28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΩ: Ο πανηγυρικός της ημέρας από τον κ. Δημήτρη Βλάχο

Με πολλή χαρά δημοσιεύουμε τον πανηγυρικό της 28ης Οκτωβρίου, ο οποίος εκφωνήθηκε από το Διευθυντή του 1ου Γυμνασίου Κω κ. Δημήτρη Βλάχο.

Από τη θέση αυτή θέλουμε να ευχαριστήσουμε ιδιαίτερα τον ομιλητή, ο οποίος, μετά από σχετικό αίτημα, μας απέστειλε το κείμενο.

Πανοσιολογιότατε

Κύριε εκπρόσωπε της Κυβέρνησης

Σεβαστές Πολιτικές και Στρατιωτικές αρχές του Νησιού μας

 

       Η 28η Οκτωβρίου είναι ένα από τα νήματα που συνδέουν το παρόν με το παρελθόν, το «είναι» με το «γίγνεσθαι», και σηματοδοτεί τη συνείδηση της ιστορικής μας παρουσίας. Είναι λοιπόν σαφής η απαίτηση να τιμήσουμε τη μέρα αυτή τις γενιές εκείνες που αποδεικνύονται ισάξιες των προγόνων μας και κατέχουν ισότιμη μ’ αυτούς θέση.

      Ιδιαίτερα σήμερα, που η  Χώρα μας έχει να αντιμετωπίσει πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις συμφερόντων και ανταγωνισμού, που οι θεσμοί αποδυναμώνονται και οι αξίες φθείρονται, σήμερα που οι καιροσκόποι, οι δημαγωγοί και οι έμποροι ιδεών και εθνικών ταυτοτήτων λυμαίνονται την ψυχή των λαών στο όνομα της ελευθερίας και της δημοκρατίας, την ώρα που η πατρίδα μας μετέρχεται δύσκολο αγώνα για την κατοχύρωση και διασφάλιση των εθνικών μας δικαίων και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, καλό είναι να σκεφτούμε πως τη μέρα αυτή δεν γίνεται συμβατικά μια γιορτή, που μπορούμε αβασάνιστα να προσπεράσουμε, αλλά είναι εσωτερική επιταγή να σεβαστούμε τουλάχιστον ό,τι είναι εκείνο που συγκρατεί και συγκροτεί ακόμα την κοινωνία, με σύμβολα τις αξίες και τις ιδέες, όπως αυτές παραδόθηκαν και συντηρήθηκαν στους αιώνες. Οι ηθικοί ορίζοντες της ιστορίας μας είναι η πηγή πανάρχαιων συμβόλων για την καταξίωση του δικαίου, την παγίωση της ειρήνης και την προαγωγή του πολιτισμού.

       Οφείλουμε λοιπόν να βιώνουμε  στην καθημερινότητα τη σημασία τους και να φέρουμε στη σκέψη μας ό,τι υψηλό και ωραίο έδωσε το παρελθόν στη διαδρομή του εθνικού μας βίου. Αξίζει επομένως να ταξιδέψουμε μέσα στο χρόνο και να παρακολουθήσουμε τη «γενιά του  40»  και τα φοβερά εκείνα γεγονότα που δίκαια την κατατάσσουν στις δημιουργικές γενιές της ιστορίας μας.

       Με τα χαράματα της 28ης Οκτωβρίου του 1940, που επιδόθηκε το Ιταλικό τελεσίγραφο, γεμάτο δολιότητες, σκηνοθετημένες κατηγορίες και αξιώσεις για εδαφικές διαρρυθμίσεις, δεν διαφεύγει από κανένα ότι οι ηθικοί ορίζοντες της ιστορίας μας πλατύνανε απροσμέτρητα, όχι για μας μονάχα, αλλά και για όλους τους λαούς της γης.

      Η Ελλάδα γίνεται άξονας μιας φωτεινής, καθολικής δικαιοσύνης, άξια του γνήσιου πνεύματος σ’ ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Το γιγαντιαίο υποσυνείδητο ολόκληρου του Ελληνικού λαού, συσσωρευμένο μυστικά από αιώνες κι αιώνες, περίμενε να φωτίσει την κολοσσιαία ευθύνη, που αναλάμβανε απέναντι στην ιστορία. Την ώρα αυτή η αιχμή απ’ τις λόγχες του Έλληνα στρατιώτη, χαράζει τα ψυχικά και ηθικά τρόπαιά μας. Τότε αντιλαμβανόμαστε καθαρά την απροσμέτρητη ευθύνη όλων μας απέναντι σ’ αυτούς, απ’ τους οποίους εξαρτούμε την ηθική μας ύπαρξη.

Ο Ελληνικός λαός αντιμετώπισε το Μεγάλο κίνδυνο και τον άνισο αγώνα, χωρίς να σκεφτεί, να ταλαντευτεί να κάμει εκλογή. Μόνο είπε: «έτσι πρέπει» και τράβηξε μπρός.

Ο νυχτερινός υβριστής, εκπρόσωπος της φασιστικής αυτοκρατορίας εζήτησε να του παραδώσουμε την Ελευθερία μας. Το αποφασιστικό ΟΧΙ που είπε ο Ελληνικός λαός στους Ιταλούς φασίστες εισβολείς, ο ηρωικός αγώνας στρατού και λαού στα βουνά πρώτα της Ελλάδας και της Αλβανίας, η νικηφόρα απόκρουση της Ιταλικής επίθεσης και το διώξιμο των επιδρομέων έξω από τα Ελληνικά εδάφη, η αντίσταση ύστερα στη Γερμανική εισβολή και η γενναία αντιμετώπιση της γιγαντιαίας χιτλερικής αερομαχίας, που υπήρξε ουσιαστικά η μάχη της Κρήτης, αποτελούν μεγάλους και ιστορικούς εθνικούς τίτλους τιμής και δόξας. Χάρη σ’ αυτόν τον τιτάνιο αγώνα που κράτησε πάνω από 7 μήνες μπόρεσε ο Ελληνικός λαός να διατηρήσει το ψυχικό σθένος του, να αντλήσει καινούργιες δυνάμεις από τη συμφορά της κατοχής και να αντιμετωπίσει τον πάνοπλο κατακτητή, άτρομος κι ανυπότακτος ως την απελευθέρωση.

Γιατί ένοιωθε στρατευμένος σ’ ένα εθνικό αγώνα. Αλλά συνάμα, ο πολυαίμακτος και πολύτροπος αυτός αγώνας, όσο κι αν έγινε για εθνικούς σκοπούς κι όσο κι αν εμπνεύστηκε από ένα βαθύ δημοκρατικό πάθος για την ελευθερία της Ελλάδας και την ελεύθερη ανάπτυξη του λαού της, ήταν συνάμα μια μεγάλη συνεισφορά στον αγώνα των φιλελεύθερων  λαών και όσων είχαν υποταχτεί στους κατακτητές και εκείνων που θα τους αντιπάλευαν. Ακατάβλητη λοιπόν δύναμη και θέληση τρέχει στο αίμα της φυλής, για να μπορέσει να επαναλάβει το θαύμα των Μηδικών και του 21.

Χαρακτηρίζει τους αγώνες της Αλβανίας, το γεγονός ότι η Ελλάδα επετέλεσε άθλο πραγματικό, όταν απέκρουε τους πολιτισμένους βαρβάρους της σύγχρονης ιστορίας, με ανεπαρκή πολεμικά μέσα, έχοντας μόνο ν’ αντιτάξει την ευψυχία των παιδιών της στα Μακεδονικά οχυρά, στα Αλβανικά βουνά, στην Κρήτη. «Τιμή σ’ εκείνους όπου στη ζωή των όρισαν να φυλάγουν Θερμοπύλες» θα πει στοχαστικά ο ποιητής.

