• ΓΙΑ ΜΕΝΑ . . .
  • ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ
  • ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ-ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ

Θεολογικά και άλλα τινά

~ Athanasios Moustakis’ blog

Θεολογικά και άλλα τινά

Monthly Archives: Σεπτεμβρίου 2018

Ὁ Λαός τῆς Οὐκρανίας καί τό Αὐτοκέφαλο, μέ ἀναφορά στή Δωδεκάνησο

27 Πέμπτη Σεπτ. 2018

Posted by Αθανάσιος Μουστάκης in Σχόλια στην επικαιρότητα

≈ 2 Σχόλια

Ετικέτες

Αγία Σοφία Κιέβου, Κίεβο, Ουκρανία, Οικουμενικό Πατριαρχείο, Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος, Πατριαρχείο Μόσχας

Ἡ συζήτηση γιά τήν ἀπόδοση τῆς Αὐτοκεφαλίας στήν Οὐκρανική Ἐκκλησία θυμίζει ἔντονα μία ἄλλη περίπτωση, ἀπό τήν Ἐκκλησιαστική Ἱστορία τῆς Δωδεκανήσου, ἡ ὁποία, ὡς γνωστόν, μόνη αὐτή ἀπό ὅλη τήν ἑλληνική ἐπικράτεια, ἔχει τό προνόμιο νά ἀποτελεῖ κανονικό ἔδαφος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί δέν ἀπέστη ποτέ ἀπό αὐτό.

Ἄς θυμηθοῦμε ὅμως λίγα στοιχεῖα ἱστορίας: ἡ Δωδεκάνησος ἀποτελοῦσε μέρος τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας μέχρι τό 1314 πού τήν κατέλαβαν οἱ Ἰωαννῖτες Ἱππότες. Αὐτοί καθώς ἦταν Ρωμαιοκαθολικοί στό θρήσκευμα δέν προέβησαν σέ εὐθεῖς διωγμούς ἀλλά ἀγωνίστηκαν μέ ποικίλα μέσα (πειθώ, πιέσεις, ἐμπόδια στήν ἐκμάθηση τῆς ἑλληνικῆς γλῶσσας, κωλυσιεργία στίς χειροτονίες ἀρχιερέων, ἀπαγόρευση χειροτονίας ἀρχιερέων, ὑποταγή κλήρου στόν Λατῖνο Ἀρχιεπίσκοπο τῆς Ρόδου κ.ἄ.) γιά νά δημιουργήσουν τίς κατάλληλες συνθῆκες ὥστε νά ἐγκαταλείψουν οἱ Ὀρθόδοξοι κάτοικοι τῶν νήσων τήν πίστη τους καί νά ἐνταχθοῦν στήν Δυτική Ἐκκλησία.

Στίς ἀρχές τοῦ 1523 τά νησιά ἔπεσαν στά χέρια τῶν Ὀθωμανῶν, οἱ ὁποῖοι παρέμειναν σέ αὐτά μέχρι τό 1912. Ὑπῆρξε ὁμαλοποίηση στά ἐκκλησιαστικά ζητήματα, ἀλλά καί εὐθεῖς διωγμοί πού ἀνέδειξαν πολλούς νεομάρτυρες: ἀρχιερεῖς, κληρικούς ἄλλων βαθμίδων, καθώς καί λαϊκούς. Οἱ Ἰταλοί κυρίευσαν τά νησιά τό 1912. Παρέμειναν σέ αὐτά μέχρι τήν πτώση τοῦ καθεστῶτος τοῦ Μουσολίνι, τό 1943 (ἡ ἐνσωμάτωση στή μητέρα Ἑλλάδα ἦλθε τό 1948) καί σέ γενικές γραμμές ἀκολούθησαν παρόμοιες μεθόδους μέ τούς Ἱππότες.

Σέ ὅλη αὐτή τή μακρά περίοδο τῆς δουλείας ὁ μοναδικός σταθερός, ἀταλάντευτος καί ἀμετακίνητος προστάτης τῶν νησιωτῶν, πέρα ἀπό τήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ, ἦταν τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, τό ὁποῖο μέ κάθε τρόπο τούς προστάτευε καί ἔβρισκε τά κατάλληλα ἀντίμετρα μέ τά ὁποία ἀκύρωνε κάθε ἀντορθόδοξη καί ἀνθελληνική κίνηση τῶν κατακτητῶν.

Τήν περίοδο τῶν Ἱπποτῶν, παραδείγματος χάριν, ἀντιμετώπιζε τήν παρεμπόδιση χειροτονιῶν ἐπισκόπων στήν Κῶ μέ τό νά ἀναθέτει σέ ἐπισκόπους γειτονικῶν περιοχῶν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας τήν «κατ᾿ ἐπίδοσιν» (θά λέγαμε κατ᾿ ἀνάθεση) διαποίμανση τῆς Κῶ. Ἐπίσης, ἀρχιερεῖς ἄλλων ἐπαρχιῶν, μέ εἰδική ἄδεια, πήγαιναν στήν Κῶ γιά νά τελέσουν χειροτονίες ἤ οἱ ὑποψήφιοι ἱερεῖς χειροτονοῦνταν σέ ἄλλες ἐπαρχίες καί ἐπέστρεφαν χειροτονημένοι (αὐτό συνέβαινε καί κατά τήν Ἰταλοκρατία).

Μέ τή σοβαρότητα καί τή σωφροσύνη τῆς τακτικῆς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου τά Δωδεκάνησα, μετά ἀπό 650 ἔτη («καί ὄχι 400 ὅπως στήν ὑπόλοιπη Ἑλλάδα», ὡς προσφυῶς τονίζει σέ κάθε εὐκαιρία ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Κώου καί Νισύρου κ. Ναθαναήλ) σκλαβιᾶς ἔφτασαν στήν ἀπελευθέρωση δίχως νά ἀπωλέσουν οὔτε τήν πίστη τους οὔτε τήν ἑλληνική γλῶσσα καί παράδοση.

Μία ἀπό τίς, ἀναμφίβολα, εὐφυεῖς μεθόδους πού ἐπεχείρησαν νά χρησιμοποιήσουν οἱ Ἰταλοί ἦταν ἡ ἀνακήρυξη τοῦ Αὐτοκεφάλου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Δωδεκανήσου, ὥστε ἡ Δωδεκάνησος νά ἀποκοπεῖ ἀπό τήν πνευματική τροφοδοσία καί διαχρονική προστασία τῆς Μητρός Ἐκκλησίας καί, σιγά σιγά, μέ τήν πάροδο τῶν ἐτῶν νά ἁλωθεῖ πλήρως.

Μέ ἀφορμή τήν ἐκδημία τοῦ Μητροπολίτου Κώου Ἀγαθαγγέλου Ἀρχύτα, τό 1924, ὁ Ἰταλός Διοικητής τῆς Δωδεκανήσου Mario Lago ἔθεσε τό θέμα τοῦ Αὐτοκεφάλου στόν πρῶτο τῇ τάξει Μητροπολίτη τῆς Δωδεκανήσου Μητροπολίτη Ρόδου Ἀπόστολο Τρύφωνος, ὁ ὁποῖος συμφώνησε νά μεταφέρει τό θέμα στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ὡς τήν μοναδική ἁρμόδια ἐκκλησιαστική ἀρχή γιά νά παράσχει τό Αὐτοκέφαλο. Ἀπό τή στιγμή αὐτή ξεκίνησε μία μακρά παρελκυστική πολιτική ἐκ μέρους τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου (μάλιστα τόν Νοέμβριο τοῦ 1924 ἐκοιμήθη ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος Ζ΄ καί τή θέση του πῆρε ὁ Κωνσταντῖνος Στ΄, ὁ ὁποῖος ἐξεδιώχθη ἀπό τούς Τούρκους) γιά νά κερδίσει χρόνο ὥστε τελικά νά ἀκυρωθοῦν ἐκ τῶν πραγμάτων τά σχέδια τῶν Ἰταλῶν. Οἱ Ἰταλοί ἐνοχλήθηκαν πολύ ἀπό αὐτή τή στάση πού ἐνισχυόταν ἀπό τήν ἀντίδραση τοῦ δωδεκανησιακοῦ λαοῦ καί στίς 31 Ὀκτωβρίου 1929 ἐπέδωσαν τελεσίγραφο γιά τήν ὑπογραφή τοῦ Τόμου τῆς Αὐτοκεφαλίας στόν ἑπόμενο Οἰκουμενικό Πατριάρχη Φώτιο Β΄, ὁ ὁποῖος ἀρνήθηκε καί σοφά παρέπεμψε τό θέμα σέ δημοψήφισμα τοῦ λαοῦ τῆς Δωδεκανήσου, ὁ ὁποῖος ἔπρεπε νά ἀποφασίσει γιά τό θέμα. Οἱ Ἰταλοί ἐξεμάνησαν, καθώς γνώριζαν ὅτι κάτι τέτοιο δέν ἐπρόκειτο νά ἔχει θετική κατάληξη γι᾿ αὐτούς, καί, ὡς ἔσχατο μέσο πίεσης, σκλήρυναν τή στάση τους ἀπέναντι στούς νησιῶτες, ἀλλά καί στήν τοπική Ἐκκλησία, διακόπτοντας τίς ἐπαφές μέ τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί καταργώντας ὅλα τά κοινοτικά προνόμια αὐτοδιοίκησης τῶν Ὀρθοδόξων.

Τό αὐτονόητο συμπέρασμα τῶν παραπάνω εἶναι ὅτι μέ τήν σοφή καί συνετή πρακτική τῶν Οἰκουμενικῶν Πατριαρχῶν πού χειρίστηκαν τίς προσπάθειες τῶν Ἰταλῶν, ἀφ᾿ ἑνός, καί μέ τό ἀρραγές μέτωπο καί τήν σθεναρή ἀντίσταση τῶν Δωδεκανησίων, ἀφ᾿ ἑτέρου, τά σχέδια τῶν κατακτητῶν ἀκυρώθηκαν.

 

Κίεβο,-ουκρανία-εμφάνιση-χάρτη

Χάρτης τῆς Οὐκρανίας

 

Καί ἐρχόμαστε στό σήμερα! Γιατί αὐτή ἡ εἰσαγωγή;

Τό ἀκριβῶς ἀντίθετο συμβαίνει σήμερα στήν Οὐκρανία: ὁ λαός ἐπιθυμεῖ τήν Αὐτοκεφαλία του, ζητᾶ διά τῶν ἐκκλησιαστικῶν (ἤδη ἀπό τό 1991) καί πολιτικῶν ἡγετῶν του (σέ πολλές περιπτώσεις) νά τοῦ ἀποδοθεῖ καί, ἐνῶ τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, κανονικό ἔδαφος τοῦ ὁποίου ἀνέκαθεν ἀποτελοῦσε καί, φυσικά, συνεχίζει νά ἀποτελεῖ ἡ Οὐκρανία, κρίνει ὅτι τό αἴτημα αὐτό πρέπει νά ἰκανοποιηθεῖ, ἡ Ρωσική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀρνεῖται πεισματικά νά ἱκανοποιήσει αὐτό τό δίκαιο καί λογικό, γιά ὅποιον γνωρίζει στοιχειωδῶς, ἔστω, τήν οὐκρανική ἱστορία, λαϊκό αἴτημα. Μάλιστα, ἡ ἐμμονή τῆς Μόσχας νά ἀρνεῖται τήν Αὐτοκεφαλία σέ συνδυασμό μέ τήν πολιτική τοῦ ρωσικοῦ κράτους πρός τήν Οὐκρανία προκαλεῖ ἐντονότατη δυσαρέσκεια στόν οὐκρανικό λαό στίς τάξεις τοῦ ὁποίου ἔχει ἀναπτυχθεῖ σοβαρό ἐνδοεκκλησιαστικό, ἐπί σειρά ἐτῶν, ἀθεράπευτο σχίσμα.

Τό σχίσμα αὐτό, μέ τήν ἀπόδοση τοῦ Αὐτοκεφάλου καί τήν ἀπελευθέρωση τῆς Οὐκρανικῆς Ἐκκλησίας ἀπό τόν ἀποπνικτικό ρωσικό ἐναγκαλισμό, βαίνει πρός θεραπεία, καθώς ἀντιμετωπίζονται οἱ κύριες αἰτίες του.

 

St. Sophia Cathedral, Kiev

Ὁ Καθεδρικός Ναός τῆς Ἁγίας Σοφίας Κιέβου

 

Ἡ στάση τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας φαίνεται νά παραθεωρεῖ πλήρως τόν οὐκρανικό λαό. Συμβαίνει ἐν προκειμένῳ ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἀπό αὐτό πού προσπάθησαν νά κάνουν οἱ Ἰταλοί στή Δωδεκάνησο. Τή λύση σέ ἐκείνη τήν περίπτωση ἔδωσε ἡ σοφή προσφυγή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου στή βούληση τῶν κατοίκων τῆς Δωδεκανήσου. Στήν περίπτωση τῆς Οὐκρανίας, τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί πάλι στρέφεται στή βούληση τῶν Οὐκρανῶν, οἱ ὁποῖοι σαφῶς τίθενται ὑπέρ τῆς Αὐτοκεφαλίας. Ἄς μή λησμονοῦμε ἐξάλλου ὅτι τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, παρά τίς σοβαρότατες ἐκπεφρασμένες ἀντιρρήσεις του, προχώρησε κατά τό παρελθόν στήν ἀπόδοση Αὐτοκεφάλου σέ πολλές ἄλλες «ἐθνικές» Ἐκκλησίες, μεταξύ τῶν ὁποίων στήν ρωσική καί στήν ἑλληνική, θεραπεύοντας μέ τή σύνεση καί τήν ἀγάπη του τά πολλά προβλήματα πού εἶχαν προκληθεῖ ἀπό τίς ἐκβιαστικές, ἄκαιρες καί ἄστοχες κινήσεις αὐτῶν τῶν Ἐκκλησιῶν. Καί μάλιστα, τό ἔπραξε μέ αὐτοθυσία στερούμενο τήν ἴδια του τή σάρκα θρέφοντάς τες πατρικά μέ τό ἴδιο του τό αἷμα, ὅπως ὁ πελεκᾶνος.

