου έχει ως εξής:

1. Ξεκινά με έναν λόγο του Χριστού προς τους μαθητές Του, ενώ πλησιάζουν προς την Ιερουσαλήμ. Ο Κύριος προλέγει όσα πρόκειται να συμβούν.

2. Παρεμβαίνει ο υμνογράφος και σε πρώτο πρόσωπο προτρέπει τον εαυτό του και όλους εμάς να ακολοθήσουμε την οδό του Κυρίου, η οποία περνά από το μαρτύριο και οδηγεί στην Ανάσταση.

3. Με πολλή τέχνη ξαναδίνει το λόγο στον Κύριο, ο οποίος πλέον τονίζει ότι η πραγματική κατάληξη της πορείας του ιδίου και των μαθητών, δεν είναι η Ιερουσαλήμ που κάθε βήμα τους είναι και εγγύτερα, και στην οποία σύντομα θα πεθάνει, αλλά η Άνω Ιερουσαλήμ, δηλαδή η Βασιλεία των Ουρανών που αποτελεί το στόχο όλων μας.

4. Σε αυτό το τρίτο μέρος ο Χριστός τονίζει ότι η δική Του ανύψωση δεν θα είναι η μοναδική. Δεν θα ανεβεί μόνος Του στο θρόνο του Θεού, αλλά δίπλα σε Αυτόν, μαζί Του, θα «συν-ανυψωθούν» και όσοι τον ακολουθήσουν στο δρόμο της θυσίας.

 

Η παρουσίαση του ύμνου ήδη μας έδωσε τους βασικούς άξονες της πνευματικής ζωής και της πορείας προς τη Βασιλεία των Ουρανών:

1. Μαρτύριο

2. Ανάσταση.

 

Η ζωή με προβλήματα και δυσκολίες, η οποία συνήθως, μας φαίνεται βαριά και δυσβάστακτη, αποτελεί τη βάση για τη σωτηρία. Σήμερα, τουλάχιστον στην Ελλάδα, οι χριστιανοί δεν διώκονται και δεν αντιμετωπίζουν το μαρτύριο. Πάντοτε όμως έχουν προβλήματα, δυσκολίες, θλίψεις, πόνο. Η οδός αυτή όμως είναι η οδός που οδηγεί στον Παράδεισο. Βέβαια, με αυτό που λέμε σε καμία περίπτωση δεν εννοούμε ότι αυτός που πορεύεται προς τη Βασιλεία των Ουρανών είναι ή πρέπει να είναι πεσιμιστής ή σκυθρωπός ή μονόχνωτος. Το αντίθετο μάλιστα! Είναι αισιόδοξος μπροστά σε δυσκολίες που θα έκαναν κάποιον άλλο να λυγίσει. Είναι χαρούμενος ακόμη και όταν τα προβλήματα προκαλούν θλίψη. Έχει χαρά, η οποία είναι ένας από τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος. Έχει πίστη ότι ο Θεός δεν τον ξεχνά. Αφήνεται με εμπιστοσύνη στο θέλημά Του και το ακολουθεί αγωνιζόμενος.

Αυτή είναι η επιτομή της πνευματικής ζωής. Αυτό έκανε και ο Χριστός. Κατά την προσευχή στον κήπο της Γεσθημανή, μετά το Μυστικό Δείπνο, τη στιγμή που ζήτησε να αποφύγει το μαρτύριο, δεν επέμεινε στο φόβο του, δεν αρνήθηκε να προχωρήσει. Παρά το ότι γνώριζε τι επρόκειτο να ακολουθήσει αφέθηκε με εμπιστοσύνη στο Θεό λέγοντας: όχι όπως θέλω Εγώ αλλά όπως θέλεις Εσύ.

 

Αυτή η πορεία δεν σταματά με το θάνατο. Δεν διακόπτεται από το μαρτύριο. Αντιθέτως, ο θάνατος αποτελεί το επιστέγασμα της αγάπης και την απαρχή της αιώνιας ζωής. Ο Χριστός πρώτα πέθανε και έπειτα αναστήθηκε.

Ας μην δούμε την προσδοκία της ουράνιας ζωής ως μία ουτοπική προσμονή, ως μία μη ρεαλιστική μετάθεση της ευτυχίας μετά το θάνατο, η οποία, κατά τα λεγόμενα κάποιων, δεν υφίσταται, αλλά να δούμε την γεμάτη χαρά ζωή των αγίων, οι οποίοι ακόμη και όταν πεινούσαν, πονούσαν, ασθενούσαν και διώχνονταν δεν έχαναν τη χαρά και τη γαλήνη τους.

 

Νομίζω ότι στις δύσκολες στιγμές που περνά και η πατρίδα μας, αλλά και όλοι εμείς, άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο, χρειαζόμαστε αυτή την εμπιστοσύνη, η οποία μας στηρίζει, αλλά και τη γνώση ότι ο σταυρός ακολουθείται από την Ανάσταση.

                                                                               Καλή Μεγάλη Εβδομάδα