Κι όταν αργότερα αντιστάθηκε σθεναρά στην τρομερή μηχανή της κραταιάς Γερμανίας, η Ελλάδα έδειξε ζωτικότητα, αξιοσύνη και αντοχή τέτοια, που έγινε άξια θαυμασμού από τους ισχυρούς της γης. Ήταν βέβαια ο αγώνας αυτός μια πράξη παράλογη στα μάτια ενός ορθολογιζόμενου ξένου λαού, που θ’ αναμετρούσε τις δυνάμεις. Αλλά ό,τι φαίνεται παράλογο δεν είναι αναγκαστικά και αλόγιστο, αρκεί η λογική να εμπνέεται από υψηλότερα ιδανικά, όταν κρίνει.

Τούτο δεν υπολόγισε ο βάρβαρος κι αστόχησε στις λογιστικές του πράξεις. Ο αντίπαλος είχε στηρίξει τους υπολογισμούς του μόνο στο νόμο της ύλης κι αγνόησε τον παράγοντα της ψυχής. Αλλά τέτοια μέσα, είναι ανίσχυρα να παραλύσουν ένα λαό σαν τον Ελληνικό που έβγαινε σ’ ένα πόλεμο χωρίς προσωπικό συμφέρον άλλο, παρά σαν διεκδικητής των ιδανικών του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, που είχε καθιερώσει να σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου. Αυτή η κατάκτηση της Ευρωπαϊκής συνείδησης και η δικαίωση της βαθύτερης αξιοπρέπειας του Έλληνα, αποτελούν και το μεγάλο κέρδος της Ελλάδας για τις θυσίες που έκανε.

Όλοι γνωρίζουμε τα ονόματα που πέρασαν στην αθανασία και που η γή τους βάφτισε με το αίμα του έθνους. Όλοι είναι ανάγκη να μνημονεύομε την Πρεμετή, την Κορυτσά, το Αργυρόκαστρο, τη Χειμάρα, το Πόγραδετς, το Ρούπελ.

Αποδίδει σαφώς η εποποιία του 40 τη «σοφή και μεγαλουργή νεότητα της Ελληνικής φυλής» λέει ο Παλαμάς. Εξηγεί καθαρά το ήθος των νέων μας και δικαιολογεί την Εθνική τους ωριμότητα. Και οι λόγοι είναι πολλοί. Δεν είναι μόνο γιατί η Ελληνική ψυχή είναι επιρρεπής στα νέα και τα θαυμαστά, αλλά κυρίως γιατί είναι ιδεολογικά ανυπότακτη και πολιτικά «αχειροήθης». Και έχει μάθει να τολμά. «τολμάν και ευλογίζεσθαι» όπως λέει ο Περικλής, «θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία» όπως αξιώνει ο Κάλβος.

        Γι’ αυτό  στρέφουμε τη σκέψη μας προς τη  λαμπρή εκείνη εθνική πράξη σε κάθε επέτειο  της 28ης  Οκτωβρίου. Κι εξετάζοντας προσεκτικά τη συμβολή των Ελλήνων στις αποφασιστικές ιστορικές στιγμές της πατρίδας μας, αποκτά σημασία τώρα να  βιώσουμε την ανάγκη  του συνεχούς αγώνα σ’ έναν άλλο πόλεμο, Οικονομικό, που δεν είναι ίσως ορατός και δεν έχει τη μορφή του πολέμου που έζησαν οι γενιές του 40. Ίσως  γι΄ αυτό και να είναι πιο επικίνδυνος.  Οφείλουμε λοιπόν να αντιμετωπίσουμε ξανά την ισχυρή Γερμανία, που θέλει να φαντάζει «Κραταιά» και θέλει να καθυποτάξει το λαό που  έδωσε το «φως του πολιτισμού» στην Ευρώπη.

72 χρόνια μετά πυκνά σύννεφα βρίσκονται πάνω από τη χώρα μας. Ζούμε τη μεγαλύτερη  οικονομική αλλά και ηθική κρίση. Από επίσημα χείλη πολιτικών μας, δηλώνεται, ότι έχει περιοριστεί η εθνική μας ανεξαρτησία. Υποδεχόμαστε την Καγκελάριο της Γερμανίας ως λυτρωτή. Καμία κουβέντα δε γίνεται για τις υποχρεώσεις της Γερμανίας προς την Ελλάδα, το κατοχικό δάνειο και τις επανορθώσεις. Η τρόικα, ρυθμίζει τις τύχες της πατρίδας μας. Ξένο και ντόπιο κεφάλαιο στοιχηματίζει υπέρ της χρεωκοπίας της πατρίδας μας και ενώ ο εργαζόμενος και συνταξιούχος γονατίζει υπό την πίεση των δυσβάσταχτων μέτρων, αυτοί κερδοσκοπούν σε βάρος τους. Την ίδια ώρα εκείνοι που αυτοαποκαλούνταν πατριώτες βγάζουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό για να σωθούν, αδιαφορώντας για την τύχη της πατρίδας μας. Μήπως αργότερα οι ίδιοι, όταν αρχίσει να ανακάμπτει η χώρα μας, θα επιστρέψουν ως λυτρωτές, ως οι μεγάλοι επενδυτές και ίσως ως μεγάλοι ευεργέτες;  Χιλιάδες άνθρωποι αυτοκτονούν, χιλιάδες νέοι, κυρίως επιστήμονες, εγκαταλείπουν την πατρίδα μας για να προσφέρουν ως μετανάστες στην Αμερική, στην Αυστραλία, στη Γερμανία, στη Γαλλία, τις πολύτιμες υπηρεσίες τους. Την ίδια στιγμή διογκώνεται στην Ελλάδα ένα κύμα ρατσιστικό, με φασιστικά και Ναζιστικά χαρακτηριστικά, ξένο με την πολιτική κουλτούρα και την ιστορία της πατρίδας μας. Ας μην ξεχάσουμε ποτέ τις θηριωδίες του Ναζισμού στα Καλάβρυτα, στο    Δίστομο, στην Κρήτη.

   Γι’ αυτό, η αναζήτηση και η διαφύλαξη των αξιών που καλλιέργησαν οι πρόγονοί μας, ας αποτελέσουν τα «όπλα» για τη διατήρηση της Ελευθερίας και της αξιοπρέπειας των Ελλήνων.

Σας ευχαριστώ

 

Αγία Ταβιθά: η ελεήμων μαθήτρια της Ιόππης

Ετικέτες

συσσίτιο, φιλανθρωπία, Ανάσταση, Δορκάς, Ιόππη, απ. Πέτρος, αγία Ταβιθά

Στο ένατο κεφάλαιο των Πράξεων και στους στίχους 36-43 ο ευαγγ. Λουκάς αναφέρεται σε μία ξεχωριστή προσωπικότητα της χριστιανικής κοινότητας της Ιόππης, τη μνήμη της οποίας η Εκκλησία τιμά στις 25 Οκτωβρίου.

Πρόκειται για μία μαθήτρια, η οποία έφερε το όνομα Ταβιθά. Το όνομα αυτό έχει αραμαϊκή προέλευση και στα ελληνικά πρέπει να αποδοθεί ως «Δορκάς», δηλαδή το γρήγορο ελαφάκι με τα μεγάλα μάτια (= το ζαρκάδι). Το όνομα προέρχεται από το ρήμα «δέρκομαι» που σημαίνει «βλέπω προσεκτικά», «κοιτάζω», «παρατηρώ».

Η Ιόππη (σημερινή Γιάφα) ήταν το σημαντικότερο λιμάνι του αρχαίου Ισραήλ και επίνειο της Ιερουσαλήμ, η οποία ήταν κτισμένη στην ενδοχώρα και σε υψόμετρο 850 μέτρων. Η απόσταση ανάμεσα στις δύο πόλεις ήταν γύρω στα 55 χιλιόμετρα. Και σήμερα είναι σημαντικό λιμάνι. Ανήκει στο δήμο του Τελ-Αβίβ, καθώς βρίσκεται λίγο νοτιότερα από αυτό.