Εἶναι, τουλάχιστον, ἀμετροεπές γιά τήν ρωσική Ἐκκλησία νά προσπαθεῖ πεισματικά νά κρατήσει δεμένη στό ἅρμα της τήν Οὐκρανία ὅταν, ἀφ᾿ ἑνός δέν ἔχει αὐτό τό δικαίωμα καί, ἀφ᾿ ἑτέρου, ὁ οὐκρανικός λαός δέν τό θέλει. Διάβαζα σέ κάποια ἀπό τίς ἀναρτήσεις σχετικά μέ τό ζήτημα αὐτό ὅτι οἱ Ἱεράρχες τῆς κανονικῆς Οὐκρανικῆς Ἐκκλησίας δέν μνημονεύουν τόν Ρῶσο Πατριάρχη φοβούμενοι τήν ἀντίδραση τῶν πιστῶν τους. Ποῦ θά πάει αὐτή ἡ κατάσταση; Εἶναι δυνατόν νά στηριχθεῖ ἱεραρχία καί νά προχωρήσει πνευματικά δίχως τήν ἀγάπη καί τόν σεβασμό τοῦ λαοῦ;

Λένε κάποιοι: ἄς περιμένει τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο νά λύσουν οἱ Οὐκρανοί μόνοι τους τά προβλήματα τους καί ἔπειτα ἄς παραχωρήσει τήν Αὐτοκεφαλία. Νομίζω ὅτι ἡ ἁπλή λογική λέει ὅτι ἐφόσον τά προβλήματα τῶν Οὐκρανῶν ἔχουν αἰτία καί ἀφορμή τίς ἔξωθεν παρεμβάσεις τό πρόβλημα δέν μπορεῖ νά ἐπιλυθεῖ παρά μόνο ἐάν λείψει ἡ αἰτία τοῦ προβλήματος: οἱ ρωσικές περεμβάσεις. Εἶναι σαφές ὅτι τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο κινεῖται πρός αὐτή ἀκριβῶς τήν κατεύθυνση. Ἀποδίδοντας τήν Αὐτοκεφαλία ἐπιτρέπει στήν Οὐκρανική Ἐκκλησία νά ἀντιμετωπίσει ἐλεύθερη ἀπό ἔξωθεν παρεμβάσεις τά τοῦ οἴκου της. Φαντάζομαι —μέ τόν δικό μου τρόπο σκέψης— ὅτι μέ τήν ἀπόδοση τοῦ Αὐτοκεφάλου οἱ σχισματικοί, ἐφόσον θά λείψει ἡ αἰτία τοῦ σχίσματος (καί δέν τούς ἐμποδίσουν ἄλλοι λόγοι π.χ. προσωπικοί) θά ἐπιδιώξουν τήν ἐπιστροφή τους στήν κανονική Οὐκρανική Ἐκκλησία.

 

1280px-Hagia_Sophia_Mars_2013

Ἡ Ἁγία τοῦ Θεοῦ Σοφία στήν Κωνσταντινούπολη

 

Δέν πρέπει νά παραθεωροῦμε, αὐτό πού κάποιοι τεχνηέντως ἀφήνουν νά ἐννοεῖται, ὅτι δηλαδή τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο θά δώσει τήν Αὐτοκεφαλία στήν σχισματική μερίδα. Αὐτές οἱ διαδόσεις βλάπτουν σοβαρότατα τήν ὅλη συζήτηση καί ἰδιαιτέρως τήν ρωσική πλευρά διότι ἔτσι ὑποβιβάζεται, ἐκ μέρους της, μέ ἐσκεμμένες ἀνακρίβειες τό ἐπίπεδο τῆς συζητήσεως μέ τρόπο πού δέν συνάδει σέ ἐκκλησιαστικούς ἄνδρες. Μέ ἔκπληξη διάβασα, ἐπί παραδείγματι, δηλώσεις τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Κυθήρων κ. Σεραφείμ πού ἔχουν ἀναρτηθεῖ στήν ἱστοσελίδα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κυθήρων (http://www.imkythiron.gr/index.php/eidiseis/teleftaia-nea/5048-diloseis-mitr-kythiron-dia-tin-aftokefalian-tis-oukranikis-ekklisias), στίς ὁποῖες ἐκφράζει τήν «βαθυτάτη λύπη» του γιά τήν, ὑποτιθέμενη, «ἐμμονή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου νά ἐκχωρήσει τήν Αὐτοκεφαλία εἰς τούς σχισματικούς τῆς Οὐκρανίας» κάτι τό ὁποῖο ἐπ᾿ οὐδενί προκύπτει ἀπό τίς κινήσεις τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἀλλά παραπλανᾶ τούς ἀναγνῶστες καί ἀδικεῖ κατάφορα τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη, ὁ ὁποῖος εἶναι πάντοτε προσεκτικός στίς κινήσεις καί στίς ἐπιλογές του. Μάλιστα, ὅταν τό 2008 ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος, προσκεκλημένος τῆς Οὐκρανικῆς Κυβερνήσεως, ἐπισκέφθηκε τήν Οὐκρανία γιά τόν ἑορτασμό τῶν 1020 ἐτῶν ἀπό τό βάπτισμα τοῦ ἁγίου Βλαδιμήρου ὄχι μόνο δέν ἦρθε σέ ἐπαφή μέ τήν σχισματική μερίδα, ἀλλά χάρη στήν ἁπλότητα καί στή σύνεσή του ἐπέτυχε νά συλλειτουργήσει μέ τόν Πατριάρχη Μόσχας κυρό Ἀλέξιο.

 

orthodoxiaonline-62

Ἀπό τήν ἐπίσκεψη τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου στήν Οὐκρανία τό 2008 γιά τόν ἑορτασμό τῶν 1.020 ἐτῶν ἀπό τή βάπτιση τοῦ Ἁγίου Βλαδιμήρου

 

Ἄς ἀφουγκραστοῦν, λοιπόν, οἱ Ρῶσοι Ἱεράρχες τή θέληση τοῦ οὐκρανικοῦ λαοῦ καί ἄς πράξουν ἀναλόγως. Ἄς συζητήσουν μέ τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ἄς τοῦ ἀποδώσουν τά δικαιώματα πού σύμπασα ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τοῦ ἀναγνωρίζει, ἄς δείξουν τόν ἀπαιτούμενο σεβασμό στούς Ἱερούς Κανόνες καί στίς Ἀποφάσεις Οἰκουμενικῶν Συνόδων καί τότε τό «οὐκρανικό πρόβλημα» θά πάψει νά ὑφίσταται ἔχοντας ἐπιλυθεῖ πρός δόξαν Θεοῦ καί πρός ὄφελος τοῦ οὐκρανικοῦ λαοῦ, ὁ ὁποῖος διακαῶς ἐπιθυμεῖ τήν Αὐτοκεφαλία καί τήν ἀνεξαρτησία του ἀπό τό Πατριαρχεῖο Μόσχας.

Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο – Πατριαρχεῖο Μόσχας: Ποῦ βρίσκεται ἡ δύναμη τελικά;

20 Πέμπτη Σεπτ. 2018

Posted by Αθανάσιος Μουστάκης in Σχόλια στην επικαιρότητα

≈ Σχολιάστε

Ετικέτες

Αυτοκεφαλία, Μόσχας Κύριλλος, Ουκρανία, Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος

Θλιβερή, θλιβερότατη ἡ στάση τοῦ Πατριάρχου Μόσχας κ. Κυρίλλου. Δέν τόν ἱκανοποίησε ἡ ἀποφασισθεῖσα ἀπό τήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας διακοπή τοῦ μνημοσύνου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ἀλλά προχώρησε στήν ἀναγραφή στά Δίπτυχα τῆς Ὀρθοδοξίας τοῦ Ἐπισκόπου Τύχωνος, Προκαθημένου τῆς «Αὐτοκέφαλης Ἐκκλησίας Ἀμερικῆς καί Καναδᾶ». Μίας αὐτοκέφαλης ἐκκλησίας τήν ὁποία δέν ἀναγνωρίζει καμία ἄλλη Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί δέν μνημονεύει κανένας Προκαθήμενος στά Δίπτυχα, προφανῶς ἐκτός ἀπό τόν Πατριάρχη Μόσχας.

 

kyrillosvartholomaios-thumb-large

Ἀπό τή συνάντηση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου μέ τόν Πατριάρχη Μόσχας κ. Κύριλλο στό Φανάρι στίς 31 Αὐγούστου 2018, κατά τήν ὁποία συζητήθηκε τό οὐκρανικό ζήτημα

 

Λαμβάνοντας ἀφορμή ἀπό αὐτά τά ἄκρως θλιβερά καί ἀκατανόητα (ὡς πρός τήν οὐσιαστική τους ὠφέλεια γιά τήν Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας) γεγονότα, καταθέτω μερικές ἁπλές σκέψεις-ἀπορίες μου.

Ἔστω ὅτι ἐγώ, πού εἶμαι ἄσχετος ἀπό πολιτική καί διεθνεῖς σχέσεις, ἤμουν προκαθήμενος μιᾶς τοπικῆς ἐκκλησίας καί ἀποφάσιζα νά προωθήσω μιά θέση μου. Τό πρῶτο πού θά ἔκανα θά ἦταν νά προσπαθήσω νά ἔχω τήν ἀποδοχή ἐν πρῶτοις τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τό ὁποῖο, ἐξαιτίας τῆς θέσεως πού κατέχει στήν τάξη τῆς Ἐκκλησίας, ἔχει τόν πρῶτο λόγο στά τῆς Ὀρθοδοξίας καί ἐπί σειρά αἰώνων ἔχει χειριστεῖ δύσκολες, δυσχερέστερες ἀπό τήν παροῦσα, καταστάσεις, ὡς καί τῶν λοιπῶν παλαιφάτων Πατριαρχείων, τῶν νέων Πατριαρχείων καί τῶν λοιπῶν κατά τόπους Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν. Ἡ στάση τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας, πού εἶναι ἕνα ἀπό τά νεοπαγῆ «ἐθνικά» Πατριαρχεῖα δείχνει ὅτι καθώς στίς ἐπιδιώξεις του δέν ἔλαβε τήν ἐπιθυμητή ἀναγνώριση καί τήν προσδοκώμενη ἀνταπόκριση προχώρησε σέ μία κίνηση πού δείχνει, μᾶλλον, νευρικότητα, καί δέν ἔχει εὐδιάκριτο στόχο: ἄραγε ἡ διακοπή μνημοσύνου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου ἔχει σκοπό νά τόν ἀπομονώσει; Μήπως συμβαίνει τό ἀντίθετο; Μήπως ἀποτελεῖ ἔμμεση ὁμολογία τῆς Μοσχοβίτικης Ἐκκλησίας γιά τήν ἀπομόνωση στήν ὁποία ἔχει ὁδηγηθεῖ; Ποιό στόχο ἄραγε θά μποροῦσε νά ἐξυπηρετεῖ ἡ μνημόνευση τοῦ Ἐπισκόπου Τύχωνος; Δηλώνει μέ αὐτή ὅτι «καί ἐγώ μπορῶ νά δίδω τήν Αὐτοκεφαλία ὅπου θέλω»; Ποιός τό δέχεται; Πόσες τοπικές Ἐκκλησίες ἀποδέχονται ὅτι οἱ Ρῶσοι μποροῦν νά δίδουν Αὐτοκεφαλία; Νομίζω καμία! Καί αὐτό δέν φαίνεται νά ἀλλάζει στό ἐγγύς μέλλον.

Ρωτοῦν πολλοί γιατί συμβαίνουν ὅλα αὐτά καί διαμαρτύρονται ἐπιρρίπτοντας —ἐνῶ δέν θά ἔπρεπε— ἐξίσου εὐθύνες σέ ὅλες τίς πλευρές. Εὐτυχῶς, ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία κινεῖται μέ πολύ συνετά βήματα, καί δέν παρασύρεται σέ κινήσεις πολιτικοῦ ὠφελιμισμοῦ καί λαϊκίστικου ἐντυπωσιασμοῦ. Δέν χρειάζεται οὔτε τό ἕνα οὔτε τό ἄλλο. Ἀντιθέτως, στρέφει πάντοτε τήν προσοχή της στήν οὐσία κάθε προβλήματος καί στή διακονία της στόν κόσμο πού ζοῦμε καί, νομίζω, κανείς δέν ἔχει ἀμφιβολία, ὅτι ἡ διακονία αὐτή εἶναι μαρτυρική, βασανισμένη καί ταπεινή. Στήν περίπτωση πού συζητᾶμε τόν ρόλο τοῦ διακόνου γιά τήν ἀνά τήν οἰκουμένη Ὀρθοδοξία διαδραμματίζει τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, τό ὁποῖο ὡς τέτοιο ἀναγνωρίζεται ἀπό ὅλους τούς Ὀρθοδόξους Προκαθημένους —μέχρι χθές καί ἀπό τόν Μόσχας— καθώς πρῶτο τό ὄνομα τοῦ Προκαθημένου του διαβάζεται στά Δίπτυχα, πού λειτουργοῦν ὡς μία ἔμπρακτη ὁμολογία τῆς πανορθόδοξης ἑνότητας, καί ὡς τέτοιο ὁμολογεῖται ἀπό κάθε ὀρθόδοξο χριστιανό, καί μάλιστα, κατά τήν θεία λειτουργία, ἡ ὁποία εἶναι μία ἀνοικτή πόρτα ἀπό τήν ὁποία προγευόμαστε τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

Τά θέματα τάξεως εἶναι ἰδιαιτέρως σημαντικά γιά τήν Ἐκκλησία. Δέν διατηροῦν νεκρούς τύπους, ἀλλά διασώζουν τή ζῶσα ἀλήθεια τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καί τήν πίστη της γιά τήν ἑνότητα κατά τήν ἱστορική της πορεία. Ὅταν μνημονεύει ὁ κάθε Προκαθήμενος τούς ἄλλους Προκαθημένους, εἶναι ὡς νά βρίσκονται ὅλοι μαζί γύρω ἀπό τό τραπέζι τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου, ἑνωμένοι, ἀγαπημένοι, ἐν μετανοίᾳ, «ἐν ἀγαλλιάσει καί ἀφελότητι καρδίας» (Πράξ. 2:46). Ἐπιτρέψτε μου, μέ κάθε σοβαρότητα, νά πῶ ὅτι μόλις διάβασα τήν ἀπόφαση γιά τή διακοπή μνημονεύσεως τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου ἦρθε στόν νοῦ ἕνα παιδάκι πού ἐπειδή δέν γίνεται τό δικό του στό παιχνίδι, εὔκολα, ἀνεξέταστα καί πολύ ἀφελῶς, λέει στόν μέχρι πρότινος φίλο του «δέν σέ ἔχω φίλο» ἤ κάτι παρόμοιο!

Προφανής στόχος τοῦ Πατριάρχου Μόσχας ἦταν νά ἀποδυναμώσει καί νά ἀπομονώσει τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη. Τό πέτυχε ἄραγε;

Σκέφτομαι τό ἐπιχείρημά του σχετικά μέ τό πλῆθος τῶν πιστῶν πού βρίσκονται ὑπό τήν πνευματική καί διοικητική του δικαιοδοσία.