Το κύριο χαρακτηριστικό της Ταβιθά ήταν η φιλάνθρωπη διάθεσή της. Συνήθως εκτιμάται ότι ήταν κάτοχος μεγάλης περιουσίας, αν και οι Πράξεις δεν λέγουν κάτι σχετικά. Η διήγηση περιγράφει πως ασθένησε και πέθανε, αλλά μετά από θερμή προσευχή του απ. Πέτρου αναστήθηκε, με αποτέλεσμα πολλοί να δοξάσουν το όνομα του Θεού και να πιστέψουν σε Αυτόν. Σε αυτή την ανάρτηση θα στρέψουμε την προσοχή μας στον τρόπο με τον οποίο ασκούσε τη φιλανθρωπία η Δορκάς.

 

Συνήθως, συνδέουμε στο μυαλό μας την έννοια της φιλανθρωπίας με το να δώσουμε ένα χρηματικό ποσό σε κάποιον που έχει ανάγκη. Μέχρι εκεί! Η αγία Ταβιθά όμως λειτουργούσε εντελώς διαφορετικά. Θα λέγαμε είχε μία πολύ σύγχρονη άποψη, βασισμένη στο λόγο του Κυρίου, για την έννοια της φιλανθρωπίας.

Σε καμία περίπτωση η προσφορά προς τον πλησίον δεν περιορίζεται στο να του προσφέρουμε ένα κομμάτι ψωμί. Καλό αυτό, αλλά καλύτερο να δημιουργήσουμε μαζί του μία πληρέστερη σχέση αγάπης, καρπός της οποίας θα είναι η προσφορά χρημάτων ή τροφής. Φυσικά, σε κάποιες περιπτώσεις αυτό δεν γίνεται. Τουλάχιστον ας το κάνουμε όταν και όπου γίνεται.

Η Δορκάς, λοιπόν, όπως φαίνεται είχε συστήσει, ανεπίσημα βέβαια, ένα ίδρυμα όπου οι απροστάτευτες χήρες που ήταν μέλη της Εκκλησίας της Ιόππης, είχαν τη δυνατότητα να μάθουν την υφαντική τέχνη. Μαζί τους, ως δασκάλα και συνεργάτιδά τους, εργαζόταν η Δορκάς. Για το λόγο αυτό, μετά το θάνατό της οι χήρες που δούλευαν δίπλα της με αγάπη και πόνο έδειχναν τα ρούχα που έφτιαχναν μαζί της. Είναι πολύ πιθανό ότι τα ενδύματα που ύφαιναν τα πουλούσαν με αποτέλεσμα να έχουν κάποιο εισόδημα κάτι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς εκείνη την εποχή δεν υπήρχε κάποιου είδους κρατική πρόνοια που να φροντίζει τους εμπερίστατους.

Η μικρή κοινότητα των μαθητών της Ιόππης είχε δημιουργήσει μία ακμάζουσα τοπική πηγή ανάπτυξης και φιλανθρωπίας, η οποία ξεπερνούσε κατά πολύ την πρακτική των συσσιτίων. Σκεφτείτε, παραδείγματος χάριν, αν η κάθε ενορία ή έστω η κάθε μητρόπολη είχε τη δυνατότητα να «στήσει» μία μικρή επιχείρηση στην οποία να προσφέρει, σε αυτόν που έχει ανάγκη, όχι απλώς λίγη τροφή, αλλά τη δυνατότητα να εργαστεί, να δημιουργήσει και, γιατί όχι, να τραφεί από τον κόπο του.

Το συσσίτιο είναι σημαντικό και αναγκαίο, ιδιαίτερα σε μία εποχή όπως η δική μας, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα. Από την άλλη κάποιος θα σκεφτεί: «μα είναι εφικτό αυτό; Μπορεί μία τοπική Εκκλησία να αναλάβει τέτοια ευθύνη;» Όταν υπάρχει μία υγιής και ζωντανή κοινότητα, με συνείδηση ενότητας, τότε πολλά μπορούν να γίνουν.

Παράδειγμα του πώς ο Θεός αλλάζει, μεταμορφώνει τη ζωή μας, αρκεί εμείς να το ζητήσουμε, είναι η συνέχεια της περιγραφής του ευαγγ. Λουκά. Ο απ. Πέτρος με προσευχή, εκφράζοντας την αγάπη των άλλων μαθητών του Κυρίου, ανέστησε την Ταβιθά και την «παρέδωσε» ζωντανή και ακμαία στην κοινότητα, ώστε να συνεχίσει το έργο της.

Ακτιβίστρια, λοιπόν, η αγία Ταβιθά. Δραστήρια! Με μία αίσθηση φιλανθρωπίας βαθιά ριζωμένη στο λόγο του Κυρίου, ο οποίος μίλησε για πράξεις και όχι για απλή -εξ αποστάσεως- συμπαράσταση:

«ἐφόσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε».

Επιστολή Ιακώβου: «Εἴ τις δοκεῖ θρῆσκος εἶναι ἐν ὑμῖν . . .»

Ετικέτες

Άγιος Ιάκωβος αδελφόθεος, Επιστολή Ιακώβου, Εκκλησία, θρήσκος, θρησκεία

Ένα από τα πρώτα -ίσως το πρώτο- κείμενα της Καινής Διαθήκης είναι η επιστολή Ιακώβου. Η παράδοση της Εκκλησίας, αλλά και η πλειοψηφία των συγχρόνων ερευνητών την αποδίδουν στον άγιο Ιάκωβο τον Αδελφόθεο, ο οποίος ήταν γιος του Ιωσήφ του Μνήστορος από τον ολοκληρωμένο γάμο του πριν αναλάβει την προστασία της Θεοτόκου.

Ο χρόνος συγγραφής της επιστολής πρέπει να τοποθετηθεί ανάμεσα στο 40 με 50 μ.Χ.. Από τη δομή του κειμένου και κάποιες εκφράσεις φαίνεται ότι πρόκειται για κείμενο που αρχικά εκφωνήθηκε ως ομιλία και αργότερα πήρε τη μορφή με την οποία το γνωρίζουμε σήμερα.

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει μία αναφορά του αγ. Ιακώβου, ο οποίος ως πρώτος επίσκοπος της Ιερουσαλήμ, ασχολείται μεταξύ άλλων και με ποιμαντικά ζητήματα, στην έννοια της θρησκείας.

Στους στίχους 26 και 27 του πρώτου κεφαλαίου της Επιστολής του προσδιορίζοντας την έννοια του «θρήσκου» και της «θρησκείας» κάνει τις εξής τρεις παρατηρήσεις:

1) Εἴ τις δοκεῖ θρῆσκος εἶναι ἐν ὑμῖν μὴ χαλιναγωγῶν γλῶσσαν αὐτοῦ, ἀλλ’ ἀπατῶν καρδίαν αὐτοῦ, τούτου μάταιος ἡ θρησκεία.

2) θρησκεία καθαρὰ καὶ ἀμίαντος παρὰ τῷ Θεῷ καὶ πατρὶ αὕτη ἐστίν, ἐπισκέπτεσθαι ὀρφανοὺς καὶ χήρας ἐν τῇ θλίψει αὐτῶν,

3) ἄσπιλον ἑαυτὸν τηρεῖν ἀπὸ τοῦ κόσμου.

Αν προσπαθήσουμε να κωδικοποιήσουμε αυτές τις επισημάνσεις του αγ. Ιακώβου θα καταλήξουμε, με κάθε συντομία, στα παρακάτω συμπεράσματα:

Η έννοια του θρήσκου δεν σχετίζεται ούτε με θεωρητικά «πιστεύω» ούτε με τήρηση συγκεκριμένων κανόνων-εντολών του τύπου κάνεις αυτό και έχεις αυτό το αποτέλεσμα. Η πρώτη προϋπόθεση που θέτει ο άγ. Ιάκωβος είναι να μπορεί ο πιστός να ελέγχει τη γλώσσα του, κατά τέτοιον τρόπο ώστε τα λεγόμενά του να μην εμποδίζουν τη σχέση του με τον πλησίον. Με αυτή την παρατήρηση δηλώνει ότι ο εγωισμός δεν πρέπει να μπαίνει εμπόδιο στην πνευματική μας ζωή, αλλά ότι αντίθετα πρέπει να παραμερίζεται και να δίνει τη θέση του στο σεβασμό και στην αγάπη.

Η δεύτερη προϋπόθεση έχει να κάνει με την έκφραση της έμπρακτης αγάπης προς τον πλησίον: «ἐπισκέπτεσθαι ὀρφανοὺς καὶ χήρας ἐν τῇ θλίψει αὐτῶν». Στην πρώτη Εκκλησία οι χήρες και τα ορφανά ήταν οι πλέον ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες. Για το λόγο αυτό η μέριμνα προς αυτούς ήταν καίρια και αποτελούσε την αιχμή της φιλανθρωπικής δραστηριότητας των χριστιανών. Για να αντιληφθούμε τη σπουδαιότητα αυτής της επιλογής αρκεί να σκεφτούμε αφ᾿ ενός ότι δεν υπήρχε οργανωμένη και σταθερή κρατική πρόνοια και αφ᾿ ετέρου ότι οι εθνικοί περιφρονούσαν την άσκηση φιλανθρωπικού έργου. Το δεύτερο στοιχείο λοιπόν, το οποίο τονίζει ο Αδελφόθεος Ιάκωβος είναι η έμπρακτη έκφραση της αγάπης. Η ρήση του αγίου Ιακώβου μας θυμίζει το λόγο του Κυρίου: «ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε». Τα πράγματα είναι απλά και ξεκάθαρα: δεν υπάρχει άλλος δρόμος για τη σωτηρία, παρά μόνο η άσκηση της αγάπης.

Η τρίτη συμβουλή προς κάποιον που θέλει να βαδίζει το δρόμο της πίστεως ορθά, είναι να διατηρεί τον εαυτό του άσπιλο από τον κόσμο. Ο κόσμος, από την πτώση και έπειτα, δεν μας βοηθά να διατηρήσουμε ζωντανή τη σχέση μας με τον Χριστό. Αντιθέτως, οι εξαρτήσεις από τον κόσμο λειτουργούν αρνητικά για όποιον θέλει να αγωνιστεί πνευματικά. Για το λόγο αυτό υποχρέωσή μας είναι να προσπαθούμε να μην επηρεαζόμαστε από την αμαρτία και τη διαφθορά που μας περιβάλλει, αλλά να πορευόμαστε σαν να μην μας αγγίζει η φθορά. Ο αγώνας μας να διατηρήσουμε όσα λάβαμε με το άγιο Βάπτισμα πρέπει να κυριαρχεί και να ξεπερνά κάθε άλλη προσπάθεια της ζωής μας.

Από τα παραπάνω φαίνεται ότι το ενδιαφέρον του αγίου επικεντρώνεται στη σχέση του πιστού με τον έτερο, με τον πλησίον, και όχι στην τήρηση κάποιων κανόνων. Αν και σε μία γενική αναφορά στο τι είναι ο χριστιανισμός κάποιος θα περίμενε μία προτροπή να έχουμε πίστη, να τηρούμε κάποιες εντολές, να πηγαίνουμε στην Εκκλησία και άλλα παρόμοια, ο άγ. Ιάκωβος, στρέφει την προσοχή του αλλού: στη σχέση μας με τον άλλο, χωρίς μάλιστα, να κάνει την παραμικρή διάκριση απέναντι σε ποιους πρέπει ή δεν πρέπει να απευθύνεται η αγάπη και ο σεβασμός μας.

Οι επισημάνσεις του αγίου συσχετίζουν την πνευματική πορεία του πιστού και τη σχέση του με το Θεό με τη δυνατότητά του να αγαπά και να φροντίζει τον αδελφό του. Αυτό αποτελεί βασικό άξονα λειτουργία της πίστεώς μας. Η σχέση αυτή δεν μπορεί να είναι ανταποδοτική αλλά πάντα πρέπει να εδράζεται στην έκφραση αγάπης χωρίς προϋποθέσεις και όρους.

Αν δεν βλάπτεις τον πλησίον σου, αν τον φροντίζεις και αν προσέχεις να μην αλλοιωθεί η σχέση σου με το Θεό από την αμαρτία που σε περιβάλλει, τότε βρίσκεσαι σε καλό δρόμο. Συνέχισε να τον ακολουθείς μέχρι τέλους.

Ο ΟΣΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΚΩ

Ετικέτες

όσιος Χριστόδουλος, Κως, Μονή των Καστριανών, Μονή αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, Πάτμος, Στρόβιλο

Ὁ πλέον ἐπιφανὴς μοναχὸς τοῦ 11^ου αἰῶνα εἶναι ὁ Ὅσιος Χριστόδουλος, ἡ μνήμη τοῦ ὁποίου τιμᾶται στὶς 16 Μαρτίου (κοίμησή του) καὶ στὶς 21 Ὀκτωβρίου (ἀνακομιδὴ τοῦ Ἱεροῦ Λεψάνου του).

Ὁ Ὅσιος προῆλθε ἀπὸ τὴν μικρασιατικὴ περιοχὴ τοῦ Ὄρους Λάτρος καί, μετὰ ἀπὸ ὀκταετή παραμονή στὴν Κῶ, κατέληξε στὴ νῆσο Πάτμο, ὅταν ὁ Ἀλέξιος Α΄ Κομνηνὸς συμφώνησε στὴν ἀνταλλαγή τῶν κτημάτων ποὺ τοῦ εἶχε παραχωρήσει ὁ Κῶος μοναχὸς Ἀρσένιος Σκηνούρης (ἢ Σκηνούριος) στὴν Κῶ καὶ τὴ Στρόβιλο, μὲ τὸ ἄγονο καὶ ἔρημο νησί.

Ἂς δοῦμε, ὅμως κάποια στοιχεῖα ἀπὸ τὸ βίο τοῦ Ὁσίου ποὺ δηλώνουν τη σχέση του μὲ τὸ νησὶ τῆς Κῶ.

 Ὁ μοναχὸς Ἀρσένιος Σκηνούρης, φιλοξένησε τὸν διωκόμενο Ὅσιο Χριστόδουλο σὲ Μονή του στὴ Στρόβιλο -ἡ Στρόβιλος βρίσκεται  ἀπέναντι καὶ βόρεια ὰπό τὴν πόλη τῆς Κῶ- ὅπου κατεῖχε ἐκτάσεις ἡ οικογένειά του. Μὲ τὴν ἄφιξη τοῦ Ὁσίου Χριστοδούλου στὴν περιοχὴ τὴν παραχώρησε σὲ αὐτὸν παραιτούμενος ἀπὸ κάθε δικαίωμα, καὶ ὁ Ὅσιος ἀσκήθηκε ἐκεῖ ἀνάμεσα στὸν Μάρτιο τοῦ 1079 καὶ πρὶν ἀπὸ τὸν Μάρτιο τοῦ 1080, ὅταν πῆγε στὴν Κῶ, ὅπου κατέφυγε γιὰ νὰ γλιτώσει ἀπὸ τὶς ἐπιδρομὲς τῶν Τούρκων. Ἐπιθυμώντας ὁ Κῶος μοναχὸς τὴν ἐνίσχυση τοῦ μοναχισμοῦ στὸ νησὶ τῆς Κῶ, προσκάλεσε τὸν Ὅσιο Χριστόδουλο στὸ νησὶ καὶ τοῦ παραχώρησε μεγάλη ἀκίνητη περιουσία μὲ σκοπὸ νὰ ὀργανώσει ἕνα μοναστήρι. Ἡ ἄφιξη τοῦ Ὁσίου στὸ νησὶ πρέπει νὰ τοποθετηθεῖ ἀπὸ τὰ τέλη Ὀκτωβρίου 1079 μέχρι τὶς ἀρχὲς τοῦ 1080 τὸ ἀργότερο. Ὁ μοναχὸς Ἀρσένιος εἶχε ἤδη ὀργανώσει μικρὰ μοναστήρια («κελλία δύο ἐδήματο») στὸ ὄρος Δίκαιος, τὰ ὁποῖα εἶχε ἐνισχύσει μὲ φοροαπαλλαγὲς καὶ κρατικὴ ἐνίσχυση («σολέμνιο«) ὁ αὐτοκράτορας Νικηφόρος Γ΄ Βοτανειάτης (χρυσόβουλλος λόγος τοῦ Ὀκτωβρίου τοῦ ἔτους 1079).