Ἀναρωτιέμαι: Μπορεῖ αὐτό νά εἶναι πνευματικό ἐπιχείρημα; Μπορεῖ νά σταθεῖ σέ μία σοβαρή συζήτηση;

Δέν θά ἦταν ἀνήθικο κατά τήν σοβιετική περίοδο, παραδείγματος χάριν, πού ἡ Ρωσική Ἐκκλησία ὑπέστη τά πάνδεινα ἀπό τό καθεστώς, μέ ἐλάχιστους καταγεγραμμένους πιστούς καί ἀκόμη λιγότερους ναούς, μονές κ.λπ., νά ἔλεγαν οἱ ἄλλες Ἐκκλησίες: πόσους πιστούς ἔχει ἡ Ρωσική Ἐκκλησία; Μόνο τόσους; Ἄς κατεβεῖ μερικές θέσεις στά δίπτυχα! Κανείς ὄχι μόνο δέν ἔθεσε αὐτό τό ζήτημα, ἀλλά ὅλες οἱ κατά τόπους Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες στήριξαν, μέ κάθε τρόπο, ὑλικά καί πνευματικά, τίς Ἐκκλησίες πού στέναζαν κάτω ἀπό τά ἀθεϊστικά καθεστῶτα.

Ἐάν ἀκολουθήσουμε τή λογική τῆς ἀριθμητικῆς ὑπεροχῆς θά πρέπει νά ὁμολογήσουμε ὅτι ἦταν λάθος, καί μάλιστα μεγάλο, ἡ στάση τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου πρός τήν Ἐκκλησία: ἀντί «σοφά» καί «συνετά» νά μετρήσει κεφάλια πιστῶν καί εἰδωλολατρῶν καί νά σχεδιάσει τίς ἑπόμενες κινήσεις του, ὅπως πράττουν οἱ Ρῶσοι ἀδελφοί μας, ἀκούγοντας τήν καρδιά του ὑποστήριξε, μέ «ἀπερίσκεπτη» πίστη, μέ «ἄφρονα» ἐλπίδα καί «τυφλή» ἐμπιστοσύνη στό χέρι τοῦ Θεοῦ, ἕνα ἰσχνό περίπου 10%, στό ὁποῖο, σύμφωνα μέ τούς εἰδικούς ἐπιστήμονες, ἀνερχόταν τότε οἱ χριστιανοί. Καί μάλιστα, σέ μιά ἐποχή πού ἡ Ἐκκλησία προσπαθοῦσε νά ἀναλάβει δυνάμεις μετά ἀπό ἕναν ἀπό τούς σκληρότερους καί ἀπηνέστερους διωγμούς καί αὐτό τό 10% τῶν πιστῶν κατοίκων τῆς Αὐτοκρατορίας ἀγωνιζόταν γιά τήν ἴδια του τήν ἐπιβίωση.

Δέν μπορῶ παρά, γιά πολλοστή φορά, νά φέρω στόν νοῦ μου τόν λόγο τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἀπ. Παῦλο ὅταν αὐτός τοῦ ζήτησε νά τόν θεραπεύσει ἀπό τήν ἀσθένεια πού τόν βασάνιζε: «ἀρκεῖ σοὶ ἡ χάρις μου· ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται» (Β΄ Κορ. 12:9). Αὐτός ὁ λόγος ἐκφράζει τήν πίστη καί τήν παράδοση τῆς Ὀρθοδοξίας καί ὄχι ἡ ρωσική ἔπαρση πού τρέφεται μέ ἀλλότρια τῆς πίστεως μέσα. Αὐτός ὁ λόγος πού ἀποκαλύπτει τόν μυστικό τρόπο μέ τόν ὁποῖο λειτουργεῖ ἡ ἔννοια τῆς δυνάμεως στήν Ἐκκλησία θά ἔπρεπε νά μᾶς καθοδηγεῖ σέ κάθε βῆμα τῆς ζωῆς μας: ἡ δύναμη μόνο μέσα στά βάσανα καί στούς καημούς τῆς ἀσθενείας, τῆς ἀδυναμίας, ἐνισχύεται.

Καί νομίζω ὅτι στό πρός συζήτηση πρόβλημα οὐδείς ἀμφιβάλει γιά τό ποιός βρίσκεται ἀπό τή μεριά τῆς ἀπολύτου δυνάμεως (ἐξάλλου δέν τό κρύβουν) καί ποιός ἀγωνίζεται ταπεινά μέ τά περιορισμένα μέσα πού διαθέτει γιά νά τελειωθεῖ —ἐν ἀσθενείᾳ, ἐν μυρίοις κινδύνοις, ἐν κόποις καί μόχθοις, ἐν ψευδαδέλφοις (ὡς λέει καί ὁ ἀπ. Παῦλος στό Β΄ Κορ. 11:26)— καί νά προστατεύσει τήν ἀνά τόν κόσμο Ὀρθοδοξία ἀπό ἀμέτρητα προβλήματα, διωγμούς, ἀδυναμίες, ἐχθρούς κ.λπ.

Ἄς εὐχηθοῦμε, λοιπόν, σύντομα, καί μέ τό μικρότερο δυνατό κόστος γι᾿ αὐτούς, οἱ Ρῶσοι ἀδελφοί μας νά ἀντιληφθοῦν τά σφάλματά τους καί νά ἀλλάξουν πορεία ἐνισχύοντας μέ τήν παρουσία τους τήν πανορθόδοξη ἑνότητα καί νά συνεχίσουν νά προσεύχονται μνημονεύοντας ἐν ἀγάπῃ αὐτούς πού, κατά τό παρελθόν, ἐν ἀγάπῃ τούς χάρισαν τό ἀγαθό τῆς αὐτοκεφαλίας.

Ζώντας στήν ἀποστολική ἐποχή (2ο μέρος) Πόσο ἄλλαξε ἡ καθημερινότητα ἀπό τότε …

11 Τρίτη Σεπτ. 2018

Posted by Αθανάσιος Μουστάκης in Καινή Διαθήκη

≈ 8 Σχόλια

Ετικέτες

πυρκαγιές στην αρχαιότητα, Αποστολική Εποχή, Αντιόχεια, Εκκλησία, Ρώμη, Χριστός, απ. Παύλος, εργασία, εκπαίδευση, μετακινήσεις στην αρχαιότητα

Ἡ καθημερινότητα ἦταν ἐντελῶς διαφορετική ἀπό τή δική μας κατά τήν ἀποστολική ἐποχή! Μία ἐπιλεκτική, δειγματοληπτική θά λέγαμε, ἀναφορά πού ἐπιχειρῶ σέ κάποιους τομεῖς μᾶς δίνει μία ἀμυδρή ἀλλά ρεαλιστική εἰκόνα.

Ἡ δεύτερη ἀνάρτηση γιά τήν ἀποστολική ἐποχή. Τήν πρώτη πού ἦταν εἰσαγωγική μπορεῖτε νά τήν δεῖτε ἐδῶ.

Μέ ἀφορμή τίς καλοκαιρινές φονικές πυρκαγιές στήν πατρίδα μας κάνω μία σύντομη ἀναφορά στό φαινόμενο αὐτό στή Ρώμη:

Ἡ ἐκπαίδευση. Οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι δέν γνώριζαν οὔτε ἀνάγνωση. Γι᾿ αὐτό ἡ ἐκκλησιαστική διδαχή γινόταν κυρίως μέ τόν λόγο τῶν Ἀποστόλων καί τῶν ἄλλων κηρύκων. Ἐκπαίδευση δεχόταν σχεδόν ἀποκλειστικά τά ἀγόρια. Τά κορίτσια ἔμεναν στό σπίτι καί ἐκπαιδεύονταν στό νά γίνουν νοικοκυρές, ἄν καί κατά τήν ἑλληνιστική ἐποχή παρατηρεῖται μία γενικότερη ἔφεση πρός τά γράμματα καί τή γνώση (π.χ. πολλές φιλοσοφικές σχολές, ἀποκέντρωση γνώσης, ἀνάδειξη περιφερειακῶν πόλεων ὅπως ἡ Ρόδος, ἡ Ταρσός, ἡ Ἀλεξάνδρεια) καί φαίνεται ὅτι σιγά σιγά ἀρχίζουν νά μορφώνονται σέ μεγαλύτερους ἀριθμούς. Ἡ ἐκπαίδευση ἐκτυλισσόταν σέ δύο φάσεις: θά λέγαμε στό δημοτικό, περίπου ἀπό τά ἑπτά μέχρι τά δεκατέσσερα (τά παιδιά μάθαιναν τά βασικά: γραφή, ἀνάγνωση καί ἀριθμητική) καί στό ἑπόμενο ἐπίπεδο, κάτι σάν τό γυμνάσιο-λύκειο, ἀπό τά δεκαπέντε μέχρι τά δεκοκτώ (τά παιδιά ἐμβάθυναν σέ ὅσα εἶχαν μάθει καί προσέθεταν γνώσεις σέ τομεῖς ὅπως ἡ μουσική, ἡ ρητορική, ἡ ἀστρονομία, ἡ γεωμετρία, ἡ διαλεκτική). Ἄνθρωποι, ὅπως ὁ ἀπ. Παῦλος, παράλληλα μέ τήν ἰουδαϊκή θρησκευτική ἐκπαίδευση (π.χ. στήν Τορά, τόν Νόμο) καί μάλιστα σέ μία πόλη ὅπως ἡ Ταρσός διδάσκονταν καί τήν θύραθεν σοφία. Ἀπό κείμενά του καί ἄλλες καινοδιαθηκικές ἀναφορές διαπιστώνουμε ὅτι κατεῖχε στοιχεῖα φιλοσοφίας (π.χ. ἐπικούρειας καί στωικῆς), τήν ἑλληνική γλῶσσα καί κινοῦνταν μέ ἄνεση σέ κάθε ἑλληνιστικό περιβάλλον: στή συναγωγή, ἐνώπιον βασιλέων, Ἀνθυπάτων, τῶν Ἀθηναίων βουλευτῶν, πιθανότατα ἐνώπιον τοῦ Καίσαρα, σέ δικαστήρια, ἀνάμεσα σέ ἁπλούς ἀνθρώπους, σέ φυλακές καί ἐδώλια.

Τά βιβλία. Τά βιβλία ἦταν τόσο ἀκριβά καί σπάνια πού ἦταν ἔξω ἀπό τήν καθημερινή ζωή τῶν ἀνθρώπων καί ἔπαιζαν πολύ μικρό ρόλο στή μόρφωσή καί τήν καλλιέργειά τους. Ἡ δημιουργία ἑνός βιβλίου ὅπως ἡ Ἁγία Γραφή (ὑλικά, προετοιμασία ὑλικῶν, ἀντιγραφή, δέσιμο καί διακόσμηση) κόστιζε σέ σημερινές τιμές πολλές δεκάδες (ἀκριβέστερα ἑκατοντάδες) χιλιάδες εὐρώ. Ἕνα μικρό ἁπλό βιβλίο κόστιζε περίπου ὅσο κοστίζει σήμερα ἕνα μεσαίας κατηγορίας αὐτοκίνητο (10.000-15.000 €). Γι᾿ αὐτό στόν ἰουδαϊσμό, πού μᾶς ἐνδιαφέρει ἐν προκειμένῳ, κυριαρχοῦσε τό σύστημα μέ τό ὁποῖο μορφώθηκε καί ὁ ἀπ. Παῦλος «παρὰ τοὺς πόδας Γαμαλιήλ» (Πρ. 22:3): ὁ δάσκαλος, πού καθόταν σέ ἕνα σκαμνί, ἔλεγε δυνατά ἕνα χωρίο καί οἱ, γύρω του συγκεντρωμένοι καί κοντά στά πόδια του καθισμένοι, μαθητές τό ἐπαναλάμβαναν ἐν χορῷ μέχρι νά τό μάθουν. Μέ ἀντίστοιχο τρόπο μάθαιναν καί τήν ἑρμηνεία του ἀπό τά διάφορα ραββινικά ὑπομνήματα πού ὑπῆρχαν.

330px-Sinaiticus_text

Σελίδα ἀπό τόν περίφημο Σιναϊτικό Κώδικα (4ος μ.Χ. αἰ.) πού περιέχει τήν Ἁγία Γραφή καί εἶναι γραμμένος σέ περγαμηνή.

 

 

Oxyrhynchus-Papyri

Σελίδα ἀπό τά Στοιχεῖα τοῦ Εὐκλείδη γραμμένη ἐπάνω σέ πάπυρο

 

Οἱ μετακινήσεις. Εἶναι σχεδόν ἀδύνατο νά κατανοήσουμε σήμερα τί σήμαινε τότε νά φύγει ὁ ἀπ. Παῦλος διωγμένος, π.χ. ἀπό τή Θεσσαλονίκη γιά νά πάει στή Βέροια. Σήμερα γιά νά διανύσει κάποιος αὐτά τά 72 περίπου χιλιόμετρα χρειάζονται γύρω στά 50 λεπτά. Μπορεῖ δηλαδή εὔκολα νά πάει κάποιος ἀπό τή Θεσσαλονίκη στή Βέροια γιά καφέ ἤ γιά νά ἐκκλησιαστεῖ καί τό ἴδιο πρωινό νά ἐπιστρέψει. Τότε ἀκόμη καί στήν περίοδο τῶν μετακινήσεων (ἀπό τά μέσα τῆς Ἀνοίξεως μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου) ἔπρεπε νά διαθέσει τρεῖς μέ τέσσερις ἡμέρες γιά νά πάει, νά μείνει ἐκεῖ μέχρι νά τελειώσει τίς δουλειές του καί ἔπειτα νά ἀναλάβει τό ταξίδι τῆς ἐπιστροφῆς. Ἀπαιτοῦνταν δηλαδή τουλάχιστον δέκα ἡμέρες. Πέραν τοῦ ἀπαιτούμενου χρόνου ὁ ταξιδιώτης ἀντιμετώπιζε πλῆθος κινδύνων ἀπό τίς καιρικές συνθῆκες, τά ἄγρια ζῶα (π.χ. στά βουνά καί στά ὑψίπεδα τῆς Κιλικίας), ἀπό ληστές, ἔπρεπε νά μεταφέρει τρόφιμα, νά κουβαλᾶ τά ἐργαλεῖα καί τά ροῦχα του, καθώς τά ταξίδια συνήθως διαρκοῦσαν χρόνια, νά ἀσφαλίσει τά χρήματά του, νά ἔχει τή δυνατότητα νά ἐργάζεται γιατί φυσικά κατά τήν ἔναρξη τοῦ ταξιδιοῦ δέν μποροῦσε νά ἔχει μαζί του ἀρκετά χρήματα γιά νά ζήσει αὐτός καί οἱ συνδοιπόροι του δύο ἤ τρία χρόνια κ.ἄ.