 

Ἀφοῦ ὁ Ὅσιος ἐπισκέφθηκε τὰ κτήματα τοῦ μοναχοῦ Ἀρσενίου Σκηνούρη, καὶ περιηγήθηκε σὲ αὐτὰ ἀναζητώντας κατάλληλη περιοχή, κατέληξε στὸν λόφο τοῦ Παλαιοῦ Πυλίου, ὅπου ἔκτισε μοναστήρι στὸ ὄνομα τῆς Θεοτόκου. Τὸ μοναστήρι αὐτὸ ὀνομάστηκε Μονὴ τῶν Καστριανῶν, ἐπειδή βρισκόταν δίπλα σὲ βυζαντινὸ Κάστρο, ἀνέπτυξε πλούσια δράση καὶ λειτούργησε ὡς πνευματικὸς πόλος ἕλξης γιὰ ὁλόκληρο τὸ νησί.

Σύντομα, πρὶν ἀπὸ τὸν Μάρτιο τοῦ 1080, ὁ μοναχὸς Ἀρσένιος Σκηνούρης, «νύκτωρ», δηλαδὴ νύκτα, ἀνεχώρησε γιὰ τὴν Ἰερουσαλήμ, χωρὶς νὰ ἐπιστρέψει πλέον στὴν Κῶ ἀφήνοντας τὰ κτήματά του στὸν Ὅσιο Χριστόδουλο.

Παρὰ τὴ φυγὴ τοῦ Ἀρσενίου ἀπὸ τὴ Μονὴ τῶν Καστριανῶν, ὁ Ὅσιος Χριστόδουλος, ὁ ὁποῖος τὸν ἐκτιμοῦσε ἰδιαίτερα, περίμενε νὰ ἐπιστρέψει καί, μάλιστα, μετὰ ἀπὸ χρόνια, ὅταν συνέταξε τὴ διαθήκη του, τὸν ὅρισε διάδοχό του στὴν ἡγουμενία τῆς μονῆς τῆς Πάτμου δηλώνοντας μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο τὴ μεγάλη ἐκτίμηση, τὴν εὐγνωμοσύνη καὶ τὸ σεβασμό του πρὸς αὐτόν.

 Ἡ σχέση τοῦ Ὁσίου Χριστοδούλου μὲ τὸ νησὶ τῆς Κῶ κατὰ τὴν τελευταία δεκαετία τοῦ βίου του παρουσιάζεται στενή, καθὼς τὰ μοναστήρια ποὺ ἵδρυσε, κατ᾿ αὐτὴ τὴν περίοδο (Παναγία Καστριανῶν καὶ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου), σχετίζονται ἄμεσα μὲ τὴ νῆσο αὐτή. Ἡ μὲν πρώτη βρίσκεται στὴν Κῶ ἡ δὲ δεύτερη ἔγινε πραγματικότητα χάρη στὰ κτήματα ποὺ τοῦ εἶχαν παραχωρηθεῖ στὴν Κῶ. Ἡ παράδοση τοῦ ἀποδίδει τὴ δημιουργία καὶ ἄλλων μονῶν στὴν Κῶ, ὄπως τῆς μονῆς τῶν Σπονδῶν στὴ Ζιά, τοῦ Ἀλσους στὸ Ἀσκληπιεῖο, στὸ Μονάγρι κ.ἄ.

Τὰ σημαντικότερα κείμενα τοῦ Ὁσίου, τὰ ὁποῖα συντάχθηκαν πρὸς τὸ τέλος τῆς ζωῆς του, μᾶς διαβεβαιώνουν γιὰ τὴν ἄριστη σχέση ποὺ εἶχε μὲ τὸν μον. Ἀρσένιο Σκηνούρη, ὁ ὁποῖος, ἂν καὶ ἀφανής, εἶχε ἀνυπολόγιστη προσφορὰ στὴν ὀργάνωση τοῦ μοναχισμοῦ τοῦ νοτιοανατολικοῦ Αἰγαίου καὶ τῶν ἀπέναντι μικρασιατικῶν παραλίων, καθὼς ἵδρυσε ὁ ἴδιος σειρὰ μοναστικῶν ἱδρυμάτων καὶ παραχώρησε τὴν μεγάλη πατρική του περιουσία γιὰ τὸν ἴδιο λόγο στὸν Ὅσιο Χριστόδουλο. Ἡ ἀνταλλαγὴ τῆς ἔρημης Πάτμου ἔγινε μὲ δικά του κτήματα, τὰ ὁποῖα ὁ αὐτοκράτορας Ἀλέξιος Αʹ ὁ Κομνηνὸς θεώρησε ὅτι εἶχαν ἴση ἀξία μὲ τὸ νησί, ὥστε νὰ προχωρήσει στὴν ἀνταλλαγή (τὰ κτήματα τοῦ Ἀρσενίου μεταβιβάστηκαν στὸ δημόσιο ταμεῖο τῆς αὐτοκρατορίας).

Στὸν Κωδίκελλο, ὁ ὁποῖος ἀκολούθησε τὴ Διαθήκη του, συντασσόμενος κατὰ τὴν παραμονὴ τῆς κοιμήσεώς του (15 Μαρτίου 1093), κάνει συγκεκριμένη ἀναφορὰ στὴ Μονὴ τῆς Θεοτόκου τῶν Καστριανῶν (στὸ Παλαιὸ Πυλὶ τῆς Κῶ) καὶ τονίζει στοὺς μοναχούς του τὶς ὑποχρεώσεις ποὺ ἔχουν ἀπέναντί της. Ὑπογραμμίζει δὲ τοὺς δεσμούς του μὲ τὰ μοναστικὰ ἱδρύματα τοῦ νησιοῦ.

 

Κλείνοντας αὐτὸ τὸ σύντομο σημείωμα ἐπιθυμοῦμε νὰ τονίσουμε ὅτι ἀκόμη καὶ σήμερα ὑπάρχουν τοπικὲς παραδόσεις ποὺ φέρουν τὸν Ὅσιο νὰ ἀσκήτευσε καὶ σὲ ἄλλες περιοχὲς τοῦ νησιοῦ, πέρα ἀπὸ τὸ Παλαιὸ Πυλί, ὅπως στὴν Παναγία τῆς Ζιᾶς καὶ στὸ Μονάγρι, ἀφήνοντας ἀγαθὴ μνήμη στοὺς κατοίκους τῆς Κῶ.

Ἂς ἔχουμε, λοιπόν, τὶς εὐχὲς τοῦ στύλου τοῦ μοναχισμοῦ τοῦ 11^ου αἰῶνα Ὁσίου Χριστοδούλου, ὁ ὁποῖος σκέπει τὴν Πάτμο, ἀλλὰ καὶ τὴ λοιπὴ Δωδεκάνησο.

Χρόνια Πολλά!

Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΙΩΗΛ ΚΑΙ Η ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ

Ετικέτες

προφήτης Ιωήλ, Εκκλησία, Πράξεις, Πεντηκοστή, απ. Πέτρος, ανακαίνιση, κόσμος

Μία από τις πλέον αθόρυβες μορφές της Παλαιάς Διαθήκης είναι ο προφήτης Ιωήλ (η μνήμη του στις 19 Οκτωβρίου). Πολύ λίγες πληροφορίες έχουμε για το έργο και το βίο του. Έζησε κατά τον 9^ο αιώνα πριν από τη γέννηση του Χριστού και ήταν γιος του Βαθουήλ. Κατατάσσεται ανάμεσα στους λεγόμενους «μικρούς προφήτες» και το βιβλίο του αποτελείται από 4 κεφάλαια.

Το κείμενό του, παρά την περιορισμένη έκτασή του, χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό από την Καινή Διαθήκη, καθώς σε αυτή εντοπίζονται περίπου 20 χωρία που προέρχονται από αυτό. Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η αναφορά του χωρίου του Ιωήλ 3:1-5 στο δεύτερο κεφάλαιο των Πράξεων.

Το γεγονός του φωτισμού των αποστόλων από τη χάρη του Αγίου Πνεύματος έχει συντελεστεί και ο απ. Πέτρος μαζί με τους άλλους ένδεκα αποστόλους αρχίζει να μιλά στο συγκεντρωμένο πλήθος, το οποίο είχε αντιληφθεί το γεγονός του φωτισμού, αλλά δεν μπορούσε να το κατανοήσει, με αποτέλεσμα κάποιοι να απορούν και άλλοι να γελούν λέγοντας ότι οι απόστολοι είναι μεθυσμένοι.

Ο απ. Πέτρος, τα λόγια του οποίου καταγράφονται από τον ευαγγ. Λουκά στις Πράξεις, ξεκινά σε αναφορά σε αυτό το χωρίο του προφήτη Ιωήλ.

Τι λέει όμως αυτό το χωρίο και είναι τόσο σημαντικό ώστε ο απ. Πέτρος να το συνδέσει με την Πεντηκοστή;

«Καὶ ἔσται ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις, λέγει ὁ Θεός, ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ πνεύματός μου ἐπὶ πᾶσαν σάρκα, καὶ προφητεύσουσιν οἱ υἱοὶ ὑμῶν καὶ αἱ θυγατέρες ὑμῶν, καὶ οἱ νεανίσκοι ὑμῶν ὁράσεις ὄψονται, καὶ οἱ πρεσβύτεροι ὑμῶν ἐνύπνια ἐνυπνιασθήσονται· . . .».

Ο απ. Πέτρος ζει το γεγονός της Πεντηκοστής και γνωρίζει ότι σε αυτό αναφέρεται ο προφητικός λόγος. Οι έσχατες ημέρες συνδέονται με τη σωτηρία του ανθρώπου και δεν αποτελούν ένα, αποκλειστικά, ιστορικό γεγονός. Ο απ. Πέτρος διακρίνει στο φωτισμό του Αγίου Πνεύματος τη δύναμη που θα μεταμορφώσει και θα ανακαινίσει τον κόσμο.

Η έκχυση της χάριτος του Αγίου Πνεύματος δεν απευθύνεται σε κάποιους ανθρώπους συγκεκριμένα ούτε περιορίζεται από τις δικές μας σωστές ή εσφαλμένες επιλογές, αλλά συνδέεται, κυρίως, με την επιθυμία του Θεού να σώσει τον κόσμο. Να τον μετατρέψει και πάλι σε Παράδεισο. Κύριο χαρακτηριστικό του καινού κόσμου είναι ότι το χάρισμα της προφητείας δεν θα περιορίζεται μόνο σε επιλεγμένα άτομα, αλλά θα αποτελεί δυνατότητα πολλών.

Η παρουσία του Θεού στην καινή κτίση θα είναι έντονη και θα εκφράζεται με σημάδια που θα φανερώνουν την πρόνοια και τη διαρκή φροντίδα Του για τον κόσμο. Τα σημάδια θα αποτελέσουν τον προάγγελο της ημέρας του Κυρίου της μεγάλης και επιφανούς, η οποία θα εγκαινιάσει την έλευση της Βασιλείας των Ουρανών σε όλη της τη δόξα.

Ποιο είναι το αποτέλεσμα όλων αυτών που περιγράφονται στο απόσπασμα από το βιβλίο του προφήτη Ιωήλ;

«Καὶ ἔσται πᾶς ὃς ἂν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα Κυρίου σωθήσεται». Η σωτηρία. Συνεπώς έκχυση του Αγίου Πνεύματος στον κόσμο και η μεταμόρφωσή του συνδέονται άμεσα με τη σωτηρία. Αυτό είναι το έργο που η πίστη μας προσφέρει στον άνθρωπο. Τον παίρνει κουρασμένο, ταλαιπωρημένο και βασανισμένο από την αμαρτία και τον ανορθώνει, τον μεταμορφώνει κάνοντάς τον κληρονόμο της βασιλείας του Θεού.

 

Το χωρίο του προφήτη Ιωήλ, πέρα από τη θεολογική του σημασία, έχει και μία έντονη, σαγηνευτική περιγραφή, ιδιαίτερα ισχυρή, η οποία αποδίδει την αίσθηση της διαχύσεως του Αγίου Πνεύματος στον κόσμο και την συνεπακόλουθη μεταμόρφωσή του.

«Ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ Πνεύματός μου ἐπὶ πᾶσαν σάρκα». Αν κλείσει κάποιος τα μάτια και προσπαθήσει να συλλάβει την εικόνα θα έχει προ των οφθαλμών σε συνεπτυγμένη μορφή την πορεία της Εκκλησίας στον κόσμο. Ξεκίνησε από ένα σημείο στην ρωμαϊκή περιφέρεια και, παρά τα μύρια προβλήματα, κατόρθωσε να εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον κόσμο και να τον μεταμορφώσει. Μάλιστα, ένα μέρος αυτής της πορείας παρουσιάζεται από τον ευαγγ. Λουκά στο βιβλίο των Πράξεων, γι’ αυτό δεν είναι τυχαίο ότι αυτή η παλαιοδιαθηκική αναφορά είναι η πρώτη μετά την Πεντηκοστή.

Αν και κάποιος ίσως θα περίμενε από τον κήρυκα μίας νέας πίστεως να μιλήσει για τις αρχές και τις ιδέες της, ο απ. Πέτρος κάνει κάτι εντελώς διαφορετικό: καταργεί το χρόνο και συνδέει παρόν (Πεντηκοστή), παρελθόν (εσχατολογική προφητεία Ιωήλ) και μέλλον (σωτηρία) δείχνοντας στους ακροατές του ότι η χάρη του Θεού μεταμορφώνει κτιστή πραγματικότητα καταργώντας κάθε διάσπαση, κάθε χωρισμό, κάθε απομόνωση εξαγιάζοντας την ιστορία και σώζοντας τον άνθρωπο.

Το «ΕΔΟΞΕ ΚΑΜΟΙ . . .» του ευαγγ. Λουκά είναι αρκετό;

Ετικέτες

προοίμιο ευαγγελίου, Εκκλησία, Λόγος, Λουκάς, έδοξε καμοί, ευαγγέλιο του Λουκά

«Ἐπειδήπερ πολλοὶ ἐπεχείρησαν ἀνατάξασθαι διήγησιν περὶ τῶν πεπληροφορημένων ἐν ἡμῖν πραγμάτων καθὼς παρέδοσαν ἡμῖν οἱ ἀπ᾿ ἀρχῆς αὐτόπται καὶ ὑπηρέται γενόμενοι τοῦ λόγου, ἔδοξε κἀμοί, παρηκολουθηκότι ἄνωθεν πᾶσιν ἀκριβῶς, καθεξῆς σοι γράψαι, κράτιστε Θεόφιλε, ἵνα ἐπιγνῷς περὶ ὧν κατηχήθης λόγων τὴν ἀσφάλειαν»

 

Ο ευαγγ. Λουκάς, τη μνήμη του οποίου εορτάζουμε στις 18 Οκτωβρίου, ήταν Έλληνας προσήλυτος από την Αντιόχεια. Συγγράφει δύο από τα κείμενα της Καινής Διαθήκης, το ευαγγέλιο που φέρει το όνομά του και το βιβλίο με τίτλο Πράξεις Αποστόλων. Η συγγραφή του ευαγγελίου θα πρέπει να τοποθετηθεί ανάμεσα στο 65 και το 70/75 μ.Χ., αν και πολλοί ερευνητές το τοποθετούν προ του 70 μ.Χ., καθώς δεν γίνεται μνεία σε αυτό της καταστροφής του Ναού.