 

PompeiiStreet

Ὁδός ἀπό τήν Πομπηία

 

 

1280px-Roman_road_in_Tarsus,_Mersin_Province

Ρωμαϊκή ὁδός στήν Ταρσό τῆς Κιλικίας

 

 

330px-Kavala_egnatia_2

Ρωμαϊκή ὁδός στήν περιοχή τῆς Καβάλας

 

 

Via_Munita

Τά στρώματα τῶν ρωμαϊκῶν δρόμων

 

Ἡ ἐπικοινωνία. Ζοῦμε στήν ἐποχή τῆς εὔκολης ἐπικοινωνίας. Εἶναι σχεδόν ἀδύνατο νά καταλάβουμε ὅτι γιά νά μεταφερθεῖ μία εἴδηση ἀπό τή Ρώμη στήν Ἱερουσαλήμ, μέ τό ταχύτερο μέσο τῆς ἐποχῆς, τό Αὐτοκρατορικό στρατιωτικό ταχυδρομεῖο πού στάθμευε σέ συγκεκριμένους σταθμούς μέ τά καλύτερα ἄλογα καί ἄλλες διευκολύνσεις, ἀπαιτοῦνταν δύο ἤ καί περισσότεροι μῆνες. Κλάσματα τοῦ δευτερολέπτου ἀνέξοδα καί εὔκολα, ἀπό τό γραφεῖο μας, ἕνα ἠλεκτρονικό μήνυμα σήμερα· μῆνες μέ τεράστιο κόστος, κινδύνους καί κόπο ἕνα γραπτό ἤ προφορικό μήνυμα τότε. Ἀντιλαμβάνεται καθένας γιά τί διαφορές μιλᾶμε …

Ἡ ἐργασία-οἰκονομία. Ἐντελῶς διαφορετικές ἦταν καί οἱ συνθῆκες ἐργασίας. Ὁ ἀπ. Παῦλος, ὅπως κάθε σωστός παραδοσιακός Φαρισαῖος, πέρα ἀπό τή θρησκευτική ἐκπαίδευση πού ἔλαβε στή γενέθλια πόλη, Ταρσό, καί στήν Ἰερουσαλήμ, ὅπου πολλοί Ἰουδαῖοι πήγαιναν γιά περαιτέρω σπουδές στόν ἰουδαϊσμό, εἶχε διδαχθεῖ καί μία τέχνη. Ὁ ἀπ. Παῦλος ἦταν σκηνοποιός. Μέ αὐτόν τόν τρόπο ἐξασφάλιζε τά πρός τό ζῆν καί δέν ἐπιβάρυνε κανένα. Χάρη σέ αὐτή τή συνήθεια τοῦ ἰουδαϊσμοῦ κατέστη δυνατό νά ζεῖ ἐπί χρόνια χωρίς ἄλλους πόρους, νά μετακινεῖται συνεχῶς καί νά ἀντιμετωπίζει δύσκολες καταστάσεις (π.χ. διωγμούς, φυλακίσεις). Ὅταν μετακινοῦνταν ἔπρεπε νά κουβαλᾶ τά ἐργαλεῖα πού χρειαζόταν γιά νά ἀσκεῖ τό ἐπάγγελμά του. Αὐτό ἦταν ἕνα χαρακτηριστικό τῆς ἐργασίας τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, καθώς τά ἐργαλεῖα γενικότερα ἦταν πολύ ἀκριβά καί σπάνια καί συνήθως κληρονομοῦνταν ἀπό γενιά σέ γενιά. Ἄλλα χαρακτηριστικά τῆς ἐποχῆς ἦταν ἡ κυριαρχία τῆς ἐργασίας τῶν δούλων καί ἡ ἀπουσία μηχανῶν (σέ μεγάλη τουλάχιστον ἔκταση) πού ἔκαναν τήν ἐργασία δυσκολότερη καί τήν τιμή τῶν προϊόντων ὑψηλότερη. Τά ἀγροτικά ἐπαγγέλματα κυριαρχοῦσαν στίς πόλεις τῆς Αὐτοκρατορίας. Μεγάλο πλοῦτο καί, κατ᾿ ἐπέκταση, δύναμη συγκέντρωναν, ἰδιαίτερα ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Αὐγούστου καί ἔπειτα, οἱ ἔμποροι, οἱ ὁποῖοι ὠφελήθηκαν πολύ ἀπό τήν ἐπικράτηση τῆς Ρωμαϊκῆς Εἰρήνης (Pax Romana). Μέ τήν πάροδο τῶν ἐτῶν ἡ παραδοσιακή ρωμαϊκή ἀριστοκρατία, πού στήριζε τή δύναμή της στίς τεράστιες ἐκτάσεις γῆς πού κατεῖχε καί καλλιεργοῦσαν δοῦλοι, ἔχασε μέρος τῆς ἐπιρροῆς της πρός ὄφελος τῶν πλουσίων ἐμπόρων, πλοιοκτητῶν, κατόχων μεγάλων ἐργαστηρίων πού συγκέντρωναν πλοῦτο καί στηριγμένοι σέ αὐτόν ἀναδεικνύονταν στή δημόσια ζωή. Σιγά σιγά, μέ διαφόρους τρόπους, ἄρχισαν νά εἰσέρχονται στή Σύγκλητο καί νά δημιουργοῦν μία νέα μορφή ἀριστοκρατίας, πού μπορεῖ νά ἦταν ἀπεχθής γιά τούς παραδοσιακούς Ρωμαίους ἀριστοκράτες, ἀλλά ἀποτελοῦσε μία ὑπαρκτή πραγματικότητα. Ἀνάλογες συνθῆκες καί οἰκονομικά δεδομένα ἐπικρατοῦσαν καί στίς ἐπαρχίες τῆς Αὐτοκρατορίας: παντοῦ ὑπῆρχε ἡ παλαιά ἀριστοκρατία καί ἡ ἀνερχόμενη ὁμάδα τῶν πλουσίων, πού τά μέλη της δέν ἦταν παράδοξο νά προέρχονται ἀκόμη καί ἀπό τίς τάξεις πρώην δούλων πού κατάφεραν νά ἐξαγοράσουν τήν ἐλευθερία τους. Ὁ Χριστιανισμός ἦταν πολύ δημοφιλής ἀνάμεσα στίς ἀνερχόμενες ὁμάδες, ἐνῶ ταυτόχρονα προκαλοῦσε τό ἐνδιαφέρον καί τῆς παραδοσιακῆς ἀριστοκρατίας, ἀλλά καί τῶν κατωτέρων στρωμάτων καί φυσικά τῆς πολυπληθέστερης τάξης, τῶν δούλων. Τό ἀκροατήριο τῶν ἱεραποστόλων ἀποτελοῦσε κυρίως ἡ μεσαία τάξη.

Οἱ πυρκαγιές. Οἱ πόλεις τῆς περιόδου ὡς κύρια διαφορά μέ τίς σημερινές εἶχαν τήν πολύ μεγάλη πυκνότητα πληθυσμοῦ. Ρώμη, Ἀλεξάνδρεια τῆς Αἰγύπτου καί Ἀντιόχεια τῆς Συρίας ἦταν οἱ τρεῖς μεγαλύτερες πόλεις τοῦ ἑλληνορωμαϊκοῦ κόσμου. Μέ κάθε ἐπιφύλαξη, καθώς ἡ ἐκτίμηση τοῦ ἀριθμοῦ τῶν κατοίκων εἶναι πολύ δύσκολη, θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι εἶχαν πληθυσμό 1.000.000, 600.000 καί 400.000 ἀντίστοιχα. Ἡ ζωή σέ αὐτές ἦταν δύσκολη, οἱ συνθῆκες καθαριότητας ἄθλιες καί ἡ ἀποχέτευση ἀνύπαρκτη, ἴσως ἐκτός ἀπό τή Ρώμη πού εἶχε τόν Μεγάλο Ὑπόνομο (Cloaca Maxima) πού χυνόταν στόν Τίβερη καί κατέληγε στή Μεσόγειο. Στήν Ἀντιόχεια οἱ μεγάλες καί φονικές καταστροφές ἦταν πολύ συχνές, καθώς ἡ πόλη ἦταν κτισμένη ἐπάνω σέ σεισμογενές ρήγμα. Στή Ρώμη τό μεγαλύτερο πρόβλημα ἦταν οἱ πυρκαγιές. Τά περισσότερα σπίτια ἦταν ξύλινα καί ἡ πυκνή δόμηση ἔκανε τή μετάδοση τῆς φωτιᾶς ἀπό τό ἕνα στό ἄλλο εὐκολώτατη καί τήν ἐξάπλωσή της ταχύτατη. Ἐκτός ἀπό τίς ἐπαύλεις καί τίς πλούσιες συνοικίες, τά σπίτια ἦταν κτισμένα σέ νησίδες (insulae, οἰκοδομικά τετράγωνα) καί πολυόροφα. Σέ κάποιες περιπτώσεις εἶχαν μικρά μονόχωρα καταστήματα στό ἰσόγειο. Οἱ πιό πλούσιοι ἀπό τούς ἐνοίκους, σέ ἀντίθεση μέ σήμερα, κατοικοῦσαν στούς κάτω ὀρόφους, καθώς αὐτοί ἦταν πετρόκτιστοι καί κάλυπταν περισσότερα τετραγωνικά. Ὅσο πιό ψηλά ἦταν ἕνα διαμέρισμα τόσο μικρότερο ἦταν (τό κτήριο εἶχε ἐλαφρῶς πυραμιδωτή μορφή διότι ὁ κάθε ὄροφος στηριζόταν στή μεγαλύτερη ἐπιφάνεια τοῦ προηγουμένου) καί λόγῳ τοῦ ξύλου ἅρπαζαν ἀμέσως φωτιά μέ ἀποτέλεσμα νά μήν προλαβαίνουν οἱ κάτοικοι νά διαφύγουν. Ἡ προστασία ἀπό τίς πυρκαγιές καί ἡ σχετική κρατική μέριμνα ἦταν ὑποτυπώδεις. Καθήκοντα πυροσβεστῶν εἶχαν κρατικοί δοῦλοι, οἱ ὁποῖοι γιά νά ἀντιμετωπίσουν τήν ἐξάπλωση τῆς φωτιᾶς προσπαθοῦσαν, κυρίως, νά γκρεμίσουν κάποια κτήρια ὥστε οἱ φλόγες νά μήν βρίσκουν τροφή καί τελικά νά ἐξασθενήσουν. Γι᾿ αὐτό καί στήν τρομερή πυρκαγιά τῆς Ρώμης (18 Ἰουλίου 64 μ.Χ.), ἀνεξάρτητα ἀπό τήν εὐθύνη τοῦ Νέρωνα, ἡ καταστροφή ἦταν τρομακτική κατακαίοντας τό μεγαλύτερο μέρος τῆς πόλης.

 

1280px-OstianInsula

Σωζόμενο τμῆμα ρωμαϊκῆς insula

 

 

cloaca-maxima

Ὁ κεντρικός ὑπόνομος τῆς Ρώμης

 

Σέ αὐτούς τούς τομεῖς θά μπορούσαμε νά προσθέσουμε καί πολλούς ἄλλους ὅπως ἡ τέχνη, ἡ κοινωνική ζωή, οἱ θρησκευτικές ἀντιλήψεις, οἱ μυστηριακές θρησκεῖες, τά ἤθη καί τά ἔθιμα, ἡ στράτευση, ἡ θέση τῆς γυναίκας κ.ἄ. πού μορφοποιοῦν μπροστά στά μάτια μας τόν κόσμο τῆς ἑλληνιστικῆς ἐποχῆς, ἕναν κόσμο πολύ διαφορετικό ἀπό τόν σύγχρονο, ὁ ὁποῖος εἶχε ὄμορφες στιγμές ἀλλά καί φοβερά προβλήματα (π.χ. ὕδρευση, σίτιση).

Πληκτρολογήστε το email σας για να ακολουθήσετε αυτό το ιστολόγιο και να λαμβάνετε ειδοποιήσεις για νέες δημοσιεύσεις μέσω email.

Μαζί με 76 ακόμα followers

Follow Θεολογικά και άλλα τινά on WordPress.com

Kατηγορίες

  • Απαντήσεις σε απορίες (19)
  • Αναδημοσιεύσεις (8)
  • Βυζαντινή μουσική (1)
  • Βίντεο μικρά (1)
  • Βιβλία (21)
  • Δυτικός κόσμος και θρησκευτικές συγκρούσεις (5)
  • Διάφορα (20)
  • Ειδήσεις (37)
  • Εικόνες (2)
  • Θεολογικά Σχόλια (67)
  • Καινή Διαθήκη (15)
  • Μουσική (2)
  • Προσωπογραφίες (8)
  • Σχόλια στην επικαιρότητα (25)
  • Φωτογραφίες (3)

ΑΡΧΕΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ

  • Ιουνίου 2022 (1)
  • Μαΐου 2022 (1)
  • Αύγουστος 2021 (1)
  • Ιουνίου 2021 (2)
  • Μαΐου 2021 (1)
  • Δεκέμβριος 2020 (1)
  • Σεπτεμβρίου 2020 (1)
  • Ιουνίου 2020 (1)
  • Απρίλιος 2020 (2)
  • Μαρτίου 2020 (1)
  • Φεβρουαρίου 2020 (1)
  • Μαρτίου 2019 (2)
  • Δεκέμβριος 2018 (1)
  • Νοέμβριος 2018 (1)
  • Οκτώβριος 2018 (3)
  • Σεπτεμβρίου 2018 (3)
  • Αύγουστος 2018 (1)
  • Ιουλίου 2018 (1)
  • Μαΐου 2018 (1)
  • Φεβρουαρίου 2018 (1)
  • Δεκέμβριος 2017 (1)
  • Ιουνίου 2017 (3)
  • Μαΐου 2017 (3)
  • Απρίλιος 2017 (3)
  • Μαρτίου 2017 (1)
  • Ιανουαρίου 2017 (1)
  • Δεκέμβριος 2016 (1)
  • Νοέμβριος 2016 (1)
  • Οκτώβριος 2016 (1)
  • Ιουλίου 2016 (2)
  • Ιουνίου 2016 (2)
  • Μαΐου 2016 (1)
  • Απρίλιος 2016 (2)
  • Μαρτίου 2016 (2)
  • Φεβρουαρίου 2016 (1)
  • Ιανουαρίου 2016 (2)
  • Δεκέμβριος 2015 (1)
  • Οκτώβριος 2015 (2)
  • Σεπτεμβρίου 2015 (1)
  • Αύγουστος 2015 (2)
  • Ιουλίου 2015 (3)
  • Μαΐου 2015 (2)
  • Μαρτίου 2015 (2)
  • Φεβρουαρίου 2015 (2)
  • Ιανουαρίου 2015 (1)
  • Δεκέμβριος 2014 (2)
  • Οκτώβριος 2014 (2)
  • Σεπτεμβρίου 2014 (2)
  • Ιουλίου 2014 (2)
  • Ιουνίου 2014 (1)
  • Μαΐου 2014 (3)
  • Απρίλιος 2014 (9)
  • Μαρτίου 2014 (4)
  • Φεβρουαρίου 2014 (2)
  • Ιανουαρίου 2014 (4)
  • Νοέμβριος 2013 (1)
  • Σεπτεμβρίου 2013 (1)
  • Αύγουστος 2013 (2)
  • Ιουλίου 2013 (3)
  • Ιουνίου 2013 (4)
  • Μαΐου 2013 (11)
  • Απρίλιος 2013 (5)
  • Μαρτίου 2013 (2)
  • Φεβρουαρίου 2013 (2)
  • Ιανουαρίου 2013 (9)
  • Δεκέμβριος 2012 (4)
  • Νοέμβριος 2012 (8)
  • Οκτώβριος 2012 (8)
  • Σεπτεμβρίου 2012 (10)
  • Αύγουστος 2012 (2)
  • Ιουλίου 2012 (1)
  • Μαΐου 2012 (5)
  • Απρίλιος 2012 (11)
  • Μαρτίου 2012 (4)
  • Φεβρουαρίου 2012 (7)
  • Ιανουαρίου 2012 (9)
  • Δεκέμβριος 2011 (17)

Δημοφιλή άρθρα και σελίδες

  • Πολυπολιτισμικότητα; Βεβαίως! Ἄς διδαχθοῦμε, ὅμως, ἀπό τό παράδειγμα τῆς Σμύρνης
    Πολυπολιτισμικότητα; Βεβαίως! Ἄς διδαχθοῦμε, ὅμως, ἀπό τό παράδειγμα τῆς Σμύρνης
  • ΟΣΙΑ ΜΕΛΩ ΣΤΗ ΒΟΥΡΡΙΝΑ ΤΗΣ ΚΩ
    ΟΣΙΑ ΜΕΛΩ ΣΤΗ ΒΟΥΡΡΙΝΑ ΤΗΣ ΚΩ
  • "Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τὸ κεφάλαιον"
    "Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τὸ κεφάλαιον"
  • Γνωρίζουμε ποια ήταν «ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή» ;
    Γνωρίζουμε ποια ήταν «ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή» ;
  • Νέο βιβλίο του Ομ. Καθ. Γιώργου Πατρώνου
    Νέο βιβλίο του Ομ. Καθ. Γιώργου Πατρώνου
  • «Σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ»
    «Σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ»
  • Αγία Κυριακή στο Πυλί
    Αγία Κυριακή στο Πυλί
  • Ο απόστολος Παύλος και ο απόστολος Σίλας στους Φιλίππους
    Ο απόστολος Παύλος και ο απόστολος Σίλας στους Φιλίππους
  • Το άγαλμα του Αγίου Νικολάου στην Κω: σκέψεις για την αποκατάστασή του
    Το άγαλμα του Αγίου Νικολάου στην Κω: σκέψεις για την αποκατάστασή του

Ετικέτες

"εκ του μη όντος" "ημέρα Κυρίου" 1η Σεπτεμβρίου 2ο Γυμνασίο Πρέβεζας 5 Μαΐου 7η Μαρτίου 7ο δημοτικό Σχολείο Κω 10η Συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών 11 Σεπτεμβρίου 1857 14η Νισάν 25 Μαρτίου 26η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων 28 Μαρτίου 2009 28η Οκτωβρίου 1940 80 ΑΔΤΕ 80 χρόνια 95 Θέσεις 1821 AIDS Antonio Scurati Arkansas brand copy Covid-19 De Vecchi El Greco Eλλάδα Fra Angelico Giotto Harvard Jean Daniélou Karen King Lobatschewski Maritina Max Weber Mountain Meadows Pinturicchio posthuman Rebranding Greece Richard Dawkins Rieman Terry Eagleton The Lost Gospel transhuman Utah Xρήστος Γιανναράς Xρεοκοπία Xριστούγεννα Άγ. Νικόλαος Κω Άγαβος Άγιο Πνεύμα Άγιο Φως Άγιοι Τόποι Άγιον Όρος Άγιος Βασίλειος Άγιος Γεώργιος Αρρεναγωγείου Κω Άγιος Γεώργιος Νέας Αλικαρνασσού Άγιος Ιάκωβος αδελφόθεος Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος Άγιος Ιωσήφ Ησυχαστής Άγιος Κοσμάς Αιτωλός Άγιος Νεκτάριος Άγιος Νικόλαος Άγιος Πέτρος Καστάνια Μεσσηνιακής Μάνης Άγιος Παΐσιος Άγιος Πορφύριος Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως Άννα Καραμπεσίνη Άννα Κομνηνή Άννα Κωστάκου Μαρίνη Άρειος Άσμα Ασμάτων Έκθεση Ζωγραφικής Έκθεση μαθητών Ίνδικτος Ίσαυροι Όρος Αμώμων Όσιος εφραίμ Α' Ἰωάννου Α΄ Οικουμενική Σύνοδος ΑΛΑΔΟ ΑΠΟΔΕΙΠΝΟ Αβδιού Αβραάμ Αγία Άννα Αγία Γη Αγία Γραφή Αγία Μαρία Μαγδαληνή Αγία Μαρίνα Ιλισίων Αγία Παρασκευή Κω Αγία Σοφία Κιέβου Αγία και Μεγάλη Σύνοδος Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή Αγιασμός των Υδάτων Αγιογραφία Αδάμ Αδιαβινή Αθ. Μουστάκης Αθήνα Αθανάσιος Μαρτίνος Αθανάσιος και Μαρίνα Μαρτίνου Αικατερίνη των Μεδίκων Ακάθιστος Ύμνος Αλέκος Μαρκόγλου Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης Αλέξιος Κομνηνός Αλεξάνδρεια Αμνός Ανάληψη Ανάσταση Ανάσταση του Λαζάρου Αναπαυσάς Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία Ανασταση Αντιόχεια Αντώνης Γιαννακόπουλος Αποκάλυψη Αποκριά Αποστολική Εποχή Αποστολική Σύνοδος Αρμός Αρσένιος Σκηνούρης Αρχιεπίσκοπος Γεράσιμος Αρχιεπίσκοπος Ζαχαρίας Ασινέθ Αστική Εταιρεία Ιπποκράτης Αστική Εταιρεία Ιπποκράτης στην Κω Ασφενδιού Κω Αυγουστος Αυτοκεφαλία Βίβλος Βαπτιστήριο Βαραχίας Βαρθολομαίος Σαμαράς Βασίλειος Γοντικάκης Βασίλειος ο Κρης Βασιλική Κράββα Βασιλική Χρυσανθοπούλου Βατικανού Βηθανία Βησθαϊδά Βιοηθική Βιττεμβέργη Βουλή Γάιος Πομπήιος Μάγνος Γένεσις Γέροντας Αλύπιος: Απαντήσεις σε προβληματισμούς Γαλάτας Γαλίτης Γαλατία Γαριζίν Γεβγκένι Ζαμιάτιν Γενέθλιο Προδρόμου Γερμανία Γεωργία Τσιάπα Γεωργία Τσιάπα-Σιφναίου Γεώργιος Θανόπουλος Γεώργιος Πατρώνος Γεώργιος Σακέλλης Γιαννιτσά Γιώργος Κίσσας Γιώργος Μουστάκης Γιώργος Μπάρλας Γιώργος Πατρώνος Γκασπάρ ντε Κολινί Γλώσσα Καινής Διαθήκης Γνώθι σαυτόν Γρατσέας Γρατσέας Γεώργιος Γρηγόριος 13ος Γρηγόριος Ζ΄ Δάσκαλος και μαθητής Δαβίδ Δαβιδόπουλος Ανδρέας Δαμασκός Δαρείος Δεκαπενταύγουστος Δημ. Γερούκαλης Δημ. Μπεκριδάκης Δημήτριος Κ. Γερούκαλης Δημητριάδος Δημιουργός Δημᾶς Διακονία Διατεσσάρων Διορθόδοξη Συνάντηση στην Κω Διοτρεφής Δοκίμιο γιά τό μυστήριο τῆς ἱστορίας Δομήνικος Θεοτοκόπουλος Δορκάς Δωδεκάνησα Δώρα των Μάγων Εδώμ Εθνική γιορτή Εις Άδου Κάθοδος Εις γην Χαναάν Εκδόσεις "Επτάλοφος" Εκδόσεις Αρμός Εκδόσεις Γρηγόρη Εκδόσεις Πόλις Εκκλησία Εκκλησία της Κω Ελένη Ζαρίφη Ελεφαντίνη Ελεύθερη διάχυση της πληροφορίας Ελλάδα Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Εμείς Επέτειος Ενσωμάτωσης Επίσκοποι Κω Επανάσταση Επιστολές Επιστολή Ιακώβου Επτάνησος Εργαστήριο Αγιογραφίας Ιεράς Μητροπόλεως Κώου και Νισύρου. Ερρίκος Δ΄ Ερρίκος της Ναβάρρας Εσερινός Τυρινής Εσπερινός Εσπερινός της Αγάπης Ευαγγελισμός Ευαγγελισμός της Θεοτόκου Ευαγγελιστές Ευρώπη Ζαχαρίας Γιαννακάς Ζιμπάμπουε Ζεραφείμ Ζωοδόχος Πήγη Ηγούμενος Ιβήρων Ναθαναήλ Ηγούμενος Σταυρονικήτα Τύχων Η γυναίκα μου Ηλίας Ηλιακός Λύχνος Η μάσκα της ψευδαίσθησης Ημέρα της Γυναίκας Η περί Θεού Αυταπάτη Ηρωδιανοί Ηρώδης Θέματα Βιοηθικής Θεία Ευχαριστία Θεία Λειτουργία Θεολογία της Εικόνας Θεολογική Σχολή Θεολογική Σχολή Χάλκης Θεοτόκος Θεοφάνεια Θεοφάνεια 2014 Θεοφάνης ο Κρης Θερμοπυλών Ιωάννης Θεσσαλονίκη Θεός Θωμάς Ιωαννίδης Ιερά Μητρόπολη Κώου και Νισύρου Ιερά Μητρόπολις Κώου και Νισύρου Ιερουσαλήμ Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Μακρονήσου Ιησούς Ιούδας Ιπποκράτειο Λύκειο Κω Ιρλανδία Ισραήλ Ιστορία Ιστορία της Σωτηρίας Ιταλοί Ιω. Πλεξίδας Ιωάννης Ιωάννης Καλβίνος Ιωάννης Πλεξίδας Ιωάννης Τοπαλίδης Ιωαννίτες Ιππότες Ιωνάς Ιωσήφ Ιόππη ΚΥΡΑ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ Κάλυμνος Κάρεν Κινγκ Κάρολος 9ος Κάστρο Νεραντζιάς Κίεβο Καίσαρας Καινή Διαθήκη Καινὴ Διαθήκη Καλιγούλας Κασσιανή Καστανιώτης Κατάδυση του Τιμίου Σταυρού Κεφαλονιά Κλαύδιος Κοίμηση της Θεοτόκου Κολοσσές Κομοτηνή Κονδύλης Κουκουσός Κρήτη Κριτής Κυρήνιος Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως Κυριακή της Απόκρεω Κυριακή της Ορθοδοξίας Κυριακή των Βαΐων Κωνσταντίνειος δωρεά Κωνσταντίνος Καραϊσαρίδης Κωνσταντινούπολη Κως Κόλαση Κόμανα Κύρος Κώου και Νισύρου Κώου και Νισύρου Ναθαναήλ Κῶς Λάζαρος Λαμπροβδομάδα Λαοδικεία Λατρεία Λειτουργούσα εσχατολογία Λινοπότι Λογική Λουκάς Λουκάς Λελόβας Λούης Κίτσος Λυκαβητός Λόγος Μ. Πέμπτη Μ. Παρασκευή Μ. Τετάρτη ΜΙΕΤ Μάρθα Μάρκελλος Πιράρ Μάρκος Μέγα Σάββατο Μέγα Συνέδριο Μέγας Αθανάσιος Μέγας Κωνσταντίνος Μίρκο Τομάσοβιτς Μακρόνησος Μανωλάδα Μαρία Μαρία Σκιαδαρέση Μαργαρίτα Χαντζιάρα Μαργαρίτα των Βαλουά Μαριαμνή Μαρτίνος Λούθηρος Μαστιχάρι Ματζικέρτ Ματθίλδη της Κανόσα Ματθαίος Μεγάλη Δευτέρα Μεγάλη Εβδομάδα Μεγάλη Πέμπτη Μεγάλο Σάββατο Μεγάλος Κανόνας Μελέτιος Αϊβαζίδης Μελίφρων Μελχισεδέκ Μεσίας Χριστός Μεσσίας Μη Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης Μητροπολίτης Κώου καί Νισύρου κ. Ναθαναήλ Μητροπολίτης Κώου και Νισύρου Ναθαναήλ Μητροπολίτης Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ Μητροπολιτικός Ναός Κω Μητσιάς Μια μολυβιά χαράς Μικρά Ασία Μικρασιατικός Ελληνισμός Μιχάλης Ν. Τριανταφύλλου Μνημειοτεχνική ΕΠΕ Μονή αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Μονή των Καστριανών Μοναχός Μορμόνοι Μυροφόρες Μυστικός Δείπνος Μωσαϊκός Νόμος Μόσχας Κύριλλος Μύρα της Λυκίας ΝΗΣΤΗΣΙΜΑ ΦΑΓΗΤΑ Νέα Μάκρη Νέρων Νίσυρος Ναθαναήλ Ναός Ζοροβάβελ Ναός Ηρώδη Ναός Σολομώντα Ναός της Αναστάσεως Ναός του Ηρώδη Νικηφόρος Βρεττάκος Νύχτα του αγίου Βαρθολομαίου Οικουμενικό Πατριαρχείο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος Οι ψυχοσεξουαλικές αλλαγές στην εφηβεία Ο κενός τάφος Ολοκλήρωμα Ομιλία Τριών Ιεραρχών Ορθόδοξη Εκκλησία Οσία Μελώ Ουκρανία Οἰκολογικός λόγος Οἰκουμενικό Πατριαρχείο Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος Π. Οικονομίδης Πάνειον Όρος Πάσχα Πάτμος Πίστη και Επανάσταση Πίτα συλλόγου Παλαιά Αλικαρνασσός Παλαιά Διαθήκη Παλαιοχριστιανική Βασιλική Παλαιστίνη Παλαιό Πυλί Πανάγιος Τάφος Παναγία Παναγία Καστριανών Παναγία Καστριανῶν Παναγία Σπηλιανή Παναγιώτης Καποδίστριας Πανεπιστήμιο Κρήτης Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Παννυχίς Ἀναστάσεως Πανσέληνος Παπαχαρτοφύλης Παράδεισος Παρασκευή της Λαμπρής Πατάκης Πατερική Γραμματεία Πατρίδες Μικράς Ασίας Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος Πατριαρχείο Μόσχας Πατρώνος Γιώργος Παύλος Πεντηκοστή Περί εγκλημάτων και ποινών Πεσάχ Πετρούμι Πιλάτος Πιτυούντας Πλάτανος Ιπποκράτη Πνευματική Εστία Πνευματική Εστία Ιεράς Μητροπόλεως Κώου και Νισύρου Πράξεις Πράξεις Αποστόλων Προτεσταντισμός Πρωτομαγιά Πσράδεισος Πτώση Πυλί Πυλί Φασσού Ριζάρειος Ρωμαιοκαθολική εκκλησία Ρωμανός Δ΄ Διογένης Ρωμαϊκή Αὐτοκρατορία Ρώμη Σάββατο του Λαζάρου Σάρρα Σαμάρεια Σαμαρείτισσα Σαρακοστή Σαύλος Σεβ. Μητρ. Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ Σεμπάστιαν Μπάρυ Σιλβέστρος Α΄ Σμύρνη Σολομών Σπορέως Σπύρος Βρυώνης Σταυρός Σταύρος Παπασταύρου Σταύρωση Στρειδάς Στρόβιλο Συνέδριο Συνθήκη της Βεστφαλίας Συνοπτικοί Συρία Σωτ. Γουνελάς Σύλλογος Μικρασιατών Κω "Ο Ηρόδοτος" Σύρου Δωρόθεος Τάκιτος Τίμιος Σταυρός Ταρσός της Κιλικίας Τιβέριος Τοπαλίδης Γιάννης Το όνομα του Ρόδου Τούρκοι Τρεις Ιεράρχες Τριακονταετής Πόλεμος Τριων Ιεραρχών Τριώδιο Τριών Ιεραρχών Τροπάριο της Κασσιανής Τσάμικος Τσεζάρε Μπεκαρία Τσινόρεμα Σταυρούλα Υπαπαντή Υπεραγία Θεοτόκος Φίλων Φιλήμων Φιλήμων Φωτόπουλος Φλάβιος Ἰώσηπος Φώτα Φῆστος Χάβρα Κως Χάλκινο γένος Χαντάκα Χατζηβαυίδ Χούντα Χρήστος Γαμβρέλλης Χριστίνα Καλογήρου Χριστίνα Μιχαλοπούλου Χριστιανισμός Χριστιανοί Χριστούγεννα Χριστός Χριστός ανέστη Χρυσή Τσιούρη Ωσηε άγ. Ευόδιος άγ. Ιγνάτιος άγ. Ιωάννης άγ. Νικόλαος πόλεως Κω άγ. Στέφανος άγ. απ. Ανδρέας άγαλμα Αγίου Νικολάου Κως άγιος άγιος Γρηγόριος Νύσσης άγιος Ιωάννης Κυνηγός άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος άγιος Μάρτυρας Βασιλίσκος άγιος Νικόλαος Πλανάς άγιος Σάββας άγνοια του πλησίον άσκηση άχρονος έδοξε καμοί έθιμα έθιμο του Λαζάρου στην Κω έλεγχος ποιμένων α-νόητο αίμα αγ. Μαρία Μαγδαληνή αγάπη αγία Κυριακή αγία Ταβιθά αγαπάτε αλλήλους αδαμικό πλέγμα αδικία αθεΐα ακτημοσύνη αλήθεια του ευαγγελίου αλβανικό έπος αλλαγή αλληγορία αλληγορική ερμηνεία αλληλεγγύη αλλοτρίωση αμαρτία αμαρτωλή ανάστα ο Θεός ανάσταση του Χριστού αναγκαιότητα ανακαίνιση ανθρωπική αρχή ανθρωπολογία του κακού. ανθρωπότητα ανθρώπινα δικαιώματα αντιμετώπιση απ. Ιάκωβος απ. Πέτρος απ. Παύλος απ. Σίλας απ. Σιλουανός απ. Τιμόθεος απελευθέρωση απλότητα απόκρυφα απόστολοι απόστολος Πέτρος απόστολος Παύλος αριθμός νηπίων αριστοτελικό σύμπαν αρχή της Ινδήκτου αρχαιολογικός χώρος αρχιεπίσκοπος αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ασθένεια αστέρι βάπτιση βίντεο βασίλειο Ιούδα βασίλειο Ισραήλ γέννησις τοῦ Σωτῆρος γνωστικές ομάδες γνωστικισμός γραμματείς γυναίκα του Ιησού γυναίκες δάσκαλος δάφνες δέκα λεπροί δανεισμός διάλογος διαθρησκειακός διάλογος διαφημιστής διεπαφή δικαιοδοσίες διώκτες διώκτης δολοφονία δούλος δυσκολίες δωδεκάθεο δύο Πακιστανοί δώρα εβραϊκή γλώσσα εγκαίνια εγωϊσμός εικονομάχοι εικόνα εικόνα της Αναστάσεως εικόνες εκδήλωση εκδόσεις Λογείον εκκλησιαστικό γεγονός εκλογές εκπαίδευση εκπρόσωποι ελευθερία ελεύθερος ελληνική γλώσσα ελληνιστική κοινή ελληνοϊταλικός πόλεμος ελπίδα εμπειρία του Λόγου της Ζωής ενάτη ενθρόνιση ενορία εντροπία ενότητα Εκκλησίας εξ Ιουδαίων εξ εθνών εξορία εξουσία επίσκοπος επαγγελίες επείνασα επιγραφές επιτάφιος εργάτης εργασία ερμηνεία ερχόμενος ο Κύριος ευαγγ. Ματθαίος ευαγγέλια ευαγγέλιο ευαγγέλιο Κρίσεως ευαγγέλιο του Λουκά ευαγγελικές παραδόσεις ευαγγελιστής Ματθαίος ευκλείδεια γεωμετρία ευρωεκλογές εύα εὐαγγ. Λουκᾶς εὐαγγ. Ματθαῖος εὐαγγελιστές ζωή ζωή στην αποστολικη εποχή ηθική ημέρα προσευχής για το περιβάλλον η προδοσία θάνατος θαυματουργικής θαύμα θεολογία θεολόγος θρήσκος θρησκεία θρησκείες θρησκειοποίηση της Εκκλήσιας θρησκειοποιημένο ιεραποστολή ιεροσύνη ιθαγένεια ιουδαϊσμος ιουδαϊσμός ιπποτοκρατία ιστορική αξιοπιστία κάλλος κήνσος κήρυγμα καινή κτίση καπιταλιστικό σύστημα κατήχηση καταπίεση καταστροφές καταστροφή του περιβάλλοντος κατηχητική σχολή κβαντικό κενό κβαντομηχανική κενός τάφος κιβώριο κοινωνία κοπιμισμός κοπτικά κοπτικοί πάπυροι κορωνοϊός κρίση κριτική κόσμος λαός λειτουργική εσχατολογία λειτουργικός χρόνος λειτουργικός χώρος λιθοβολήσουν λύτρωση μέλλον μήνυμα μαθητές μαθητής μαρτυρία μαρτυρίες μαρτύριο μετάνθρωπος μετάνοια μετάσταση μετάφραση στα γερμανικά μετακινήσεις στην αρχαιότητα μετανάστες μεῖνον μεθ᾿ ἡμῶν μη ευκλείδεια γεωμετρία μισθός μοναστήρι μυροφόρες μύρο νήπια νερό νηστεία νομοτέλεια νόμισμα ξένος ο ιερός νιπτἠρ οικολόγος οικονομία οικουμενικότητα ομιλία ορθόδοξη ανθρωπολογία ορθόδοξη παράδοση ορλοφικά οροθετικοί οσίου Ισαάκ Σύρου Ασκητικοί Λόγοι οστεοφυλάκια οἱ τῆς ὁδοῦ οἱ ἐπικαλούμενοι τό ὄνομα π. Νικήτας πάπυρος πίστη πανδημία πανηγύρια παραμονή Πρωτοχρονιάς παραχαράξεις παρελθόν παρόν πασχαλινό δείπνο πατρίδα πειθαρχία περιτομή περιφορά πηγή πλησίον πλούτος πραότητα προοίμιο ευαγγελίου προς Εβραίους προστασία της φύσης προσωκρατικοί προφήτες προφήτης προφήτης Ζαχαρίας προφήτης Ιωήλ προφητεία πρός Ἑβραίους Ἐπιστολή πρόσφυγες από τη Συρία πρόσωπο πρόφήτες πρώτη Ἐκκλησία πυρκαγιές στην αρχαιότητα ρατσισμός σέδερ σαχιδική διάλεκτος σεβασμός στη φύση σεισμός 1933 σημάδια σιθιανών σταυροειδές βαπτιστήριο σταύρωση στολισμένα συγγραφείς Καινής Διαθήκης συλλογή υπογραφών συναισθήματα μαθητῶν μετά τήν Ἀνάσταση συσσίτιο σφαγή σχέσεις σχέση σχολείο σωτηρία σωφρονισμός σύζυγος σύζυγος του Ιησού σύνθρονο σύνοδος τριών πλανητών τάφος τέσσερα εὐαγγέλια ταπείνωση ταυτότητα τεχνολογία και επιστήμη τζαμί Λόζιας τοκογλυφία τολμήσας του Σπορέως τουρκοκρατία τρίκλιτη βασιλική τρεις μάγους τυφλός φανατισμός φαρισαίοι φθορά φιλανθρωπία φράουλες φρέαρ Ιακώβ φραγγέλιο φυλακές φόβος του άλλου φόροι χαρά χειροτονία χρόνος ψυχολογία όσιος Χριστόδουλος ἀνασταση ἀπόστολοι ἅγιος Ἰωάννης Θεολόγος Ἀγρίππας Ἀκαδημία Θεολογικῶν Σπουδῶν Βόλου Ἀνάσταση Ἀνανίας Ἀνανίας καί Σαπφείρα Ἀντιόχεια Ἀπόστολος Βαρνάβας Ἀπόστολος Παῦλος Ἀρσένιος Σκηνούριος Ἅγιοι Πάντες Ἅγιος Σιλουανός Ἅγιος Σωφρόνιος ἐγωισμός Ἐκδοτική Δημητριάδος Ἐκκλησία Ἐλπιδοφόρος Λαμπρυνιάδης Ἐνότητα Ἰερουσαλήμ Ἰωάννης Μᾶρκος Ἰωάννης Σαββάκης Ἰωσήφ ὁ Μνήστωρ ὄνομα Χριστιανοί Ὀκταβιανός Αὔγουστος Ὅσιος Χριστόδουλος Ὑπαπαντή τοῦ Κυρίου

Ιστολόγια που παρακολουθώ

  • OODE
  • athanasiosroukalis
  • Το Ιστολόγιο του Ρογήρου
  • Dikonima
  • Ορθόδοξη Ιεραποστολή -Orthodox Mission -Mission Οrthodoxe - Misión Ortodoxa - Missão Ortodoxa - Missione Ortodossa - православная миссия- Misiunea Ortodoxă- 东正教使命 - रूढ़िवादी मिशन
  • παπα Καλλίνικος

Στατιστικά

  • 207.358 hits
Σεπτεμβρίου 2018
Κ Δ Τ Τ Π Π Σ
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30  
« Αυγ.   Οκτ. »

1. Κειμενα μου

  • 1. ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΙ ΠΑΥΛΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑ. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
  • 2. ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

2. Υλικο για το μαθημα των Θρησκευτικων

  • Εννοιολογικοί Χάρτες
  • Σχεδιαγράμματα για την Α΄ Λυκείου
  • Σχεδιαγράμματα για την Β΄ Λυκείου
  • Σχεδιαγράμματα για την Γ΄ Λυκείου

3. Κειμενα διαφορα

  • ΚΕΙΜΕΝΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΕΡΟΥΚΑΛΗ-ΑΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ "ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ"

4. Βιβλια

  • Αγίου Νεκταρίου, Το Γνῶθι Σαὐτὸν
  • Βιργκίλ Γκεοργκίου, Ο Δερμάτινος Χιτώνας
  • Γιώργου Μπάρλα, Φύλακας του αδελφού μου
  • Καλαντζάκη Σταύρου, Ετυμολογία και Θεολογική Ερμηνεία Βιβλικών Ονομάτων βάσει Ιερών Ονομαστικών
  • Μετάνθρωπος. Ζώντας σ' έναν ψηφιακό κόσμο
  • Πρόσωπον προς Πρόσωπον
  • Σοφίας Χατζή, Μουτότο 2, Περιπέτεια στη Σαβάνα

Blogroll

  • Learn WordPress.com

Επιστημονικα ιστολογια

  • ARCHAEOLOGY IN PROCESS
  • Evangelical Textual Criticism
  • Βίβλος και Οικουμένη
  • Ιστολόγιο βιβλικών σπουδών / Biblical Studies Blog
  • Μιλτιάδης Κωνσταντίνου
  • The Leon Levy Dead Sea Scrolls Digital Library

Ειδησεις απο την Κω

  • Aegeanews
  • Νήσος Κως
  • Το Βήμα της Κω
  • Kosnwes24
  • Kosvoice

Ιστότοποι Πατριαρχείων και Μητροπόλεων

  • 1. Oικουμενικόν Πατριαρχείον
  • 2. Ιερά Μητρόπολις Κώου και Νισύρου

Ιστοτοποι που παρακολουθω

  • Άρτος Ζωής-Δελτίο Βιβλικών Μελετών
  • Αντίφωνο
  • Ελληνικός ιστοχώρος για τον Kierkegaard
  • Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
  • Νυχθημερόν
  • Πεμπτουσία
  • Στον ίσκιο του Ήσκιου
  • Natura Zante, συν κεφάλαια θεολογίας του περιβάλλοντος

Ιστολογια που παρακολουθω

  • 1ο ΓΕΛ ΚΩ "Ιπποκράτειο"
  • Anglo-Saxon & Celtic Orthodoxy
  • Eleni Zarifi's blog
  • Exprotestant
  • Άγ. Αθανάσιος Πλατανίου Κω
  • Ακολουθείν
  • Ανάμεσα στους τοίχους
  • Ανα-γινώσκειν
  • Γεωδίφης
  • Δάνεισε τα μετάξια στον άνεμο
  • Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο!
  • ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ
  • Θεολογικό Αναλόγιο
  • Θεολογικές Καταθέσεις…
  • Ι. Μ. Προφήτου Ηλιού Θήρας
  • Ιδιωτική Οδός
  • Κατηχητής
  • Νέα Πνευματική Αντίδραση
  • Ορθόδοξη Ιεραποστολή του Μπουσούγκιου στην Ουγκάντα
  • Προσκυνητής
  • ΠΛΑΤΥ-ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ-ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
  • ΠΡΟΣΧΩΜΕΝ
  • Πέρα από το άτομο
  • Συν-οδοιπορία
  • Τρίχες κατσαρές
  • Τάχα και στέλεχος
  • Το τάλαντο
  • Το Ιστολόγιο του Ρογήρου
  • Φως Φαναρίου
  • MYSTAGOGY The Weblog Of John Sanidopoulos
  • Oxford University Press's Academic Insights for the World
  • sntoumanis' blog

Ιστολογια στα οποια ειμαι μελοσ

  • Αέναη Επανάσταση
  • Εκπαιδευτικές και θεολογικές αταξίες
  • Ο Ήχος του Ανέμου
  • Πρωτοβουλία Χριστιανών κατά του Εθνοφυλετισμού, Νεοφασισμού, Νεοναζισμού
  • Σαν βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη

1. Κειμενα μου

  • 1. ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΙ ΠΑΥΛΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑ. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
  • 2. ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Μαζί με 76 ακόμα followers

Οι κατηγορίες μας

Αναδημοσιεύσεις Απαντήσεις σε απορίες Βίντεο μικρά Βιβλία Βυζαντινή μουσική Διάφορα Δυτικός κόσμος και θρησκευτικές συγκρούσεις Ειδήσεις Εικόνες Θεολογικά Σχόλια Καινή Διαθήκη Μουσική Προσωπογραφίες Σχόλια στην επικαιρότητα Φωτογραφίες

Αναζητηση

Προσφατα Αρθρα

  • Πολυπολιτισμικότητα; Βεβαίως! Ἄς διδαχθοῦμε, ὅμως, ἀπό τό παράδειγμα τῆς Σμύρνης
  • Μυροφόρες: οἱ πρῶτοι Ἀπόστολοι
  • ΓΕΩΡΓΙΟΣ Π. ΠΑΤΡΩΝΟΣ (24 Φεβρουαρίου 1935 – 15 Αὐγούστου 2021): Διακονώντας διά βίου τόν Λόγο
  • Τά βάσανα Πάντων τῶν Ἁγίων κι ἐμεῖς ἀπέναντι στήν πανδημία
  • Πεντηκοστή: «πάντες ὁμοῦ ἐπί τό αὐτό»
  • Γιά τήν ὥρα ἐνάρξεως τῆς Παννυχίδος τῆς Ἀναστάσεως
  • Χριστούγεννα: «τό πλήρωμα τοῦ χρόνου»
  • Ο ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ
  • ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΖΩΗ: «Μιά μολυβιά χαρᾶς»
  • Παλαιά Διαθήκη: θέλει γνώση καί σύνεση ἡ προσέγγισή της!
  • Μεγάλη Ἑβδομάδα: μιά προκλητική πρόσκληση
  • 28 Μαρτίου 2009-28 Μαρτίου 2020: με Ελπίδα για το αύριο
  • Παρουσίαση τοῦ βιβλίου τῆς Μαργαρίτας Χαντζιάρα «Ἡ μάσκα τῆς Ψευδαίσθησης»
  • Μητροπολίτης Ναθαναήλ: δέκα χρόνια ὑπηρετώντας τήν κατήχηση στήν Κῶ καί στή Νίσυρο
  • Νηστεία: τί ἀκριβῶς ἐπιδιώκουμε μέ αὐτή;
  • ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ: Ἡ ἑορτὴ τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο
  • Ζώντας στήν ἀποστολική ἐποχή (4ο μέρος) Ἀποστολική Ἐκκλησία: ἦταν ὅλα ἰδανικά;
  • Υπάρχει εκκλησιαστική ενότητα δίχως οικουμενική συνείδηση;
  • Ζώντας στήν ἀποστολική ἐποχή (3ο μέρος) Ἡ Ἐκκλησία τότε (… καί ὄχι σήμερα)
  • Παρουσίαση από τον Αλέκο Μαρκόγλου του βιβλίου τού Μιχαήλ Ν. Τριανταφύλλου «ΠΑΛΑΙΑ ΑΛΙΚΑΡΝΑΣΣΟΣ»
  • Ὁ Λαός τῆς Οὐκρανίας καί τό Αὐτοκέφαλο, μέ ἀναφορά στή Δωδεκάνησο
  • Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο – Πατριαρχεῖο Μόσχας: Ποῦ βρίσκεται ἡ δύναμη τελικά;
  • Ζώντας στήν ἀποστολική ἐποχή (2ο μέρος) Πόσο ἄλλαξε ἡ καθημερινότητα ἀπό τότε …
  • Μετάνθρωπος: ζώντας σ᾿ έναν ψηφιακό κόσμο
  • Ζώντας στήν ἀποστολική ἐποχή (1ο μέρος) Λίγες σκέψεις γιά εἰσαγωγή…
  • Ναοδομία: τά πρῶτα βήματα, μέ ἀναφορά στήν Κῶ
  • Μέρα γιορτῆς στό Παλαιό Πυλί τῆς Κῶ
  • «Έτσι έγινε η γέννηση του Ιησού Χριστού»
  • Ο απόστολος Παύλος πριν από τη μεταστροφή του
  • Το άγαλμα του Αγίου Νικολάου στην Κω: σκέψεις για την αποκατάστασή του

Αρχειο

  • Ιουνίου 2022 (1)
  • Μαΐου 2022 (1)
  • Αύγουστος 2021 (1)
  • Ιουνίου 2021 (2)
  • Μαΐου 2021 (1)
  • Δεκέμβριος 2020 (1)
  • Σεπτεμβρίου 2020 (1)
  • Ιουνίου 2020 (1)
  • Απρίλιος 2020 (2)
  • Μαρτίου 2020 (1)
  • Φεβρουαρίου 2020 (1)
  • Μαρτίου 2019 (2)
  • Δεκέμβριος 2018 (1)
  • Νοέμβριος 2018 (1)
  • Οκτώβριος 2018 (3)
  • Σεπτεμβρίου 2018 (3)
  • Αύγουστος 2018 (1)
  • Ιουλίου 2018 (1)
  • Μαΐου 2018 (1)
  • Φεβρουαρίου 2018 (1)
  • Δεκέμβριος 2017 (1)
  • Ιουνίου 2017 (3)
  • Μαΐου 2017 (3)
  • Απρίλιος 2017 (3)
  • Μαρτίου 2017 (1)
  • Ιανουαρίου 2017 (1)
  • Δεκέμβριος 2016 (1)
  • Νοέμβριος 2016 (1)
  • Οκτώβριος 2016 (1)
  • Ιουλίου 2016 (2)
  • Ιουνίου 2016 (2)
  • Μαΐου 2016 (1)
  • Απρίλιος 2016 (2)
  • Μαρτίου 2016 (2)
  • Φεβρουαρίου 2016 (1)
  • Ιανουαρίου 2016 (2)
  • Δεκέμβριος 2015 (1)
  • Οκτώβριος 2015 (2)
  • Σεπτεμβρίου 2015 (1)
  • Αύγουστος 2015 (2)
  • Ιουλίου 2015 (3)
  • Μαΐου 2015 (2)
  • Μαρτίου 2015 (2)
  • Φεβρουαρίου 2015 (2)
  • Ιανουαρίου 2015 (1)
  • Δεκέμβριος 2014 (2)
  • Οκτώβριος 2014 (2)
  • Σεπτεμβρίου 2014 (2)
  • Ιουλίου 2014 (2)
  • Ιουνίου 2014 (1)
  • Μαΐου 2014 (3)
  • Απρίλιος 2014 (9)
  • Μαρτίου 2014 (4)
  • Φεβρουαρίου 2014 (2)
  • Ιανουαρίου 2014 (4)
  • Νοέμβριος 2013 (1)
  • Σεπτεμβρίου 2013 (1)
  • Αύγουστος 2013 (2)
  • Ιουλίου 2013 (3)
  • Ιουνίου 2013 (4)
  • Μαΐου 2013 (11)
  • Απρίλιος 2013 (5)
  • Μαρτίου 2013 (2)
  • Φεβρουαρίου 2013 (2)
  • Ιανουαρίου 2013 (9)
  • Δεκέμβριος 2012 (4)
  • Νοέμβριος 2012 (8)
  • Οκτώβριος 2012 (8)
  • Σεπτεμβρίου 2012 (10)
  • Αύγουστος 2012 (2)
  • Ιουλίου 2012 (1)
  • Μαΐου 2012 (5)
  • Απρίλιος 2012 (11)
  • Μαρτίου 2012 (4)
  • Φεβρουαρίου 2012 (7)
  • Ιανουαρίου 2012 (9)
  • Δεκέμβριος 2011 (17)

Δημοφιλή άρθρα & σελίδες

  • Πολυπολιτισμικότητα; Βεβαίως! Ἄς διδαχθοῦμε, ὅμως, ἀπό τό παράδειγμα τῆς Σμύρνης
    Πολυπολιτισμικότητα; Βεβαίως! Ἄς διδαχθοῦμε, ὅμως, ἀπό τό παράδειγμα τῆς Σμύρνης
  • ΟΣΙΑ ΜΕΛΩ ΣΤΗ ΒΟΥΡΡΙΝΑ ΤΗΣ ΚΩ
    ΟΣΙΑ ΜΕΛΩ ΣΤΗ ΒΟΥΡΡΙΝΑ ΤΗΣ ΚΩ
  • "Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τὸ κεφάλαιον"
    "Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τὸ κεφάλαιον"
  • Γνωρίζουμε ποια ήταν «ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή» ;
    Γνωρίζουμε ποια ήταν «ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή» ;
  • Νέο βιβλίο του Ομ. Καθ. Γιώργου Πατρώνου
    Νέο βιβλίο του Ομ. Καθ. Γιώργου Πατρώνου
  • «Σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ»
    «Σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ»
  • Αγία Κυριακή στο Πυλί
    Αγία Κυριακή στο Πυλί
  • Ο απόστολος Παύλος και ο απόστολος Σίλας στους Φιλίππους
    Ο απόστολος Παύλος και ο απόστολος Σίλας στους Φιλίππους
  • Το άγαλμα του Αγίου Νικολάου στην Κω: σκέψεις για την αποκατάστασή του
    Το άγαλμα του Αγίου Νικολάου στην Κω: σκέψεις για την αποκατάστασή του

Ημερολογιο

Σεπτεμβρίου 2018
Κ Δ Τ Τ Π Π Σ
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30  
« Αυγ.   Οκτ. »

Κατηγοριες

  • Απαντήσεις σε απορίες (19)
  • Αναδημοσιεύσεις (8)
  • Βυζαντινή μουσική (1)
  • Βίντεο μικρά (1)
  • Βιβλία (21)
  • Δυτικός κόσμος και θρησκευτικές συγκρούσεις (5)
  • Διάφορα (20)
  • Ειδήσεις (37)
  • Εικόνες (2)
  • Θεολογικά Σχόλια (67)
  • Καινή Διαθήκη (15)
  • Μουσική (2)
  • Προσωπογραφίες (8)
  • Σχόλια στην επικαιρότητα (25)
  • Φωτογραφίες (3)

1. Κειμενα μου

  • 1. ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΙ ΠΑΥΛΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑ. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Η διδακτορική μου διατριβή. Υποστηρίχθηκε το 2011 και εξεδόθη το 2020 ως ΚΑ΄ τόμος του περιοδικού «ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ»
  • 2. ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ Έκδοση της Ιεράς Μητροπόλεως Κώου και Νισύρου με μερικές σκέψεις για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδόξου εκκλησίας

2. Υλικο για το μαθημα των Θρησκευτικων

  • Εννοιολογικοί Χάρτες Εννοιολογικοί Χάρτες για το μάθημα των Θρησκευτικών
  • Σχεδιαγράμματα για την Α΄ Λυκείου Σχεδιαγράμματα για το μάθημα των θρησκευτικών της Α΄ Λυκείου
  • Σχεδιαγράμματα για την Β΄ Λυκείου Σχεδιαγράμματα για το μάθημα των θρησκευτικών της Β΄ Λυκείου
  • Σχεδιαγράμματα για την Γ΄ Λυκείου Σχεδιαγράμματα για το μάθημα των θρησκευτικών της Γ΄ Λυκείου

3. Κειμενα διαφορα

  • ΚΕΙΜΕΝΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΕΡΟΥΚΑΛΗ-ΑΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ "ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ"

4. Βιβλια

  • Αγίου Νεκταρίου, Το Γνῶθι Σαὐτὸν Ένα βιβλίο με πολλά κείμενα αυτογνωσίας γραμμένα από τον άγιο Νεκτάριο, για πρώτη φορά σε νεοελληνική απόδοση.
  • Βιργκίλ Γκεοργκίου, Ο Δερμάτινος Χιτώνας Από τις εκδόσεις Ακρίτας το έργο του μεγάλου Ρουμάνου συγγραφέα Βιργκίλ Γκεοργκίου Ὁ δερμάτινος χιτώνας». Στα ελληνικά κυκλοφορούν επίσης
  • Γιώργου Μπάρλα, Φύλακας του αδελφού μου Ενδιαφέροντα άρθρα, ομιλίες και σκέψεις από το θεολόγο-φιλόλογο και παραγωγό ραδιοφωνικών εκπομπών Γ. Μπάρλα. Σύγχρονος λόγος με άποψη. Ευα
  • Καλαντζάκη Σταύρου, Ετυμολογία και Θεολογική Ερμηνεία Βιβλικών Ονομάτων βάσει Ιερών Ονομαστικών Από τα Ανάλεκτα Βλατάδων, αρ. 44.
  • Μετάνθρωπος. Ζώντας σ' έναν ψηφιακό κόσμο Επιτρέπεται να δημιουργήσουμε νέους «ισχυρότερους» και «ικανότερους» ανθρώπους; Ανθρώπους της διεπαφής (interface) με τον ηλεκτρονικό υπολογι
  • Πρόσωπον προς Πρόσωπον Ο καρπός ενός διαδικτυακού διαλόγου και δύο εκδηλώσεων στην Αθήνα και στην Κω.
  • Σοφίας Χατζή, Μουτότο 2, Περιπέτεια στη Σαβάνα

Blogroll

  • Learn WordPress.com

Επιστημονικα ιστολογια

  • ARCHAEOLOGY IN PROCESS Ένα ιστολόγιο με πολύ ενδιαφέρον βιβλικό αρχαιολογικό υλικό.
  • Evangelical Textual Criticism Από το 2005, με αναφορές σε θέματα που σχετίζονται με κριτική του βιβλικού κειμένου, ενώ αρκετές αναρτήσεις του ασχολούνται με παρουσιάσεις β
  • Βίβλος και Οικουμένη Το πολύ ενδιαφέρον ιστολόγιο του καθ. της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ Μιλτιάδη Κωνσταντίνου.
  • Ιστολόγιο βιβλικών σπουδών / Biblical Studies Blog Νέα, σχόλια, νέες δημοσιεύσεις και πολλά άλλα για τις Βιβλικές Σπουδές από την Αικ. Τσαλαμπούνη.
  • Μιλτιάδης Κωνσταντίνου Η προσωπική σελίδα του καθ. της Παλαιάς Διαθήκης και της Εβραϊκής Γλώσσας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, Μιλτιάδη Κωνσταντίνου.
  • The Leon Levy Dead Sea Scrolls Digital Library Η Αρχαιολογική υπηρεσία του Ισραήλ παρουσιάζει υλικό από τα χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας σε ψηφιοποιημένη μορφή.

Ειδησεις απο την Κω

  • Aegeanews Για να μαθαίνουμε ειδήσεις από την Κω.
  • Νήσος Κως Ειδήσεις από την Κω. Ενημερωμένος και πάντα φρέσκος ιστότοπος.
  • Το Βήμα της Κω Η ιστοσελίδα μιας ιδιαίτερα επιτυχημένης εφημερίδας, με μακρά ιστορία στην Κω.
  • Kosnwes24 Για να μαθαίνουμε ειδήσεις από την Κω.
  • Kosvoice Για να μαθαίνουμε ειδήσεις από την Κω.

Ιστότοποι Πατριαρχείων και Μητροπόλεων

  • 1. Oικουμενικόν Πατριαρχείον Ο επίσημος ιστότοπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου με πολύ ενημερωτικό και ιστορικό υλικό.
  • 2. Ιερά Μητρόπολις Κώου και Νισύρου Ο ιστότοπος της Ιεράς Μητροπόλεως Κώου και Νισύρου με ενημερωτικό, θεολογικό και ιστορικό υλικό για τα δύο νησιά.

Ιστοτοποι που παρακολουθω

  • Άρτος Ζωής-Δελτίο Βιβλικών Μελετών Ο ιστότοπος του δραστήριου εκδοτικά Ιδρύματος και του μοναδικού ελληνικού Βιβλικού επιστημονικού περιοδικού.
  • Αντίφωνο Απίστευτος πλούτος άρθρων για θεολογικά και όχι μόνο θέματα.
  • Ελληνικός ιστοχώρος για τον Kierkegaard Ένας ενδιαφέρον χώρος για τον μεγάλο Δανό θεολόγο και φιλόσοφο Ζαίρεν Κίερκεγκωρ, από έναν από τους λίγους Έλληνες που έχουν ασχοληθεί με τ
  • Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
  • Νυχθημερόν Πλούσιο θεολογικό, πολιτιστικό και επιστημονικό υλικό από τον π. Παναγιώτη Καποδίστρια.
  • Πεμπτουσία Ο ιστότοπος Πεμπτουσία με πολύ θεολογικό, πολιτιστικό και κοινωνικό υλικό.
  • Στον ίσκιο του Ήσκιου Πλούσιο σε ύλη ηλεκτρονικό περιοδικό από τον π. Παναγιώτη Καποδίστρια.
  • Natura Zante, συν κεφάλαια θεολογίας του περιβάλλοντος Πολλές και ωραίες φωτογραφίες από τον π. Παναγιώτη Καποδίστρια.

Ιστολογια που παρακολουθω

  • 1ο ΓΕΛ ΚΩ "Ιπποκράτειο" Το ιστολόγιο του 1ου ΓΕΛ Κω “Ιπποκράτειο”.
  • Anglo-Saxon & Celtic Orthodoxy Ενδιαφέρον υλικό για την Ορθοδοξία στα Βρετανικά Νησιά.
  • Eleni Zarifi's blog Μία προσπάθεια από τη Θεολόγο Ελένη Ζαρίφη με πολλά σχόλια.
  • Exprotestant Ένα ιστολόγιο με ενδιαφέρουσες αναρτήσεις.
  • Άγ. Αθανάσιος Πλατανίου Κω Το ιστολόγιο του Ιερού Ναού Αγ. Αθανασίου Κω με πολύ υλικό και συνεχή φροντίδα.
  • Ακολουθείν Ο π. Γεώργιος Δορμπαράκης μας ενημερώνει και μας κατηχεί αξιοποιώντας, μεταξύ άλλων, την υμνολογία της Εκκλησίας.
  • Ανάμεσα στους τοίχους
  • Ανα-γινώσκειν Το ιστολόγιο του Γιώργου Βλαντή μέσα από το οποίο σχολιάζει την επικαιρότητα, καταθέτει τη θεολογική του συνεισφορά και μας μεταφέρει ειδή
  • Γεωδίφης
  • Δάνεισε τα μετάξια στον άνεμο Από τον φίλο, συνάδελφο και συνοποιπόρο Γιάννη Τοπαλίδη.
  • Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο!
  • ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ Ιστολόγιο με πολύ εκπαιδευτικό υλικό.
  • Θεολογικό Αναλόγιο Το blog του θεολόγου-φιλολόγου Δημήτρη Λυκούδη.
  • Θεολογικές Καταθέσεις… Το ιστολόγιο της Μαρίας Διακογιώργη με πολλές δραστηριότητες για παιδιά και όχι μόνο.
  • Ι. Μ. Προφήτου Ηλιού Θήρας Το ιστολόγιο της Ιεράς Μονής του Προφήτη Ηλία που βρίσκεται στη Σαντορίνη.
  • Ιδιωτική Οδός Το ιστολόγιο του Παναγιώτη Ανδριόπουλου.
  • Κατηχητής Πλούσιο κατηχητικό υλικό.
  • Νέα Πνευματική Αντίδραση Ένα ιστολόγιο με ενδιαφέρουσες αναρτήσεις.
  • Ορθόδοξη Ιεραποστολή του Μπουσούγκιου στην Ουγκάντα Νέα, γενικά θεματά και ειδήσεις από την Ορθόδοξη ιεραποστολή στην Ουγκάντα.
  • Προσκυνητής Ο π. Γεώργιος μας προσφέρει πολλές ενδιαφέρουσες αναρτήσεις, μεταξύ πολλών άλλων και με πλήθος νεοφανών αγίων και μαρτύρων.
  • ΠΛΑΤΥ-ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ-ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ Από τον αγαπητό φίλο Βασ. Δημ. Γεωργιόπουλο με πλούσια ενημερωτική ύλη και ποικίλα θέματα.
  • ΠΡΟΣΧΩΜΕΝ Ένα καινούριο ιστολόγιο από τον Ελευθέριο Χρυσοχόο με ενδιαφέρουσες αναρτήσεις και ειδήσεις.
  • Πέρα από το άτομο Ιστολόγιο με πολύ πλούσιο υλικό και τίτλο εμπνευσμένο από βιβλίο του Θ.Ι.Ζιάκα.
  • Συν-οδοιπορία Το ιστολόγιο του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς. Ένα ιδιαίτερα φροντισμένο ιστολόγιο με πολλές καλές δημοσιεύσεις και βίντεο που συχν
  • Τρίχες κατσαρές Από την Ανθή Γεωργιάδη. Αναρτήσεις με άποψη.
  • Τάχα και στέλεχος Το ιστολόγιο του Παναγιώτη Ζαρίφη με ενδιαφέροντα σχόλια της σύγχρονης πραγματικότητας γραμμένα με άποψη και χιούμορ.
  • Το τάλαντο Ιστολόγιο με πλούσιο υλικό σχετικό με ορθόδοξα θέματα.
  • Το Ιστολόγιο του Ρογήρου Ένα πολύ ενδιαφέρον και πρωτότυπο, τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα, ιστολόγιο: Για την ιστορία του μεσαίωνα και όχι μόνο!
  • Φως Φαναρίου Για το Φανάρι και τον κόσμο του. Ενημερωμένο και αξιόπιστο. Yπεύθυνος σελίδας: Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος
  • MYSTAGOGY The Weblog Of John Sanidopoulos This weblog offers insights and analysis on various matters of life and thought from a 21st century Orthodox Christian perspective, among other things. Some things may disturb you, and some things may enlighten you; all things are meant to provoke ones th
  • Oxford University Press's Academic Insights for the World Το ιστολόγιο των εκδόσεων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
  • sntoumanis' blog Ενδιαφέρουσες αναφορές σε ποικίλα θέματα που έχουν σχέση με την εκπαίδευση από τον φιλόλογο Σέργιο Ντουμάνη.

Ιστολογια στα οποια ειμαι μελοσ

  • Αέναη Επανάσταση Ένα πλουσιότατο και άκρως ενημερωμένο ιστολόγιο από την Σοφία Ντρέκου. Αναπτύσσονται και παρουσιάζονται πολλά θέματα από την ορθόδοξη παρ
  • Εκπαιδευτικές και θεολογικές αταξίες Ένα ιστολόγιο από το θεολόγο Γιάννη Ασημακόπουλο με ενδιαφέροντα κείμενα άποψης και πολλά άλλα.
  • Ο Ήχος του Ανέμου Παρακολουθήστε, το φρέσκο ιστολόγιο της Εύης Βουλγαράκη!
  • Πρωτοβουλία Χριστιανών κατά του Εθνοφυλετισμού, Νεοφασισμού, Νεοναζισμού Το ιστολόγιο της Πρωτοβουλίας, στο οποίο υπάρχουν ενδιαφέρουσες αναρτήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία.
  • Σαν βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη Το ιστολόγιο της Λέσχης Ανάγνωσης του 1ου ΓΕΛ Κω «Ιπποκράτειο»

Δημοφιλή κλικ

  • Κανένα

Blogs I Follow

  • OODE
  • athanasiosroukalis
  • Το Ιστολόγιο του Ρογήρου
  • Dikonima
  • Ορθόδοξη Ιεραποστολή -Orthodox Mission -Mission Οrthodoxe - Misión Ortodoxa - Missão Ortodoxa - Missione Ortodossa - православная миссия- Misiunea Ortodoxă- 东正教使命 - रूढ़िवादी मिशन
  • παπα Καλλίνικος

Οι πιο συνηθισμενες ετικετες μου

25 Μαρτίου Karen King Αγία Μαρία Μαγδαληνή Αλέκος Μαρκόγλου Ανάσταση Αντιόχεια Αποστολική Εποχή Αποστολική Σύνοδος Γεώργιος Πατρώνος Γιώργος Πατρώνος Εις Άδου Κάθοδος Εκκλησία Ηρώδης Θεός Ιερά Μητρόπολις Κώου και Νισύρου Ιερουσαλήμ Ιησούς Καινή Διαθήκη Κως Κῶς Λουκάς Μεγάλη Εβδομάδα Μεσίας Χριστός Μητροπολίτης Κώου και Νισύρου Ναθαναήλ Μητροπολίτης Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος Ουκρανία Πάσχα Παλαιά Διαθήκη Παλαιό Πυλί Παναγία Παράδεισος Πεντηκοστή Πνευματική Εστία Ιεράς Μητροπόλεως Κώου και Νισύρου Προτεσταντισμός Σεβ. Μητρ. Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ Συρία Τριων Ιεραρχών Χριστούγεννα Χριστός άγιος αγάπη απ. Πέτρος απ. Παύλος απόστολος Παύλος εικόνα εκκλησιαστικό γεγονός ελπίδα επιτάφιος ευαγγέλια ευαγγέλιο θρησκεία ιουδαϊσμός κενός τάφος κρίση λειτουργικός χρόνος μήνυμα μαρτύριο μετάνοια νήπια νηστεία ορθόδοξη παράδοση πίστη πρώτη Ἐκκλησία σταύρωση σωτηρία φθορά χαρά χρόνος όσιος Χριστόδουλος Ἀνάσταση Ἀντιόχεια Ἀπόστολος Παῦλος Ἰερουσαλήμ ὄνομα Χριστιανοί

Εορτολογιο

Εορτολόγιο

Blog Stats

  • 207.358 hits

Δημιουργήστε ένα δωρεάν ιστότοπο ή ιστολόγιο στο WordPress.com.

OODE

athanasiosroukalis

Just another WordPress.com site

Το Ιστολόγιο του Ρογήρου

για την ιστορία του Μεσαίωνα και όχι μόνο

Dikonima

Ορθόδοξη Ιεραποστολή -Orthodox Mission -Mission Οrthodoxe - Misión Ortodoxa - Missão Ortodoxa - Missione Ortodossa - православная миссия- Misiunea Ortodoxă- 东正教使命 - रूढ़िवादी मिशन

πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη... ( Ματθ, 28:19)

παπα Καλλίνικος

Οι σελίδες του παπα-Καλλίνικου

OODE

athanasiosroukalis

Just another WordPress.com site

Το Ιστολόγιο του Ρογήρου

για την ιστορία του Μεσαίωνα και όχι μόνο

Dikonima

Ορθόδοξη Ιεραποστολή -Orthodox Mission -Mission Οrthodoxe - Misión Ortodoxa - Missão Ortodoxa - Missione Ortodossa - православная миссия- Misiunea Ortodoxă- 东正教使命 - रूढ़िवादी मिशन

πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη... ( Ματθ, 28:19)

παπα Καλλίνικος

Οι σελίδες του παπα-Καλλίνικου

Privacy & Cookies: This site uses cookies. By continuing to use this website, you agree to their use.
To find out more, including how to control cookies, see here: Cookie Policy
  • Follow Ακολουθείτε
    • Θεολογικά και άλλα τινά
    • Μαζί με 76 ακόμα followers
    • Already have a WordPress.com account? Log in now.
    • Θεολογικά και άλλα τινά
    • Προσαρμογή
    • Follow Ακολουθείτε
    • Δημιουργία λογαριασμού
    • Σύνδεση
    • Αναφορά περιεχομένου
    • View site in Reader
    • Manage subscriptions
    • Σύμπτυξη μπάρας
 

Φόρτωση σχόλιων...