Στο προοίμιο που προτάσσουμε ο ευαγγ. Λουκάς μας πληροφορεί για πολλούς, οι οποίοι είχαν ήδη αποπειραθεί να καταγράψουν τα σχετικά με το Λόγο της ζωής. Οι καταγραφές αυτές δεν κρίνονται επιτυχείς από τον ίδιο και για το λόγο αυτό ξεκινά τη δική του προσπάθεια, ώστε να μπορεί ο αναγνώστης να επιβεβαιώσει και να επιβεβαιώνει διαρκώς την ασφάλεια όσων παρέλαβε, κατά την κατήχησή του, από τη ζωντανή παράδοση της Εκκλησίας.

Αυτό που μας εντυπωσιάζει διαβάζοντας αυτές τις πρώτες γραμμές του ευαγγελίου είναι η χαλαρότητα με την οποία αντιμετωπίζει τις, προφανώς εσφαλμένες, προσπάθειες που προηγούνται. Η αίσθηση που αποκομίζουμε από τη μελέτη του προοιμίου είναι ότι γνωρίζει τα προβλήματα που υπήρχαν στα όσα είχαν γραφτεί μέχρι εκείνη τη στιγμή, αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να τα διορθώσει, το κάνει, αλλά το κάνει με μία πραότητα που εντυπωσιάζει.

 

Ο αναγνώστης νιώθει ότι ο ευαγγ. Λουκάς τον στρέφει προς το ορθό χωρίς να υψώσει ούτε στο ελάχιστο τον τόνο της φωνής του.

Τελικά, πρέπει να ασκούμε βία απέναντι σε όσους λένε κάτι εσφαλμένο για το Λόγο ή όχι; Προσβάλλεται ο Λόγος από τις δικές μας κακίες, και διαστροφές;

 Ο λόγος του ευαγγ. Λουκά λειτουργεί ως μία όαση σύνεσης στην έρημο των εντάσεων της εποχής μας.

Φαντάζομαι τους εαυτούς μας να κατέχουμε την ΑΛΗΘΕΙΑ για το Λόγο και να έχουμε απέναντί μας κάποιους που διαδίδουν ψεύδη, μειώνουν ή προσβάλλουν το πρόσωπο του Χριστού! Πώς θα τους αντιμετωπίζαμε;

 «Ἔδοξε καμοί», «φάνηκε και σε μένα [καλό]». Με αυτά τα ήπια λόγια, ταπεινά αλλά και αποφασιστικά, δηλώνει ο θεόπνευστος συγγραφέας την πρόθεσή του αφ’ ενός να αποκαταστήσει την αλήθεια, αφ’ ετέρου να διδάξει και να πληροφορήσει με ακρίβεια και ασφάλεια τον Θεόφιλο και όλους εμάς για την πίστη.

 Κανείς μας δεν χαίρεται όταν διαπιστώνει ότι αδικείται και προσβάλλεται το ιερότατο και προσφιλέστατο πρόσωπο του Κυρίου μας. Το ερώτημα είναι πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε αυτές τις κινήσεις, αυτές τις ανοίκειες προσπάθειες;

 

Μήπως έπρεπε και ο ευαγγ. Λουκάς να είναι κάπως πιο δυναμικός; Ή μήπως μας δίνει το στίγμα και των δικών μας αντιδράσεων;

Η προσπάθειά του δεν εστιάζει στο να αποκαταστήσει το πρόσωπο του Χριστού, καθώς αυτό δεν βλάπτεται ούτε αλλοιώνεται, αλλά να προστατεύσει τον Θεόφιλο, και εμάς, από την παρανόηση, το σφάλμα, την αίρεση. Για το λόγο αυτό απευθύνεται στο Θεόφιλο λέγοντάς του ότι στα γράφω αυτά «ἵνα ἐπιγνῷς περὶ ὧν κατηχήθης λόγων τὴν ἀσφάλειαν».

Τόσο απλά και ανθρώπινα. Χωρίς κραυγές, αλλά με ποιμαντική αγωνία και πόνο.

Όσα κείμενα υπερασπίζονται τη βία δηλώνουν ότι το έκαναν γιατί κάποιοι προσέβαλαν το πρόσωπο του Κυρίου. Ο ευαγγ. Λουκάς υπερασπίζεται το πρόσωπο του Κυρίου έμμεσα με το να μας προσφέρει λόγο αλήθειας και ζωής. Στρέφει την προσοχή και την ανησυχία του προς τα μέλη της Εκκλησίας και εντοπίζει το ενδιαφέρον του στο τι παραλαμβάνουν ως πίστη:

  ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα το οποίο μπορεί να είναι ευσεβές ή ασεβές ή τον αληθινό Χριστό;

Ωσηέ: η δύναμη της αγάπης

Ετικέτες

προφήτες, σύζυγος, Ωσηε, αγάπη, βασίλειο Ισραήλ, βασίλειο Ιούδα

Στις 17 Οκτωβρίου η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Προφήτη Ωσηέ. Πρόκειται για έναν από τους λεγόμενους μικρούς προφήτες. Τοποθετείται χρονικά στον 8^ο αιώνα π.Χ. και τοπικά στο βασίλειο του Ισραήλ, το οποίο βρισκόταν βόρεια από το βασίλειο του Ιούδα.

Τελευταίος βασιλιάς του Ισραήλ ήταν ο Ιεροβοάμ Β΄ επί των ημερών του οποίου το βασίλειο κυριεύτηκε από τους Ασσυρίους (722 π.Χ.). Ο προφητικός λόγος του Ωσηέ παρουσιάζεται συγκαλυμμένος. Θέλοντας να περιγράψει τη σχέση του Ισραήλ με τον Θεό του αναφέρεται στη εντολή που έλαβε από το Θεό να παντρευτεί μία γυναίκα αμφίβολης ηθικής. Το εγχείρημα αποδεικνύεται αποτυχημένο, καθώς σύντομα η σύζυγός του εγκαταλείπει την οικογενειακή εστία και τραβά τον δικό της δρόμο.

Μετά από παρέμβαση του Θεού την συγχωρεί και την δέχεται με αγάπη πίσω, στο σπίτι τους, στην κοινή εστία.

  Η κλασική ερμηνεία του βιβλίου σχετίζεται με την αποστασία του Ισραήλ από τον Θεό του, ο οποίος του προσέφερε τα πάντα με αγάπη και σεβασμό και έλαβε ως αντίδωρο την απόρριψη και την περιφρόνηση.

Το βιβλίο του Ωσηέ μπορεί να μας πει πολλά και για το σημαντικότατο θέμα των σχέσεων ανάμεσα σε δύο συζύγους, καθώς δείχνει πως η υπομονή και η πίστη στον Θεό τους βοηθούν να ξεπεράσουν τα προβλήματα.

 

Διαβάζοντας όμως το κείμενο του προφήτη δεν μπορούμε να μην το συνδυάσουμε με την εποχή μας. Οι ιστορικοί που το μελετούν μας πληροφορούν ότι η περίοδος, στην οποία αναφέρεται ήταν μία περίοδος πλούτου, ευμάρειας και καλοπέρασης, με ό,τι θετικό και αρνητικό σημαίνει αυτό. Μία περίοδος με χαρακτηριστικά που μοιάζουν με αυτά που ζήσαμε στην πατρίδα μας πριν από μερικά χρόνια.

Πόσο γκρινιάρης θα ακουγόταν κάποιος, πριν από επτά-οκτώ χρόνια, αν περιέγραφε που θα οδηγούσε η αφέλεια ημών των πολιτών (πιστεύαμε ότι τα δανεικά δεν θα τελείωναν ποτέ) και η ανικανότητα των διοικούντων (πίστευαν, με τη σειρά τους, ότι τα δανεικά δε θα τελείωναν ποτέ και ότι τα πρόβατα θα συνεχίσουν να τους ψηφίζουν με κλειστά τα μάτια);

Τι λέει, λοιπόν, ο προφήτης για την εποχή μας; Που εστιάζει το ενδιαφέρον του;

 Στις σχέσεις. Σύζυγος με τη σύζυγο, λαός με τον Θεό του, άνθρωπος με τον συνάνθρωπό του. Κομβικό σημείο για τη μελέτη του βιβλίου είναι το χωρίο 2:18 το οποίο αναφέρεται στην επιστροφή της άπιστης και ανήθικης συζύγου στο σύζυγο ο οποίος την αγαπά με την καρδιά του.

Τι ζούμε σήμερα; Φτώχεια, απιστία, διαφθορά, βία, απομόνωση, ρατσισμό, καταστροφή του περιβάλλοντος και τόσα άλλα.

Μπορούμε να έχουμε ελπίδα; Σύμφωνα με τον Ωσηέ πάντοτε πρέπει να την διατηρούμε μέσα στην καρδιά μας. Ο προφήτης φαίνεται να έχει χάσει την ελπίδα ότι θα μπορούσε ποτέ να υποδεχθεί στο σπιτικό του την άπιστη σύζυγό του, αλλά τελικά συμβαίνει το αντίθετο.

Στη σχέση μας με τον Θεό μοιάζουμε με τη σύζυγο του προφήτη. Στις σχέσεις μας με τον πλησίον μοιάζουμε πάλι με τη σύζυγο του προφήτη. Ποια είναι η διέξοδος;

«Καὶ εἶπε Κύριος πρός με· ἔτι πορεύθητι καὶ ἀγάπησον γυναῖκα ἀγαπῶσαν πονηρὰ καὶ μοιχαλίν, καθὼς ἀγαπᾷ ὁ Θεὸς τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ καὶ αὐτοὶ ἀποβλέπουσιν ἐπὶ θεοὺς ἀλλοτρίους καὶ φιλοῦσι πέμματα μετὰ σταφίδων» (Ωσ. 3:1).

 «Ἀγάπησον γυναῖκα» λέει ο Θεός. Να το πρότυπο για εμάς. Η αγάπη. Όχι η αγάπη του στυλ σε αγαπώ με αγαπάς και όλοι είναι ευχαριστημένοι, αλλά αγάπη σκληρή. Αγάπη που δεν βρίσκει ανταπόκριση, που δεν είναι αμοιβαία. Το πρότυπο είναι η αγάπη του Κυρίου προς τον λαό Του, ο οποίος Τον απορρίπτει, Τον παραμερίζει, προσπαθεί να Τον ακυρώσει, να Τον διαγράψει από τη ζωή του.

Αισθάνομαι ότι αν διαβάζαμε συχνότερα το βιβλίο του προφήτη Ωσηέ ο κόσμος μας θα ήταν διαφορετικός. Θα είχε περισσότερη αγάπη -και μάλιστα αυθεντική και απροϋπόθετη αγάπη, περισσότερο σεβασμό προς τον άλλο, ακόμη και προς αυτόν που μας βλάπτει, που μας αδικεί και μας προσβάλλει.

Αισθάνομαι ότι ο Ωσηέ είναι ο προφήτης που μας «υποχρεώνει» με την αγάπη του να παραμερίσουμε κάθε σκέψη ρατσιστική, κάθε σκέψη διασπαστική, κάθε σκέψη ιδιοτελή. Όταν ο προφήτης συγχωρεί με αγάπη, όχι με απλή ανοχή, τη σύζυγό του, η οποία πολύ τον είχε βλάψει, τι πρέπει να κάνουμε εμείς για τον ελάχιστο αδελφό μας, ο οποίος συχνά υποφέρει χωρίς να το αξίζει και με τη στάση του δεν μας έβλαψε ποτέ; Τ πρέπει να κάνουμε εμείς για τον ελάχιστο αδελφό μας ο οποίος συχνά αδικείται κατάφορα χωρίς να αδικεί; Γι᾿ αυτόν ο οποίος συνθλίβεται από τις κάθε είδους διακρίσεις και υφίσταται τις συνέπειες των δικών μας εσφαλμένων επιλογών;

 «Ὡμοιώθη ὁ λαός μου ὡς οὐκ ἔχων γνῶσιν» (Ωσ. 4:6). Μήπως το ίδιο συμβαίνει και με εμάς; Έχουμε, τελικά, γνώση; Έχουμε γνώση του ότι ο άλλος είναι η αιτία της σωτηρίας μας; Αν ναι γιατί τον αδικούμε; Γιατί ασκούμε βία εναντίον του;

Μπορεί άραγε η, κάθε είδους, βία να αποτελεί μια κάποια λύση;

ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΚΩ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ

Ετικέτες

10η Συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, του Σπορέως, Διορθόδοξη Συνάντηση στην Κω, Ζιμπάμπουε Ζεραφείμ, Θερμοπυλών Ιωάννης, Κώου και Νισύρου Ναθαναήλ

Από την Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2012 λαμβάνει χώρα στην Κω μία Διορθόδοξη Συνάντηση με σκοπό την προετοιμασία των Ορθοδόξων για την 10^η Γενική Συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Πουσάν της Νότιας Κορέας τον Οκτώβριο του 2013.

Με αυτή την αφορμή έχουν συγκεντρωθεί στο νησί εκπρόσωποι των Πατριαρχείων και των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών. Σήμερα Κυριακή των Πατέρων της Ζʹ Οικουμενικής Συνόδου κατά την οποία διαβάζεται το ευαγγέλιο του Σπορέως, τελέσθηκε αρχιερατική θεία λειτουργία στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου πόλεως Κω, στην οποία μετείχαν τα μέλη της συνάντησης.

Στη Θεία Λειτουργία προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ, συμπαραστατούμενος από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ζιμπάμπουε και Αγκόλας κ. Σεραφείμ και τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Θερμοπυλών κ. Ιωάννη, ηγούμενο της Ιεράς Μονής Πεντέλης και Διευθυντή του Διορθοδόξου Κέντρου της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Μαζί με τους τρεις επισκόπους συλλειτούργησαν αρκετοί ιερείς που συμμετέχουν στη συνάντηση αλλά και από την Ιερά Μητρόπολη Κώου και Νισύρου με επικεφαλής τον πρωτοσύγκελλο Πανοσ. Αρχιμ. κ. Χρυσόστομο, επικουρούμενοι από τον τριτεύοντα διάκονο του Οικουμενικού Πατριαρχείου κ. Θεόδωρο.

Το θείο λόγο κήρυξε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ζιμπάμπουε και Αγκόλας κ. Σεραφείμ προβάλλοντας τη σύνδεση της σημερινής ημέρας αφ’ ενός με την Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο, αφ’ ετέρου με την παραβολή του Σπορέως, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην κρίση που ταλανίζει τον κόσμο και τις συνέπειές της που φαίνονται έντονα όχι μόνο στην πατρίδα μας, αλλά και στην Μητρόπολή του.

Με την ολοκλήρωση του κηρύγματος προσέφερε στο Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ το χρυσό μετάλλιο της Μητροπόλεως Ζιμπάμπουε και Αγκόλας ως έκφραση της ευγνωμοσύνης του για την πλούσια και ζεστή φιλοξενία.

 

Με το πέρας της Θείας Ευχαριστίας ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κωνσταντίας και Πρόεδρος Αμμοχώστου κ. Βασίλειος ευχαρίστησε εκ μέρους των συνέδρων το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ για τη φιλοξενία και την αγάπη που προσέφερε σε όλους, καθώς και για τη συμβολή του στην άριστη διοργάνωση της Συνάντησης. Επίσης παρουσίασε στους πιστούς το σκοπό της Συνάντησης και τη σημασία της για τους Ορθοδόξους που θα συμμετάχουν το 2013 στη 10^η Γενική Συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών.